Birlashgan Millatlar Tashkilotining "Nogiron shaxslarning huquqlari haqidagi Konvensiyasi" 30-moddasida “Nogironlar ularning alohida madaniyati va til jihatdan o‘ziga xosligidan kelib chiqib, boshqalar qatori tan olinishi va qo‘llab- quvvatlanish huquqiga ega”, deb yozib qo‘yilgan.
Surdo dunyo tillari bo‘yicha ispan tilidan keyingi o‘rinda turadi. Zelandiyada surdo tiliga davlat maqomi berilgan.
Hozirgi vaqtda O‘zbekiston musulmonlari idorasi tashabbusi bilan Respublikamizda eshitish va so‘zlash qobiliyati cheklanganlar bilan keng ko‘lamda ishlar olib borilmoqda. Bu insonlar uzoq vaqt jamiyatdan uzilgani, milliy qadriyatlarimiz, dinimiz haqida tushunchaga ega bo‘lmaganliklari sabab ularning ruhiyatida bo‘shliq paydo bo‘lgan. Jamiyatimizdagi har bir sog‘lom inson ana shu bo‘shliqni e’tibor, mehr va muruvvat bilan to‘ldirishi maqsadga muvofiqdir.
2018 yil 30 yanvardan Toshkent shahar imkoniyati cheklanganlar bilan diniy-ma’rifiy suhbatlar tashkil etilgan bo‘lib, bu suhbatlarning dastlabki tinglovchilari 8 nafar inson qatnashgan. Keyinchalik 40 ta va hozirgi kelib 400 dan ortiq eshitish va gapirish qobiliyati cheklanganlar bilan islom dini, milliy qadriyatlar, ijtimoiy masalalar borasida ma’ruzalar tashkil qilingan.
Yangi innovatsion loyiha sifatida eshitish va gapirish imkoni cheklanganlar bilan bevosita ish olib borayotgan fidoyilar, ya’ni O‘zbekiston musulmonlari idorasi mutaxassislari, Toshkent shahar hokimiyati vakili, Toshkent shahar otinoyilari surdo, ya’ni imo-ishorali tilni o‘rganishni boshlashdi.
Tadbirlar rejasiga muvofiq olib borilayotgan ma’ruzani boshlashdan oldin har bir tashkilotchi eshitish va gapirish qobiliyati cheklanganlarga surdo, ya’ni imo-ishoradan imtihon topshiradi.
Nogironligi bo‘lgan tinglovchilarimizga ularning o‘zlarining tilida muomala qilish, ularga bo‘lgan e’tiborning bir ko‘rinishi xolos. Har bir uchrashuvda ulardan yangi muomala imo-ishoralarni o‘rganish ularning kemtik qalbiga yo‘l topishning eng oson yo‘lidir.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Cavol: Ukol olish bilan ro‘za buziladimi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Zamonamizdagi ko‘pchilik ulamolar tomirdan ukol olish ro‘zani buzadi, deyishgan. Chunki tomirdan yuborilgan dori qon tomir orqali javfga – odamning ichki a’zolariga tarqaladi. Bu esa shariatimiz bo‘yicha ro‘zani buzuilishiga olib keladi. Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu:
"إنما الإفطار مما دخل وليس مما خرج" (رواه أبو يعلى الموصلى)
“Ro‘zaning ochilishi badanga kirgan narsa sababidandir, badandan chiqqan narsa sababidan emas”, deganlar (Abu Ya’lo rivoyati).
Mushak (muskul)ga qilingan ukol esa unday emas. Ya’ni, igna orqali yuborilgan dori javf – odamning ichki organiga yetib bormaydi, balki mushak orqali ta’sir qiladi. shuning uchun mushakdan qilingan ukol ro‘zani buzmaydi.
Shunday bo‘lsada, ba’zi ulamolar ehtiyot yuzasidan mushak orqali quvvat bo‘luvchi ukollardan tiyilib turish kerakligini ta’kidlaydilar. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.