Bugun, 30 yanvar kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov hazratlari Samarqand viloyatiga tashriflari chog‘ida yangi bunyod etilgan Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi va Hadis ilmi maktabi faoliyati bilan yaqindan tanishdilar.
Muftiy hazratlari ushbu markaz Imom Buxoriy va boshqa ulug‘ allomalarning ilmiy merosini o‘rganish, ular ta’lif etgan asarlarning tarjima va qiyosiy matnlarini nashr etish, xorijiy davlatlardagi kutubxonalarda saqlanayotgan qo‘lyozmalarning elektron nusxalarini to‘plash hamda ularni xalqimizga yetkazish bilan shug‘ullanishdek muhim ishlarga alohida diqqat qildilar.
Imom Buxoriy ilmiy-tadqiqot markaziga hamohang yana bir oliy diniy ta’lim muassasasi – Hadis ilmi maktabi faoliyati bilan ham muftiy hazratlari yaqindan tanishdilar.
Hadis ilmi maktabi faoliyatini tashkil qilish mamlakatimiz ma’naviy taraqqiyotining bugungi bosqichida muhim ahamiyat kasb etadi. Tashkil etilgan oliy ta’lim muassasa o‘z oldiga hadis ilmining ilmiy-nazariy asoslarini chuqur o‘rganish, xorijiy tillarni chuqur o‘rgatish, diniy qadriyatlarni asrab-avaylash, hadis ilmi ulamolari asarlarining tarjima va qiyosiy matnlarini tayyorlash, o‘zbek va xorijiy tillarda nashr etish, konferensiyalar tashkil etishdek katta vazifalarni qo‘ygan.
Muftiy hazratlari Hadis ilmi maktabida o‘qitish uslublarini takomillashtirish va xalqaro ilmiy markazlar bilan hamkorlikni rivojlantirish zarurligini ta’kidladilar.
Ma’lumot o‘rnida, Hadis ilmi maktabida o‘qish muddati besh yil bo‘lib, kunduzgi ta’lim shaklida olib boriladi. Maktabga arab tilini puxta o‘zlashtirgan, hadislarni yod olishga salohiyati bo‘lgan o‘rta maxsus diniy ta’lim muassasalarining 10 nafar iqtidorli bitiruvchilari saralab olindi.
Maktabda hadisshunoslik fanlari bilan bir qatorda Qur’oni karim, fiqh, aqida, tafsir, islom tarixi kabi fanlar hamda xorijiy tillardan chuqur bilim beriladi.
Kelajakda Hadis ilmi maktabi bitiruvchilari diniy fanlar, xususan, hadis ilmi sohasida ta’lim berib, diniy tashkilotlarda imom-xatib, ilmiy xodim vazifalarida ishlashi, shuningdek, ilmiy-tadqiqot markazlarida ilmiy xodim sifatida faoliyat olib borishi ko‘zda tutilgan.
Bituruvchilar ta’limni o‘z ixtisosligiga ko‘ra, O‘zbekiston xalqaro Islom akademiyasi magistraturasida, tayanch doktorantura va doktorantura bosqichlarida davom ettirishlari mumkin.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Bomdod namozi savobi ko‘p va ahamiyati katta namozdir. Ba’zilarda “Nega Alloh taolo bandalari bomdod namozini ado etishi uchun bu paytni, ya’ni uyqu paytini ixtiyor qildi?” degan savol paydo bo‘lishi mumkin.
Inson biror mukofotga erishganda yoki biror voqeadan xursand bo‘lganda, go‘zal manzarani ko‘rganda, miyasida dofamin degan sekretsiya, garmon ishlab chiqariladi.
Xo‘sh, dofamin nima? Bu – rohatlanish va zavqlanish uchun javobgar neyromediator (nervlarga signal uzatuvchi vosita). Biz uchun yoqimli biror hodisa ro‘y bergan paytda miyamizda dofamin ishlab chiqariladi. Kechasidagi uyqu miyaning bu moddani kamroq ishlab chiqarishiga yordam beradi. Shunda miya kunduzi bu moddani ko‘proq ishlab chiqarishiga imkon qilingan bo‘ladi. Quyosh chiqishidan oldin uyqudan turish dofaminning ko‘p miqdorda ishlab chiqarilishiga yordam beradi. Mana shunda miya o‘z vazifasini yuksak layoqat bilan bajaradi. Natijada, inson xushkayfiyat, xursand holda bo‘ladi.
Dofamin miya hujayralari orasida garmon, asablararo uzatgichi vazifasini bajaradi. Bu modda ko‘paygani sari miya eng yaxshi holatda, inson esa bag‘ri dili ochilgan, yoqimli tuyg‘ular og‘ushida bo‘ladi.
Nabiy sollallohu alayhi vasallam bu haqda bundan bir ming to‘rt yuz yil oldin aytganlar. Abu Hurayra roziyallohu anhudan bunday rivoyat bor: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: «Shayton sizlardan biringiz uxlab yotgan paytida gardaniga uchta tugun tugadi. U har bir tugunga ura turib: «Hali tun uzoq, uxlayver», deydi. Agar (banda) uyg‘onib, Allohni zikr qilsa, bitta tugun yechiladi. Agar tahorat qilsa, ikkinchi tugun yechiladi. Agar namoz o‘qisa, uchinchi tugun ham yechiladi hamda u tetik va xushhol bo‘lib qoladi. Aks holda lanj va tanbal insonga aylanadi» (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).
Hadisdagi “Aks holda lanj va tanbal insonga aylanadi” degan jumla hozirgi zamon ilmining xulosasidir. Quyosh chiqishidan oldin uyqudan turish kishini nafsiy, ruhiy xotirjamlikka olib boradi.
Ey mo‘min birodarim! Endi bomdod namoziga uyg‘onib, tanangizda tetiklik, qalbingizda xotirjamlik, kayfiyatingizda ko‘tarinkilik, butun jismingizda xushhollikni va eng muhimi, Allohning farzini ado etib, ulkan savoblarni qo‘lga kiriting.