Bir insonga ko‘p izzat-hurmat va boylik berildi. U o‘z jigarlari va yaqinlariga qo‘ldan kelganicha yordam berardi. Ayniqsa, kenja ukasiga ko‘p yordam qildi. Chunki aka otaning pandiga quloq solib, qiyinchiliklar evaziga ko‘zlagan maqsadiga erishayotgandi. U oqibat nimaligini yaxshi bilardi. Hech vaqt ota-onasining so‘zini ikki qilmasdi. Ammo uka akasiga hasad qilar, zimdan akasining savdosiga ko‘z olaytirib, do‘kondagi mollaridan o‘marardi. Borib-borib ukaning sirlari ochildi. Aka ota-onaga shikoyat qildi. Ular ukaga qattiq tanbeh berib, ko‘p nasihatlar qildi. Uka bu ishni qaytarmaslikka va’da berib, akadan ming bor uzr so‘radi. Ammo akaga nisbatan hasadi tinchlik bermasdi. Yana xiyonat yo‘liga o‘tdi. Aka-uka o‘rtasida nizo chiqdi, o‘rtada oqibat o‘ldi. Yomon nafs g‘olib bo‘ldi, shayton xursandchilikdan nog‘ora chaldi. Bunga qo‘shimcha uka uyalmasdan akasiga:
– Men senga hasad qilaman, nima uchun sen omadlisan? Nimaga senga beriladi-yu, menga esa yo‘q?! – dedi yuzsizlarcha sensirab.
– Chunki senda insof yo‘q! Sabr-qanoat, shukr va oqibat yo‘q! Sening qalbingni hasad kemiradi. Ota-onamizning aytganlarini qilib, sadoqat bilan ishlaganingda qo‘limdan kelgan hamma yordamni qilmoqchi edim. Afsuski, sen xiyonat yo‘lini tanlading, nafsingga qul bo‘lib, o‘z jigaringga xiyonat qilishdan ham qo‘rqmading! Sen birovning musibatidan shodlanma, o‘zganing omadiga kuyma, har qanday yaxshilik va yomonlik o‘zingga qaytib xorlikka uchratganda qo‘ldan bergan baxt-omadingni ortga qaytarolmaysan, shuni unutma! – dedi aka. Akaning ko‘ngil oyinasi sindi, ikki jigar o‘rtasidan oqibat ketdi. Oqibat o‘ldi, ko‘ngil sindi, singan ko‘ngilni nima chegalay oladi?
Ulug‘larimiz demishkim: “Birovning husni-jamoli va boyligini ko‘rsang, hasad qilma va darhol o‘zgalarga nazar sol. Bu dunyoda sendan ko‘ra xunukroq va kambag‘alroqlar ham bor-ku”. Husnu jamol Parvardigorning san’atidir. U kimni xohlasa go‘zal qiladi. Mol-dunyo, martaba va mansab ham imtihon uchun beriladi. Shunday ekan, ey azizim! Aslo hasad bilan boylik va ulug‘likka erishaman deb xato qilmang!
Odam farzandiga boqibon hayhot,
Qilgan amallarin ko‘rib, dersan dod.
Ba’zilar azada uradi xandon,
To‘yu tomoshada qiladi faryod.
“Qasamini buzgan qiz” kitobidan olindi