Misr Vaqflar va Islom ishlari vaziri doktor Muhammad Muxtor Juma Qur'oni karim uchun o'zlarining shirin va ta'sirli tilovatlari bilan Islom olamini boyitgan Misrning buyuk qorilari sharafiga o'tkazilib kelinayotgan navbatdagi 30-xalqaro Qur'oni karim musobaqasini o'tkazish sanasini 2023 yil 2 dekabrda bo'lishini tasdiqladi.
Misr Vaqflar va Islom ishlari vaziri bo'yicha ushbu 30- xalqaro Qur'oni Karim musobaqasiga Qur'oni karimga bo'lgan xizmatlarini e'tiborga olgan holda Shayx Mahmud Ali Al-Banno rahimahulloh nomini berishga qaror qildi.
Musobaqa quyidagi yo'nalishlarda o'tkaziladi:
1. Qur'oni karimni tajvid qoidasi asosida tafsiri bilan yodlash, unda imom-xatiblar Qur'on ilmlari ustozlari va ularning yordamchilari bo'lmasligi, ishtirokchining yoshi 35 dan oshmasligi;
2. Arab tilida so'zlashmaydigan davlatlar vakillari uchun Qur'oni karimni tajvid qoidasi asosida to'liq yoddan o'qib berish, unda ishtirokchini yoshi 30 yoshdan oshmasligi;
3-yo'nalish (yoshlar uchun): Qur'oni karimni to'liq yoddan bilish, lug'aviy ma'nolarini tushunish va Yusuf alayhissalom surasidagi oyatlar ma'nolarini izohli tarjima qilish, unda ishtirokchini yoshi 12 yoshdan oshmasligi;
4. Qur'oni karimni to'liq yoddan tilovat qilib berish bilan birga Kalomulloh ma'nolarining tarjimasi va Qur'on ilmlarini tadbiq etish qoidalarini bilishi. Bu yo'nalishda imom-xatiblar, Qur'on ilmlari ustozlari va mudarrislariga ham qatnashishga ruxsat etiladi. Ishtirokchining yoshi 40 yoshdan oshmasligi shart qilinadi.
5. Imkoniyati cheklanganlar ishtirokida Qur'oni karimning umumiy ma'no va maqsadlarini tushungan holda yoddan o'qib berish. Unda ishtirokchini yoshi 30 yoshdan oshmasligi shart qilinadi.
6. Oilaviy Qur'oni karimni yod olgan hofizlar oilasi ishtirokida Qur'oni karimning umumiy ma'no va maqsadlarini tushungan holda to'liq yoddan o'qib berish, agar hifzni o'zlashtirgan oila a'zolari soni uch nafardan kam bo'lsa, oila ilgari birinchi o'rinni egallab, g'olib bo'lmagan bo'lishi lozim.
Musobaqaning barcha yo'nalishlari har ikki jins vakillari uchun ham ochiq ekani ta'kidlanib, ishtirokchi ilgari birorta ham tanlov bo'limida o'tgan yili birinchi yoki ikkinchi o'rinni qo'lga kiritmagan bo'lsa, musobaqada ishtirok etadi.
Ma'lumot uchun, Shayx Mahmud Ali Al-Banna 1926 yil 17-dekabrda Manufiya viloyatidagi Shibinul-Kum markazi Shabrobos qishlog'ida tug'ilgan. U Qur'oni karimni qishloq maktabida o'qib yurgan kezlarida 11 yoshida yod olgan. Keyin u Ahmadiy masjidida shariat ilmlarini o'rganish uchun Tanta shahriga ko'chib o'tdi va u erda imom Ibrohim ibn Salom al-Malikiy qo'lida tahsil oldi.
Shayx Al-Banno 1945-yilda Qohiraga ko'chib o'tib, taniqli Qur'on hofizi sifatida shuhrat qozondi, maqomot ilmlarini o'rgandi, 1948 yil dekabrida radioga taklif qilinib, “Hud” surasini efirga o'qib berdi. So'ng bir necha yil u Misrdagi eng mashhur qorilardan biriga aylandi.
