Kuni kecha, 1 dekabr kuni Nukus shahridagi “Muhammad ibn Ahmad al-Beruniy” o‘rta maxsus islom bilim yurtida Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamning mavlidi shariflari munosabati bilan bilim yurti talabalari orasida «Hadis» va «Siyrat» bo‘yicha musobaqa o‘tkazildi.
Musobaqa Qur’oni karim tilovati bilan boshlandi. Tadbirni bilim yurti mudiri Shamsiddin Bauatdinov kirish so‘zi bilan ochdi va Payg‘ambar alayhissalomni yaxshi ko‘rish dinimizdagi vojib amal ekani, bu borada mo‘tabar manbalarda yetarlicha ma’lumotlar keltirilgani, Ul zotning sunnatlari va hadislarini o‘rganish muhim ekanini so‘zlardi. Shuningdek, bu borada davlatimizda olib borilayotgan islohotlar va yangilanishlar haqida gapirib o‘tdi. Kelajakda bilim yurtimizdan Imom Buxoriy, Imom Termiziydek ulug‘ ulamolar yetishib chiqishiga umid bildirdi va talabalarni bu borada astoydil ta’lim olib o‘z ustilarida ishlash kerakligini uqtirdi.
Musobaqada bilim yurti 2, 3, 4-bosqich talabalaridan har biridan 4 nafar talaba saralab olindi va o‘z bilimlarini sinovdan o‘tkazdi.
Talabalarning bilimlarini baholash uchun bilim yurti o‘qituvchilari tomonidan hakamlar hay’ati tuzilib, baholab borildi.
«Hadis» bo‘yicha o‘tkazilgan musobaqaning shartlari qo‘ydagicha:
1. Oltita sahih to‘plam egalari hayoti va ijodi haqida.
2. Hadis e’roblarini to‘g‘ri qo‘yish va ma’nosini aytish.
3. “Al-Adab al-mufrad” kitobidan 200 ta hadisni yoddan aytish.
«Siyrat» bo‘yicha o‘tkazilgan musobaqaning shartlari esa qo‘yidagicha:
1. Imom Barzanjiyning Nabiy alayhissalomga yozgan mavlid kitobidan 5 mabhasdan birini aytish;
2. “Rasululloh sollallohu alayhi va salam va ahli bayt” hamda “siz Payg‘ambar alayhissalomni ko‘rganmisiz” kitobidan tezkor savol javob qilish.
3. Ijodiy ish.
Musobaqa yakunida «Hadis» yo‘nalishi bo‘yicha:
1-o‘rinni 4-kurs talabalari, 2-o‘rinni 3-kurs talabalari va 3-o‘rinni esa 2-kurs talabalari qo‘lga kiritdi.
«Siyrat» yo‘nalishi bo‘yicha:
1-o‘rinni 4-kurs talabalari, 2-o‘rinni 3-kurs talabalari va 3-o‘rinni esa 2-kurs talabalari qo‘lga kiritdi.
Musobaqa davomida talabalarga tezkor savollar taqdim qilindi. Bundan tashqari talabalar tomonidan Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayissalomga maktub, salovat va nashidalar aytilib, tadbirning yuqori saviyada o‘tkazilishiga imkoniyat yaratildi.
G‘oliblar bilim yurti tomonidan tayyorlangan faxriy yorliqlar va qimmatbaho sovg‘alar bilan taqdirlandi.
Adilbay Yerejepov,
Bilim yurti ma’naviyat va ma’rifat
ishlari bo‘yicha mudir o‘rinbosari
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Assalomu alaykum va rahmatullohi va barakatuhu
Bugun siz azizlarga so‘zlab beradigan hikoyam Makka shahrida bundan bir necha yuz yillar oldin sodir bo‘lgan hayotiy voqea haqidadir. Bu voqea bilan Saudiyada nashr etiladigan gazetalardan birida tanishganman.
Umra ibodatini ado etish uchun Makka shahriga borganimda gazetadagi “Nima uchun nuringni ortingda qoldirding?” degan maqolaga ko‘zim tushdi. Bu qiziqarli sarlavha meni o‘ziga jalb qildi. Bu nima degani ekan deb qiziqdim. Hikoyani o‘qib, uning mazmunini angladim.
Qadim zamonda o‘ta badavlat odam yashagan ekan. U paytlar qullik davri edi. Bu boyning ham barcha shaxsiy ishlarida unga xizmat qiladigan quli bor edi.
Bomdod namoziga azon aytilganda, xizmatkor tahorat uchun suv tayyorlar va xo‘jayinini uyg‘otardi. Tahoratga yordamlashib bo‘lgach, miltillab yonadigan fonusi bilan yo‘lini yoritib masjidga olib borardi. Bu davrlarda hali elektr tok, chiroqlar yo‘q, yo‘llar zimiston, chang, ko‘chalarda tosh va chuqurlar ko‘p edi.
Shu zaylda qul 20 yildan ortiq xo‘jayiniga xizmat qildi. Kunlarning birida odatdagidek bomdod namoziga ketishayotganida boy yurishdan to‘xtab, joyida biroz jim turib qoldi-da, keyin: “Gaplarimni eshit ey Said”, dedi. Qulning ismi Said edi.
Boy: “Ey Said, men vasiyatnomamda vafot etganimdan keyin merosxo‘rlarim seni ozod qilishlarini yozdim. Bu senga 20 yildan beri menga qilgan sodiq xizmatlaring uchun mukofot bo‘ladi”, deb aytdi.
Lekin bu gapdan Said xursand bo‘lmadi, xo‘jayiniga tashakkur ham izhor etmadi, hatto bir og‘iz so‘z ham aytmadi.
Ertasi kuni yana odatdagidek masjid tomon fonusni yoqib yo‘lga tushishdi. Ammo bu safar har gal xo‘jayinning yo‘llarini yoritib ketadigan xizmatchi orqa tomonga o‘tib olgandi. Xo‘jayin nega bunday qilayotganini tushunmay: “Nega orqamdan ketayapsan? Said senga nima bo‘ldi? Nega oldinda yo‘lni yoritib ketmayapsan?” deb so‘radi.
Bu gaplarni eshitib boy odam qattiq ta’sirlandi. Unga: “Ey Said shu daqiqadan e’tiboran sen ozodsan”, dedi. Said uning bu taklifini rad etib: “Men sizning itoatkor xizmatkoringizman”, dedi.
Ushbu qissadan qanday ibrat olinadi. Ko‘pchilik o‘z nurini oldida emas, balki ortida qoldiradi. Bu nima degani? Ayrimlar: “Boy bo‘lsam falon-falon ishlarni qilaman”, “Vafot etsam kambag‘allarga to‘plagan boyliklarimni tarqatishadi”, “10 yildan keyin falon ishlarni qilaman” deyishadi. Nega o‘sha ishlarni hayotlik vaqtingizda, imkoningiz borida qilmaysiz? Nega nuringizni ortingizda qoldirasiz, oldingizda emas. Nega yaxshiliklar qilishni uzoq yillarga suramiz. Imkon borida darhol yaxshilik qilish haqida o‘ylamaymiz? Biror yaxshilik qilishni imkoningiz bormi, uni hozir qiling, shunda nuringiz oldinda bo‘ladi. Nuringizni aslo orqada qoldirmang!
Davron NURMUHAMMAD