Qaffol Ash-Shoshiy nomi bilan mashhur bo‘lgan Abu Bakr Muhammad ibn Ali ash-Shoshiy (904-976) – islom olimi, muhaddisi va tilshunosidir. U Hazrati Imom nomi bilan taniqli bo‘lgan.
Qaffol Ash-Shoshiy mashhur musulmon ilohiyotchilari va olimlari Imom al-Buxoriy va Muhammad at-Termiziylarning shogirdi va ma’naviy vorisi hisoblangan. Musulmon diniga chuqur e’tiqod qilgan olim Makkani bir necha bor ziyorat qilgan. Vafotidan so‘ng Toshkentda uning qabri ustida maqbara barpo etilgan bo‘lib, u hozirga qadar musulmonlar tomonidan ziyorat qilinadi.
Qaffol Ash-Shoshiyning asarlari bugunda ham qayta nashr etilmoqda. 2007 yilda Bayrutning Dar al-Kutub al-'Ilmiyah (Livan) nashriyoti tomonidan islom fiqhi bo‘yicha “Mahasinu shariat” kitobi chop etildi.
Maqbaraning 10-asrga oid birinchi binosi ham saqlanib qolgan. Sag‘ana birlamchi shaklida saqlanmagan.
Maqbara bu shaklda xonning o‘sha paytdagi me’mori G‘ulom Husayin tomonidan 1542 yilda qurilgan. U asimmetrik gumbazsimon maqbara – honaqodan iborat. Honaqo ziyoratchilarga turar joy sifatida ham berishga mo‘ljallangan. Maqbaraning yonida Qaffol Shoshiyning izdoshi bo‘lgan Xoja Ahror yashagan uy ham saqlanib qolgan.
Ushbu yodgorlik katta tarixiy va badiiy ahamiyatga ega bo‘lib, Hazrati Imom majmui tarkibiga kiradi.
2007 yilda maqbara qayta ta’mirlangan.
Manzil: Zarqaynar ko‘chasi, Chorsu bozoridan sharqda, Hazrati Imom maydoni yaqinida.
Kiyinish talablari: O‘zbekistonda ayollar diniy diqqatga sazovor joylarni ziyorat qilishda tananing ochiq qismlarini (yelkalar, orqa va oyoqlar) yopib yurishi maqsadga muvofiq.
“IQNA” saytining “Maspero” nashriga tayanib xabar berishicha, Misr milliy matbuot tashkiloti rahbari, yozuvchi Ahmad al-Muslimaniy Misrdagi taniqli qorilarining fotosuratlari, qo‘lyozmalari, shartnomalari, yozib olingan qiroatlari va ularga tegishli bo‘lgan ashyolarni o‘z ichiga olgan “Qur’on qorilari muzeyi” tashkil etilishini ma’lum qildi. Uning aytishicha, muzey Qur’oni karim radio tarmog‘iga aloqador bo‘lib, unga “Maspero” radio va televideniye binosida maxsus joy ajratilgan.
Al-Muslimaniyning so‘zlariga ko‘ra, muzeyga eng ko‘zga ko‘ringan nufuzli Qur’on karim qorilarining oilalari bilan yangi muzey uchun qorilarga tegishli ashyolarni yig‘ish uchun munosabatlar o‘rnatilgan. Muzey taqdim etilgan ashyolar ko‘rgazmaga qo‘yilganidan keyin tartibga keltiriladi va ommaga tashkillashtirilgan tashriflar uchun faoliyatini boshlaydi.
Ilyosxon Ahmedov tayyorladi