Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Iyun, 2025   |   16 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
20:00
Xufton
21:38
Bismillah
12 Iyun, 2025, 16 Zulhijja, 1446

Isitmaga qarshi Nabaviy chora

04.02.2019   10328   3 min.
Isitmaga qarshi Nabaviy chora

Insonning tana harorati turli sabablarga ko‘ra ko‘tariladi. Tana haroratining ko‘tarilishi shamollash va gripp asnosida ko‘proq kuzatiladi. Ba’zan bu ko‘tarilish 40°-41° darajaga yetishi mumkin. Agar shu paytda zudlik bilan chora ko‘rib, haroratni tushirishga urinilmasa, bemor vafot etishi mumkin.

Tana haroratining ko‘tarilishi isitma deyiladi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam bir necha hadislarda isitmani tushirish yo‘llarini bayon qilganlar. Ana shunday hadislardan birini keltirsak.

عن ابن عمر رضي الله عنهما أن النبي - صلى الله عليه وسلم - قال : ( الحمى من فيح جهنم فأبردوها بالماء ) رواه البخاري

Ibn Umar roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi: “Albatta, Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Isitma jahannam taftidandir. Shu bois uni suv bilan sovutinglar!” dedilar”. Imom Buxoriy rivoyati.

Nabiy sollallohu alayhi vasallam vafot etishlaridan oldin bemor bo‘lib yotganlarida isitmalari ko‘tarildi. Shunda u zot alayhissalom ustlaridan yetti marta meshdan suv quyishlarini buyurganlar.

Isitmani tushirish uchun qo‘llanadigan dori vositalari, tibbiy chora-tadbirlar ko‘p bo‘lishiga qaramasdan, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning tibbiy ko‘rsatmalari eng afzal va eng foydali uslubligicha qolmoqda. Ko‘p hollarda bemorning isitmasi birdaniga ko‘tarilib ketib, ko‘plab dori-darmonlar ham ta’sir qilmaydi. Ana shu paytda shifokorlar bemorning ustidan suv quyish, uni suv bilan sovutish chorasini qo‘llaydilar va samarali natijaga erishadilar. Shuning uchun pediatr (bolalar shifokori)lar bemor bolaning ota-onasiga tezda uning kiyimlarini yechib olib, ustidan sovuq suv quyishni va suvga botirilgan lattani bemor bolaning peshonasiga qo‘yib turishni tavsiya qiladilar.

Ilmiy tomondan ham sobit bo‘lganki, isitmaning bir necha foydalari bor.

Inson isitmalaganda, qondagi interferon moddasining miqdori ortadi. Bu moddani qondagi oq qon tanachalari (leykotsitlar) ishlab chiqaradi. Interferon moddasi tanaga hujum qilgan viruslarni yo‘q qiladi. Mazkur modda tanani zararli virus va bakteriyalardan xalos etibgina qolmay, jismning kasalliklarga qarshi kurashuvchanligini oshiradi, tanadagi saraton hujayralarini yo‘q qilib, tananing hech bir joyida saraton hujayralari paydo bo‘lishiga yo‘l qo‘ymaydi.

Shu sababli ba’zi shifokorlar “Xuddi bemor odam sog‘ayib xursand bo‘lganidek, ko‘plab kasalliklar asnosida isitma paydo bo‘lsa, biz xursand bo‘lamiz. Chunki isitma dori ichishdan ko‘ra tanaga ko‘proq foydalidir. Misol uchun bo‘g‘imlar revmatizmini olaylik. Inson shu kasallik bilan og‘riganda, bo‘g‘imlari qattiqlashib, harakatlanishga yaramay qoladi. Xuddi shunday paytda tibbiyotda sun’iy isitma muolajasi qo‘llanadi. Bunda muayyan dorilar orqali klizma qilish yo‘li bilan bemorda isitma hosil qilinadi” deyishadi.

Ha, azizlar, isitmaning tanaga foydasi borligi hech kimga sir emas. Isitma bu dunyoda bemorning sog‘ayishiga xizmat qilsa, oxiratda gunohlardan forig‘ bo‘lishiga ham xizmat qiladi.

Jobir roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Nabiy sollallohu alayhi vasallam Ummu Soibning huzuriga kirdilar va:

«Ey Ummu Soib, senga nima bo‘ldi, qaltirayapsan?» dedilar.

«Isitma! Alloh uni barakasiz qilsin!» dedi u.

«Isitmani so‘kma. U odam bolasining xatolarini xuddi bosqon temirning chiqindisini ketkazgandek ketkazur», dedilar u zot». Muslim rivoyat qilgan.

Alloh taolo sevikli Payg‘ambarimizga, u kishining oila a’zolari va sahobalariga ko‘plab salovotu salomlar yuborsin!

 

Internet ma’lumotlari asosida

Nozimjon Iminjonov tayyorladi

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Institutni tamomlagan farzandga otaning nasihati

12.06.2025   2491   4 min.
Institutni tamomlagan farzandga otaning nasihati

Bismillahir Rohmanir Rohiym
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar, Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin!

Qalbim sururi, ko‘zim quvonchi bo‘lgan aziz farzandim! Siz dunyoga kelganingizda mendanda baxtli inson yo‘q edi. Ilk bor mustaqil qadam bosganingiz, “dadajon” deb, erkalanganingiz, telefon qilib “dada uyga qachon kelasiz?” deganingiz kechagidek yodimda.
Ko‘z ochib yumguncha bir zumda ulg‘aydingiz... Maktabda tengqurlaringiz orasida tarbiyangiz bilan ajralib turardingiz.


