Misrda chop etiladigan nufuzli “Al-Ahram” gazetasi sahifasida “Samarqand – moziyga sayohat” sarlavhali maqola bosilib chiqdi, deb xabar bermoqda “Dunyo” AA muxbiri.
Ko'hna va hamisha navqiron Samarqand shahrining sayyohlik salohiyatiga bag'ishlangan ushbu maqola mazkur gazetaning muxbiri, O'zbekistonda yaqinda bo'lib o'tgan muddatidan oldin Prezident saylovi jarayonlarini yoritish uchun akkreditatsiya olgan G'ada Al-Sharkaviy qalamiga mansub.
Muallif O'zbekiston tarixi, madaniyati va an'analari, mamlakatimizning boy sayyohlik imkoniyatlari, shuningdek, turfa o'zbek taomlari haqidagi taassurotlarini atroflicha qalamga olgan.
Uning yozishicha, O'zbekistonga, ayniqsa, ko'hna Samarqand shahriga borib, afsonaviy Registon maydonini o'z ko'zi bilan ko'rishni u bolaligidan orzu qilgan. Uzoq yillik orzu nihoyat 2023 yili ushalgan - u O'zbekistonda muddatidan oldin bo'lib o'tgan Prezident saylovlarini yoritish uchun mamlakatimizga kelishga musharraf bo'lgan.
«9 iyul' kuni bo'lib o'tgan saylovlardan so'ng men tarjimon yo'lboshchim bilan Toshkentdan Samarqand shahriga poyezdda yo'l oldim. Poyezd ham bu mamlakatdagi hamma narsalar singari, toza, ozoda edi. Ikki soatdan sal ko'proq yo'l yurdik.
Mening ixtiyorimda atigi olti soat bo'lgani uchun vaqtdan unumli foydalangan holda o'zim orzu qilgan shaharda ko'nglimga yoqqan hamma narsani ko'rishni xohladim. Mashhur tadqiqotchi va sayohatchi Ibn Battuta bu shaharni eng go'zal va maftunkor shaharlardan biri, ulug'vorlik timsoli, deya mohirona ta'riflagan. YuNYeSKO Samarqandni jahon madaniyatining o'chog'i o'laroq e'tirof etgan.
Erta tongdanoq shahar bo'ylab sayohatim arab tilini yaxshi biladigan tajribali mutaxassis hamrohligida boshlandi”, deb yozadi muallif.
Maqola davomida gazetxonlar e'tiboriga Go'ri Amir majmuasi, Registon maydoni, Shohi-Zinda, Bibixonim me'moriy majmuasi va boshqa diqqatga sazovor maskanlar haqidagi ma'lumotlar havola etiladi.
“Ba'zi rivoyatlarda nomi “Zamin sayqali” deya zikr etilgan Samarqandni ko'pincha moviy gumbazlar shahri, deb ham atashadi. Uning tarixi miloddan avvalgi 1,5 ming yildan ko'proq davrga borib taqaladi. Shahar O'zbekistonning shimoli-sharqidagi Zarafshon daryosi vohasida joylashgan. Bugungi kunda Samarqand respublika poytaxti Toshkentdan keyin ikkinchi o'rinda turadigan muhim shahar hisoblanadi”, deb yozadi muallif.
«Dunyoning ko'plab mamlakatlariga sayohat qilganimga qaramay, O'zbekiston menga juda tanish bo'lib tuyuldi. Bu o'lkaning ko'chalari, odamlari, oshxonasi, urf-odatlari va boy tarixi menda katta taassurot qoldirdi. Samarqandga sayohat orqali uzoq yillik orzuim ushaldi. Bu erda o'zimni go'yo vaqt mashinasiga o'tirgan holda uzoq o'tmishga sayohat qilgandek his qildim.
Ma'lumot o'rnida qayd etish joizki, “Al-Ahram” gazetasi 1875 yil avgust oyida Misrning rasmiy gazetasi sifatida dunyo yuzini ko'rgan. U Misr va arab dunyosidagi eng yirik nashr bo'lib, kunlik adadi 1 million nusxani tashkil etadi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Savol: Ota-onam meni majburlab erga bermoqchi, bola bilan ko‘rishdim va ko‘nglim g‘ash bo‘lib qoldi. Keyin istixora o‘qishni boshladim va baribir ko‘nglim yumshamadi. Uydagilarga tushuntirdim, lekin meni eshitishmayapti. Men qanday yo‘l tutsam bo‘ladi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizda xotin-qizlarni majburlab erga berishdan man qilingan. Zero, nikoh ikki tomonning roziligi bilan tuziladi. Juvon bo‘lsa, u bilan ochiqcha gaplashiladi, bokira bo‘lsa, undan izn so‘raladi. Bokira (rozilik alomatlari bilan) sukut qilsa, bu uning nikohga izn bergani bo‘ladi.
Barcha fiqhiy manbalarimizda kelin va kuyov o‘z roziligini bildirishi (iyjob va qabul) nikohning asosiy rukni ekani bayon qilingan. Kelin-kuyovdan biri nikohga rozi bo‘lmasa, nikoh durust bo‘lmaydi.
Ota-onaning vazifasi esa farzandini boylik, mansab yoki boshqa g‘arazlar sababli ko‘r-ko‘rona uylanish yoki erga tegishga majburlash emas. Balki farzandiga juft bo‘layotgan yigit yo qizning diyonati, xulq-odobiga va kasb-hunariga e’tibor qilishdir.
O‘z o‘rnida turmush qurayotgan farzand ham ota-onasining tavsiyalari o‘rinli bo‘lsa, qabul qilishi, qaysarlik qilmay ularning hayotiy tajribalaridan foydalanishi kerak.
Xotin-qizlarni majburlab erga berish holatlarida Payg‘ambarimiz alayhissalomning ayolga nikoh yo ajralishni tanlash ixtiyorini berganlari ma’lum. Hatto bir holatda qiz kambag‘al yigitni, ota-ona esa boy yigitni tanlaganida, u zot qizning ixtiyorini ustun qo‘yib:
لم ير للمتحابين مثل النكاح
«Bir-birini yaxshi ko‘rganlar uchun nikohdan yaxshisi yo‘qdir", dedilar (Imom Ibn Moja rivoyati). Vallohu a’lam"
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.