Rabiul avval.
Hijriy uchinchi oy.
Bu oy – musulmonlar qalbidan alohida o‘rin olgan oy. Chunki bu oyda suyukli Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam tavallud topganlar. Hatto bu oyga azizlarimiz u zotga bo‘lgan muhabbatlari ifshosi o‘laroq, “mavlid” oyi nomini berganlar.
Mavlid oyida biz, musulmonlar o‘z Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamning hayoti, sunnati soniyalarini yanada mukammal o‘rganib hayotimizga tadbiq qilishga zo‘r beramiz.
“Sen: “ Agar Allohga muhabbat qilsangiz, bas, menga ergashing. Alloh sizga muhabbat qiladir va sizlarning gunohlaringizni mag‘firat qiladir”, deb ayt” (Oli Imron surasi, 31-oyat).
Ushbu oyati karima Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam: Ka’b ibn Ashrof va unga tobe bo‘lgan yahudiylarni iymonga chaqirganlarida
Ular kibrlanib urib: “Biz Allohning bolalari va do‘stlarimiz”, deganlarida nozil bo‘lgan.
Zunnun Misriy qoddasallohu sirrahu oyati karimani quyidagicha tafsir qilganlar:
“Alloh azza va jallaga bo‘lgan muhabbatning alomati – Uning Habibiga, u Zotning axloqiga, ishlariga, buyruqlariga va sunnatlariga ergashmoqdir”.
Siyrat kitoblarida ko‘rdim: zikr ahllari Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamga bo‘lgan muhabbatlari tufayli salavot aytishni kundalik virdlariga qo‘shib olganlar. Ba’zi birlari esa ko‘p vaqtini u zotga salavot aytish bilan o‘tkazganlar. Muhabbat ularning butun vujudini chulg‘ab olgan. Omma ularga “shayxus solah”– salavot shayxi unvonini berganlar. Vafot topganlaridan bir necha yillar o‘tganidan so‘ng qabrlari ochilganda, odamlar ularning jasadlari chirimaganiga guvoh bo‘lganlar. Chunki kim nimani yaxshi ko‘rsa, o‘shani ko‘p zikr qiladi. Kishi yaxshi ko‘rgani bilan jannatda birga bo‘ladi.
Ravshanbek O‘RINBOYEV,
Andijon shahridagi "Hazrati Bilol" jome masjidi imom-xatibi
Behisob pul va boyliklarni chekish-ichish, kayfu safo uchun sarf qilish – Allohga shukr qilishmi?!
Yoshlik davrini zino va harom ishlar bilan o‘tkazish – Allohga shukr qilishmi?!
Telefon orqali o‘zgalarga zarar yetkazish, har xil bo‘lmag‘ur ishlarda foydalanish – Allohga shukr bo‘ladimi?!
Yeguliklarni chiqindi qutisiga tashlash, uvolni bilmaslik – Allohga shukr qilishmi?!
Zakotni o‘z vaqtida ado etmaslik, sadaqadan tiyilish – Allohga shukr qilish deganimi?!
Internetda foydasiz narsalar uchun vaqt ajratish, vaqtni bekorga zoye qilish – Allohning bergan ne’matlariga shukr qilishmi?!
Axir Alloh taolo bizlarga shukr qilishni va U Zotning fazlini e’tirof qilishga buyurgan-ku: «Bas, Meni yod etingiz, (Men ham) sizlarni yod eturman. Menga shukr qilingiz, noshukrchilik qilmangiz!»[1].
Qolaversa, Alloh taolo shukr qiluvchilarni azoblamasligi xabarini ham bergan: «Agar shukr qilsangiz va iymon keltirsangiz, Alloh sizlarni nega azoblasin?! Alloh shukrni qabul etguvchi va bilguvchi Zotdir»[2].
Shukr – Alloh taolo ato etgan ne’matlarning davomli bo‘lishining garovidir: «Yana Parvardigoringiz bildirgan (bu so‘zlar)ni eslangiz: “Qasamki, agar (bergan ne’matlarimga) shukr qilsangiz, albatta, (ularni yanada) ziyoda qilurman. Bordi-yu, noshukrchilik qilsangiz, albatta, azobim (ham) juda qattiqdir”»[3]. «...Agar shukr qilsangiz (va iymon keltirsangiz) U Zot sizlar uchun rozi bo‘lur...»[4].
Bu dunyoda borligimizga shukr qilish – ota-onalarimizga yaxshilik qilishimizdadir. Zero, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Allohning roziligi – ota-onaning rizosidadir” [5], deganlar.
Qarindoshchilik munosabatlarini yo‘lga qo‘yish, ular bilan bordi-keldi qilish, uzilgan rishtalarni tiklash ham Alloh bizga qarindosh, yaqinlar bergani ne’matining shukridir. Nabiy alayhissalom bu borada: “Rizqida kengchilik bo‘lishi, ajali ortga surilishi kimni xursand qilsa, qarindoshchilik aloqalarini bog‘lasin”, deganlar[6].
Sadaqa berish – Alloh bizni mol-dunyo bilan siylagani uchun shukr qilish demakdir. Sadaqa Alloh taoloning g‘azabini o‘chiradi. Nabiy alayhissalom: “Maxfiy qilingan sadaqa Yaratganning g‘azabini o‘chiradi. Qarindoshchilik aloqalarini bog‘lash umrni uzaytiradi. Yaxshilik qilish yomon o‘lim topishdan asraydi”, [7] deganlar.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Baqara surasi, 152-oyat.
[2] Niso surasi, 147-oyat.
[3] Ibrohim surasi, 7-oyat.
[4] Zumar surasi, 7-oyat.
[5] Ibn Hibbon rivoyati.
[6] Imom Buxoriy rivoyati.
[7] Imom Tabaroniy rivoyati.