Quyida keltiriladigan fikrlar, hikmatlar ijtimoiy tarmoqlardagi turli sahifalardan olib tarjima qilingan. Bundan tashqari sahobai kiromlar, ulug‘ olimlar, Yaqin Sharq, Osiyo, Yevropa va Amerika mutafakkirlarining bir qator fikrlari ham berilgan.
*****
Avzoiy rahimahulloh shunday deganlar: «Agar birovni yomonlayotgan kishini ko‘rsangiz, bilingki, u kishi «Men o‘sha odamdan yaxshiroqman» deyayotgan bo‘ladi».
*****
Xafaligingni onangdan yashir! Xursand bo‘ladigan bo‘lsang, onangning oldida xursand bo‘l! Chunki, sen tashvishingdan bir marta xafa bo‘lsang, onang ming marta siqiladi. Yutuqlaringdan bir marta xursand bo‘lsang, onang ming marta sevinadi.
*****
Imom Ahmad rahimahulloh shunday deganlar: «O‘ttiz yildan beri (ustozim) Shofeiyning haqqiga duo qilmasdan va uning uchun istig‘for aytmasdan turib uyquga yotmadim».
«Al-Kalimut toyyib»
*****
Otalik vazifasini bajarish qo‘lidan kelmaydigan kimsaning uylanib, farzand ko‘rishga haqqi yo‘q.
“Tarix muhrlagan so‘zlar”
*****
Yomon niyatli kimsalar, bir-birlarini yoqtirmasalar ham, hamjihat bo‘lib, bir safda turadilar. Ammo yaxshilikka chorlovchi da’vatchilar tarqoqdirlar. Mana shu ularning zaifliklari siridir.
“Tarix muhrlagan so‘zlar”
*****
Yaqinlarning zarbasi o‘ta xatarlidir. Chunki u yaqin masofadan keladi.
“Tarix muhrlagan so‘zlar”
*****
Baxtli yashay desang, (tortishuv va ikkiyuzlamachilardan) uzoqroq yasha.
“Tarix muhrlagan so‘zlar”
*****
Fikrlash “kasalligi”ning davosi yo‘q. Hatto uxlayotganingda ham fikrlagan narsalaringni tushda ko‘rib chiqasan.
“Tarix muhrlagan so‘zlar”
*****
Ularni rozi qilish uchun xarakteringni o‘zgartirma.
Ularni qiziqtirish uchun ovozingni o‘zgartirma.
Ularga mos bo‘lish uchun asosingga zid ish qilma.
Ularni rozi qilish uchun sun’iylashma.
Alloh taolo senga o‘zingga xos xarakter, ovoz, tuzilish bergan. O‘zligingni yo‘qotma.
“Tarix muhrlagan so‘zlar”
Internet materiallaridan to‘plab, tarjima qiluvchi
Nozimjon Iminjonov
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Mutorrif ibn Mus’ab aytadilar: “Men xalifa Mansurning huzuriga kirsam, u g‘amgin va xafa holatda ekan. Ayrim yaqin insonlaridan judo bo‘lgani sabab, hatto so‘zlashmay qo‘ygan ekan. U menga: “Ey Mutorrif! Men musibatga duchor bo‘ldim. Bu baloni Allohdan boshqa hech kim bartaraf qila olmas. Alloh bu musibatni daf qilishini so‘rashim uchun biron duo bormi? Men uni o‘qib yurardim”, dedi.
Men: “Ey mo‘minlarning amiri! Muhammad ibn Sobit menga Amr ibn Sobit al-Basriydan rivoyat qilib gapirib bergan. “Basralik bir kishining qulog‘iga pashsha kirib ketib, quloq pardasigacha yetib bordi. U og‘riqdan qiynalib, kechasiyu kunduzi uxlolmay qoldi. Shunda Hasanning yaqinlaridan bir kishi: “Sahoba Alo ibn Hazramiyning duolarini o‘qigin, chunki Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sahobalari ushbu duoni sahroda va dengizda so‘rab duo qilganlarida, Alloh taolo ularni mashaqqatdan xalos qilgan”, deb aytgan edi, u kishi: “Alloh rahm qilsin, u qanaqa duo?” dedi. Shunda men u kishiga quyidagi rivoyatni aytib berdim:
“Alo ibn Hazramiyni Bahraynga yuborildi. U kishi sahroni yurib borarkan, juda qattiq chanqoq va suvsizlikdan o‘lar holatga keldi. Shunda u zot ulovdan tushdi va ikki rakat namoz o‘qidi. So‘ngra: “Ya Haliymu, ya Aliym, ya Aliyyu, ya Aziym, isqinaa” (Ey Halim, ey Biluvchi, ey Oliy va ey Buyuk Zot, bizni suv bilan sug‘or, tashnaligimizni qondir) deb duo qilgandi, birdan qushning qanotiga o‘xshab ketadigan bulutlar paydo bo‘lib, gumburlay boshladi. So‘ngra yomg‘ir yog‘a boshladi, biz idish va meshkoblarimizni to‘ldirib oldik. Yo‘limizda davom etib, dengiz qirg‘ogidagi kichik ko‘rfazga yetib keldik. U yerda hech qimirlashni iloji yo‘q edi. Suzib ketishimiz uchun kemalarimiz ham yo‘q edi. U kishi ikki rakat namoz o‘qib: “Ya Haliymu ya Aliym, ya Aliyyu ya Aziym, ajiznaa” (Ey Halim, ey Biluvchi, ey Oliy va ey Buyuk Zot, bizni bu yerdan o‘tkazib yubor), deb aytdilar. So‘ngra otning tizginidan ushlab: “Allohning ismini aytib bu yerdan kechib o‘tinglar”, dedilar.
Abu Hurayra roziyallohu anhu: “Biz suvning ustidan yurib o‘tdik. Allohga qasamki, bizni na oyoqlarimiz, na mahsilarimiz va na oyoq kiyimlarimiz ho‘l bo‘lgan edi. O‘sha paytda qo‘shin to‘rt ming otliqdan iborat edi”, deb aytdilar.
(Ibn Abu Dunyo, Lalkaiy va Ibn Abu Shayba musanniflarida ba’zi qisqartirish va qo‘shimchalar bilan rivoyat qilishgan).
Haligi qulog‘iga pashsha kirib ketgan kishi ham ushbu duoni o‘qigan edi, qulog‘idan pashsha chiqib, o‘z holiga keldi.
Xalifa Mansur ham qiblaga qarab, ushbu duo bilan so‘ray boshladi. Biroz fursat o‘tib, menga yuzlandi va: “Ey Mutorrif, Alloh mendagi g‘amni aritdi”, deb ovqat keltirishlarini amr qildi va meni ham taklif etdi, birga o‘tirib tanovvul qildik.
“Yoqimsiz narsalarni bartaraf qilish va balo ofatdan qutulishda duoning ahamiyati” nomli kitobdan.
Biz ham hayotda qandaydir muammo va to‘siqlarga duch kelib: “Ya Haliymu ya Aliym, ya Aliyyu ya Aziym”, deb aytib, o‘sha muammoni ko‘tarishini Allohdan astoydil va chin ixlos bilan so‘rasak, insha Alloh U Zotning yordami bilan muammolardan xalos bo‘lamiz.