Bismillahir Rohmanir Rohiym
1. Arafa kuni kechasi, ya'ni, hayit kuniga o'tar kechasini bedor o'tkazish.
Hayit kuniga o'tar kechani Qur'on tilovati, zikr, tasbih va nafl namozlar bilan o'tkazish ulkan savoblarga sabab bo'ladi. Rasululloh sollalohu alayhi vasallam: “Kim ikki iyd kechalarini Allohdan savob umidida qoim qilsa, qalblar o'ladigan kunda uning qalbi o'lmas”, deganlar (Ibn Moja, Tabaroniy rivoyati).
2. G'usl qilish. “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Fitr, Azho va Arafa kunlari g'usl qilar edilar” (Ibn Moja rivoyati).
3. Eng yaxshi, yangi yoki toza kiyimlarni kiyish.
4. Hushbo'ylanish.
5. Qurbon hayiti namoziga chiqishdan oldin hech narsa emaslik. “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ramazon hayitida taomlanmasdan chiqmasdilar, qurbonlik kunida esa namoz o'qigunlaricha taomlanmasdilar” (Imom Termiziy rivoyati).
Eslatma! Ba'zilar qurbon hayitida hech narsa emay namozga chiqishni noto'g'ri tushunib, kunning avvalgi yarmiga qadar ro'zani niyat qilish kerak, deyishadi. Shu bilan birga, o'sha kuni saharlikka turishadi va og'izlarini niyat bilan berkitib namozga chiqishadi. Hayit namozi o'qib bo'lingach esa, xuddi iftorlikdagi kabi og'izlarini ochishadi. Bunday qilish noto'g'ri. Hayit kunlarida ro'zani niyat qilish harom amal sanaladi. Qolaversa, yarim kunga ro'za niyat qilinmaydi.
6. Masjidga imkon bo'lsa piyoda va ertaroq borish. “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ikki hayit namoziga piyoda yurib chiqardilar” (Ibn Moja rivoyati).
7. Yo'lda tahlil (Laa ilaha illalloh), takbir (Allohu akbar) va tahmid (Alhamdulillah) aytish. “Allohu akbar, Allohu akbar, Laa ilaaha illallohu Allohu akbar, Allohu akbar va lillaahil hamd”.
8. Hayit namozidan oldin boshqa biror nafl namoz o'qimaslik. Masjidga borgandan so'ng tahiyyatul masjid yoki boshqa biror nafl namoz o'qimasdan zikr qilib o'tirish lozim.
9. Namozga bir ko'chadan borib, boshqasidan qaytish. Nabiy sollallohu alayhi vasallam shunday qilar edilar.
10. Hayit bilan muborakbod etish. Sahobalar: “Taqobbal Alloh minna va minkum (Alloh bizdan ham, sizdan ham qabul etsin)”, deb bir-birlarini bayram bilan tabriklashardi.
11. Ahli ayol va yosh bolalarni xursand qilish. Oilada bayram kayfiyatini paydo qilish, sovg'a-hadyalar ulashish kerak.
12 .Qavm-qarindosh, yosh ulug'larni ziyorat qilish.
13. Tanish-bilish, yoru do'st, qo'ni-qo'shnilarni bayram bilan tabriklash.
Qurbon hayitingiz muborak bo'lsin!
Davron NURMUHAMMAD
O'zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
Muslim.uz
@muslimuzportal | @Muftiy_Nuriddin_domla | @mp3muslim | @diniysavollar
Abu Hurayra roziyallohu anhu rivoyat qiladilar: Rasululloh ﷺ aytdilar:
"Albatta, Muso (alayhissalom) nihoyatda kuchli hayo egasi bo‘lib, badanini doimo yopib yuradigan kishi edi. U hayo qilgani uchun o‘z tanasidan biror joyini ochib yurmas edi. Banu Isroil orasida ba’zi kimsalar uni kamsitib: ‘U doimo o‘z tanasini yashiradi, bu – uning badani nuqsonli bo‘lgani uchun shunday qilar. Balki u abras (pes), yoki moyaksiz (odar), yoki yana biror baloga uchraganidandir’, deyishdi.
Alloh taolo esa ularning bu gap-so‘zlaridan Musoni poklashni iroda qildi.
Bir kuni Muso alayhissalom cho‘milgani bordi. Kiyimlarini tosh ustiga qo‘yib, cho‘milishga kirishdi. Suvdan chiqib, kiyimlarini olish uchun tosh oldiga qaytganida, tosh uning kiyimlarini olib qochdi.
Muso alayhissalom hassasini oldi-da, tosh ortidan quvdi va: "Ey tosh, kiyimimni qaytar! Ey tosh, kiyimimni qaytar!", der edi.
U shu holatda Banu Isroilning bir guruhiga duch keldi. Ular Musoni kiyimsiz holda ko‘rishdi – Alloh yaratganlar ichida eng chiroyli, eng sog‘lom badan egasi ekaniga guvoh bo‘lishdi.
Alloh taolo Musoni ularning gap-so‘zlaridan poklab qo‘ydi.
Tosh to‘xtashi bilan Muso alayhissalom kiyimlarini olib kiydi-da, asosi bilan toshni ura boshladi.
Payg‘ambarimiz ﷺ aytdilar: "Allohga qasamki, Muso urgan toshda uch, to‘rt yoki beshta iz qoldi (ya’ni, urilgan zarbalar izi qoldi)."
Bu borada Alloh subhanahu va taolo bunday dedi: "Ey mo‘minlar! Musoga ozor berganlar kabi bo‘lmanglar. Bas, Alloh uni ayblaridan pokladi. Va u Allohning huzurida obro‘li zot edi" (Ahzob surasi, 69-oyat).