Shifokorlar xulosasi: aksariyat insonlardagi surunkali kasalliklar asosan ruhiy buzilish yoki zo‘riqishdan kelib chiqadi va aynan shuning uchun ham darddan tuzalishi qiyin bo‘ladi. Kuzatuvlar natijasida ma’lum bo‘ldiki ko‘nglida va ongida salbiy fikrlar (g‘araz, hasad va alam) saqlaydigan insonlarda surunkali kasalliklar tez shakllanadi va tuzalishi ham qiyin kechadi. Bu toifadagi insonlarning eng xavflisi kishilarga nisbatan kechirimlilik hissi past darajadagilardir. Kechirimlilarga nisbatan kechirmaydigan insonlarda bosh miya, asab va yurak, shuningdek oshqozon bilan bog‘liq surunkali patologik simptomlar ko‘p uchraydi. Mazkur toifadagi insonlar avvalo ichki dunyo va fikrlarini ijobiy tomonga o‘zgartirishlari lozim.
Zero, Alloh taolo kechirimlilik xususida biz bandalarga shunday marhamat qiladi:
“Agar sizlar (ularni) afv etsangizlar, koyimasangizlar va kechirsangizlar, u holda, albatta, Alloh (ham) mag‘firatli va rahmlidir” (Tag‘obun, 14).
“Yaxshilik bilan yomonlik barobar bo‘lmas. Siz (yomonlikni) go‘zalroq (muomala) bilan daf qiling! (Shunda) birdan siz bilan o‘rtalaringizda adovat bo‘lgan kimsa qaynoq (qalin) do‘stdek bo‘lib qolur” (Fussilat, 34).
“... balki ularni afv qilib, kechirsinlar! Alloh sizlarni mag‘firat qilishini istamaysizmi?! Alloh mag‘firatli va rahmlidir.” (“Nur” surasi, 22-oyat)
Bilasizmi? Silikat moddasiga boy bo‘lgan tuproqqa dafn qilingan insonning skeleti vaqt o‘tishi bilan tosh va xarsangga aylanadi.
Agar u pirit (temir sulfidi) moddasiga boy mintaqaga dafn qilinsa, unday jasad temir haykalga aylanib qolishi mumkin!
Bu ilmiy haqiqat yaqinda aniqlangan bo‘lsa-da, Qur’onda bu haqida 1445 yil oldin hayratlanarli tarzda juda aniqlik bilan bayon etilgan. Qur’onda bunday deyilgan:
وَقَالُوا أَإِذَا كُنَّا عِظَامًا وَرُفَاتًا أَإِنَّا لَمَبْعُوثُونَ خَلْقًا جَدِيدًا
"Ular: “Biz suyaklarga va chang- tuproqlarga aylanib ketganimizdan keyin ham, yangitdan tiriltirilamizmi?” dedilar. “Sen ularga, toshga yoki temirga aylaninglar”, deb ayt"
(Isro surasi, 50-oyat).
Bu oyat yaqin yillarda kashf etilgan — suyaklari toshga aylangan yoki temir haykalga aylangan qazilmalarga ochiq va ravshan ishora qilmoqda. Go‘yoki Qur’onda xabar berilgan ushbu dalillar olimlar kashf qilishlarini uzoq asrlardan beri kutib yotgandek.
Shunday ekan, aqlli inson bunday ochiq-oydin va ravshan mo‘jizani qanday inkor qila oladi? Qur’onning bu mo‘jizasi kunduzdagi quyoshdek ravshan emasmi?
Homidjon domla ISHMATBЕKOV