Shayx Mahmud Al-Banno hayotining so'ngi yillarida 1984 yil “Qur'on qorilari va ustozlari uyushmasi”ga asos solinishida ham muhim rol' o'ynadi. U o'sha davrda Misr hukumatining rahbari bo'lib turgan Anvar Sadatning oldiga shu masalani ko'tarib kirdi. Anvar Sadat Shayx Mahmudni qattiq ehtirom qilar, u bilan do'stona suhbatlashardi. U bu taklifni darhol qabul qildi. Shayx Mahmud ushbu uyushmaga rahbar etib tayinlandi.
Shayx Mahmud Ali Al-Banno 1405/zulqa'da/03 hijriy, 20/07/1985 milodiy sanada shanba kuni vafot etdi. U kishining janozasi “Imom Husayn” masjidida o'qildi. Janozada vasiyatga muvofiq, shayx Mutavalli Sha'roviy imom bo'ldi. Shayx Mahmud o'zining vasiyatiga ko'ra, kindik qoni to'kilgan qishlog'i Shabrobosdagi o'zi qurdirgan masjid yonidagi maqbarasiga dafn qilindi.
Internet materiallari asosida
O'zbekiston musulmonlari idorasi xodimi
I.Ahmedov tayyorladi.
Har bir tarixiy obida – xalqimiz tarixi va madaniyatining guvohi. Mirzacho‘l hududida joylashgan “Yog‘ochli sardoba” ham ana shunday noyob yodgorliklardan bo‘lib, uning me’moriy tuzilishi va muhandislik yechimi o‘z davrining ilg‘or bilimlariga tayanilganini ko‘rsatadi.
– Sardobaning gumbazsimon tuzilishi, 15 metrlik ichki diametri va 12 metr balandligi uni nafaqat amaliyotda samarali, balki arxitektura jihatdan ham o‘ziga xos namuna sifatida namoyon etadi. Yerdan ikki metr balandlikdagi tuynuklar, salqinlikni saqlovchi ventilyatsiya tizimi, simmetriyali qurilishi va devor qalinligining yuqoriga ko‘tarilgan sari yupqalashib borishi – bularning barchasi sardobaning betakrorligigidan dalolat beradi,– deydi tarixchi-arxeolog Solijon Qudratov.
Sardobaga arksimon kirish qismi orqali g‘ishtli zinapoyalardan foydalanib tushiladi. Kirish qismidagi yo‘lakcha ustidan esa xizmatchilar uchun maxsus xonalarga chiqish mumkin bo‘lgan aylanma zinapoya qurilgan.
So‘nggi yillarda mamlakatimizda turizmni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilayotgan bir paytda “Yog‘ochli sardoba” ham qayta tiklash ishlari doirasida o‘rganilmoqda. Ba’zi rekonstruksiya ishlari boshlangan bo‘lsa-da, ma’lum texnik va moliyaviy sabablarga ko‘ra, qurilish vaqtincha to‘xtab qolgan.
– Endi bu maskanni to‘liq ta’mirlab, turistik marshrutlarga qo‘shish, atrofida dam olish maskanlari, suv yo‘llari, mahalliy hunarmandchilik obyektlarini rivojlantirish rejalashtirilgan. Bunda davlat-xususiy sheriklik asosida yosh tadbirkorlarni ham jalb etish ko‘zda tutilmoqda, – deydi Sirdaryo viloyat hokimining o‘rinbosari Shohruh Isoqulov.
“Toshkent – Samarqand – Buxoro” magistral yo‘li bo‘ylab joylashgan “Yog‘ochli sardoba” hozirning o‘zidayoq sayohatchilar diqqatini o‘ziga tortmoqda. Shu bois, yaqin istiqbolda bu inshoot nafaqat tarixiy yodgorlik, balki madaniy-ma’rifiy tadbirlar o‘tkaziladigan, mahalliy va xalqaro turizmni qo‘llab-quvvatlaydigan muhim markazga aylanishi, shubhasiz.
G‘ulom Primov, O‘zA muxbiri