Ertangi kunimiz egalari bo‘lmish – yosh avlodni sog‘lom e’tiqod va qat’iyatli fikr egalari etib tarbiyalash, ularning dunyoviy bilimlari bilan bir qatorda diniy bilimlarini to‘g‘ri shakllantirib borish bugun har qachongidan ham dolzarb vazifaga aylangan. Chunki hozirgi globallashuv hamda hamda e’tiqod niqobi ostidagi qarama-qarshiliklarga to‘la murakkab davr kishini ogoh va ma’nan yetuk bo‘lishga undaydi.
Bu boradagi targ‘ibot tadbirlarida Samarqand viloyatida faoliyat yuritayotgan imom-xatiblar ham faol ishtirok etmoqdalar. Viloyatda diniy soxa xodimlari uchun "Dushanba – ta’lim muassasalari bilan ishlash kuni" deb belgilangan.
Joriy yilning 21 yanvar kuni viloyatning Kattaqo‘rg‘on, Narpay, Urgut, Payariq, Ishtixon, Jomboy tumanlarida ham shu kunlarda maktab o‘quvchilari bilan “Islomning ilm olishning fazilatlari”, Internetdagi tarmog‘idagi tahdidlar, “Islomda vaqtning qadri”, “Tinchlik-ulug‘ nemat” kabi mavzularda suhbatlar o‘tkazildi.
Ushbu uchrashuvlardan ko‘zlangan asosiy maqsad o‘quvchi yoshlarga musaffo islomni yetkazish, dunyodagi yagona najot ilmu-ma’rifatning insoniyatga zarurati, yoshlarni turli yot g‘oyalar ta’siridan himoya qilish, “ommaviy madaniyat” ko‘rinishidagi milliy o‘zligimiz, turmush va hayot tarzimizga mutlaqo zid bo‘lgan kiyinish va xulq-atvor ko‘rinishlaridan qaytarish, yoshlarga qaratilgan turli tahdidlar, diniy aqidaparastlikka yo‘naltirilgan ta’limotlaridan ogoh etishdir.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
O‘tgan solih zotlar jamoat bilan namoz o‘qiyolmay qolsalar, bir-birlariga ta’ziya izhor qilishar ekan. Shunday zotlardan biri Hotamul Asom aytadi: “Men jamoatga ulgurmay qoldim, shunda menga Abu Is'hoq Buxoriyning bir o‘zi ta’ziya bildirdi. Agarda o‘g‘lim o‘lib qolsa minglab odamlar ta’ziya izhor qilishadi. Buning sababi odamlar nazdida din musibati dunyo musibatlaridan ko‘ra arzimas sanalganidandir”.
Bugungi kunda oramizda qanchalab odamlar jamoat namozlarini o‘tkazib yuboradilar, jiddiy e’tibor qaratmaydilar. Ba’zida ish, g‘am-tashvishlarning ko‘pligini bahona qilamiz, to‘g‘rimi?! Yana ko‘plar tuni bilan uxlamasdan, bomdod namoziga yaqin uxlab qolishlari ham bor gap.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning “Zimistonda masjidlar sari odim tashlovchilarga qiyomat kunidagi tamomiy nurning xushxabarini beringlar”[1] deganlarini nahot eshitmagansiz?!
Shayton sizning ustingizdan g‘alabaga erishib, namozda xotirjamligingizni ketkazishiga imkon bermang!
Omir ibn Abdulloh o‘lim to‘shagida yotganlarida azon ovozini eshitib: “Meni qo‘limdan tutinglar”, dedilar. Omir ibn Abdullohga “Axir siz betobsiz-ku”, deyishganida: “Allohning chaqirig‘ini eshitib turib, unga rioya qilmaymanmi”, dedilar. Keyin u kishini qo‘lidan ushlab turg‘izishdi. Masjidda imom bilan shom namozining bir rakatini o‘qidilar va jon taslim qildilar.
Yana bir misol: Sufyon ibn Uyayna azon aytilishidan ilgari namozga borishga ishtiyoqmand bo‘lganlar va doim: “Namozga azon aytilmagunicha masjidga kelib turmaydigan yomon qul bo‘lma. Chunki yomon qul chaqirmaguningcha kelmaydi”, der edilar.
Oisha roziyallohu anho onamiz aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan suhbatlashib o‘tirardik, u zot ham biz bilan gaplashib o‘tirardilar. Bordi-yu, namoz vaqti kirib qolsa, bir-birimizni tanimaganday bo‘lib olardik”[2].
Shukrki, oramizda masjidda birinchi safga joylashish uchun g‘ayrat qiluvchilar ko‘payib bormoqda. Nabiy alayhissalom: “Agarda odamlar azonda va birinchi safda nimalar borligini bilishsa edi, unga erishish uchun qur’a tashlashdan boshqa chora bo‘lmasa, albatta, qur’a tashlagan bo‘lardilar”, deganlar.
Said ibn Musayyab aytadi: “Men ellik yildan beri biror marta birinchi takbirni o‘tkazib yubormaganman. Ellik yildan buyon namozda birorta kishining boshining orqasiga qaragan emasman”.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Imom Termiziy va Imom Abu Dovud rivoyati.
[2] Mursal hadis. Iroqiyning “Ihyo”ga yozgan taxrijiga qarang (1, 205).