Yoshligingizdan orzu qilgan Toshkent Islom institutining talabasi bo‘lish baxtiga erishsin deya kechalari onangizning yig‘lab qilgan duolari, “Allohim farzandimga manfaatli ilm bergin” deb qilgan iltijolarim ijobat bo‘lganini eshitganimda ko‘z yoshlarimni tiyolmagandim. Yuzlab qorako‘zlar ichidan talaba bo‘lish baxti sizga nasib bo‘lgani uchun Robbimga hamdlar aytdim.


Mana oradan 4 yil o‘tdi. Bugun bu fayzli va muborak dargohni tark etmoqdasiz.
Ey Farzandim! Bugun fursatdan foydalanib, Sizga kichik bir nasihatni qilmoqchiman. Unga umringizning oxirgi lahzalarigacha amal qilishingizga Alloh tavfiq berishini so‘rab qolaman.


Aziz dilbandim! Siz endigina 4 bahorni ko‘rgan bolakay edingiz. Jajji qo‘llaringizdan tutib sizni bog‘chaga olib ketardim. Shunda do‘kondagi mashina o‘yinchog‘ini ko‘rib qolib, olib bering deb rosa xarxasha qilgandingiz. Olib berishni juda istardimku, ammo afsuski oldimda shu kichkinagina o‘vinchoqni olib berishga ham pulim yo‘q edi....Jonimni so‘rashsa sizga berishga tayyorman bolam... o‘zimdan afzal inson bo‘lishingiz uchun bor imkoniyatimni ishga solib harakat qilaman. Ba’zan duoda o‘zimni unutsamda, sizni aslo unutmayman.

Oradan yillar o‘tib, Rasulimiz alayhissalomning sunnatlariga muvofiq nikoh to‘yingizni o‘tkazdik. Shu kuni sizni muborak etgani so‘zga chiqqanimda sizga mendan arazlab, hatto gaplashmay qo‘yishingizga sababchi o‘sha kichkina mashinani topshirganimda juda uyalib, yuzlaringiz qizarib ketgandi...
Jonim bolam, niyatim sizni uyaltirish emas... Sizga faqat yaxshiliklarni tilayman. Sizga butun umringiz va oxiratingiz uchun kerak bo‘ladigan muhim bir saboqni amaliy tarzda yetkazgim keldi, xolos...

Unutmangki, kunlar o‘tib Allohning huzuriga qaytarilasiz. Bir kun aniq Robbimizning oldida turamiz. Alloh taolo har birimizning qilgan amalimizni birma-bir hisob-kitob qiladi. Shunday kunda ummati Muhammad bo‘lgan siz dilbandim amallaringizning juda oz va kichkinaligi bilan butun xaloyiqning oldida uyalib qolmang! Buning uchun har bir amalingizni xolis Alloh taolo uchun qiling! Hech kimni g‘iybat qilmang, boshqalarga hasad qilmang!

Unutmangki, siz Alloh taoloning dinini yetkazishdagi omonatdorsiz. Ulug‘ zotlarga ilm beshigi bo‘lgan ma’hadning vakilisiz. Siz ularga so‘zsiz munosib bo‘lishingiz kerak. Zero, xalqimiz muborak Islom dinimizni – imom timsolida ko‘radi.

Bizni zalolatdan hidoyatga, zulmatdan yorug‘likka, jaholatdan ma’rifatga, baxtsizlikdan saodatga olib chiqqan, bu yo‘lda mollarini ham, jonlarini ham ayamagan, hamisha faqat biz bevafo ummatning g‘amida bo‘lgan sevikli Payg‘ambarimiz Muhammad Rasululloh sollallohu alayhi vasallam nimaga buyurgan bo‘lsalar shuni mahkam tuting, nimadan qaytargan bo‘lsalar undan tiyiling. Hadislarini yodlashga haris bo‘ling, hayotlari, sifatlari, xulqlari va yo‘llarini ko‘proq o‘rganing va ularga amal qiling.

Aslo erishgan yutug‘ingiz bilan cheklanib qolmang. Kimdir yoki nimadir uchun ilm olmang. Eng muhimi – ilm ibodat ekanini unutmang!

Qur’onni qo‘lingizdan qo‘ymang. Qur’onga muhabbatli bo‘ling!

Jigarporam, musofirchilik, ota-onadan uzoqda yurish, ularga bo‘lgan mehrni ham uzoqlashtirmasin. Unutmangki, biz sizni yaxshi ko‘ramiz, siz bizning hamisha qalbimizda, duolarimizdasiz. 

Sizni ko‘rishimiz bolaligingizni, baxtli onlaringizni, quvonch bilan yugurib quchog‘imizga o‘zingizni otishingizni yodimizga soladi.
Siz kelmay qo‘ysangiz bizning yuraklar siqilib, sog‘inchdan va xavotirdan jam bo‘lmaydi. 

Sizdan yagona iltimosimiz shuki, duolaringizda doimo eslab, Alloh taolodan bizga rahm-shafqat so‘rang. Qaniydi, Jannatda barcha ota-onalar qatorida turganimizda ismlarimiz bilan chaqirilib, “farzandingiz Qur’on yodlab, qilgan solih amallari uchun sizga mukofot – izzat toji kiydiriladi” deganini eshitsak edi... Bu bizning eng buyuk orzuimiz.
Alloh taolo barchamizni jannatda birga qilsin! Izzat tojini kiyadigan zotlardan qilsin! Omiyn.

Davron NURMUHAMMAD