Sayt test holatida ishlamoqda!
09 Aprel, 2025   |   11 Shavvol, 1446

Toshkent shahri
Tong
04:31
Quyosh
05:53
Peshin
12:30
Asr
17:02
Shom
19:00
Xufton
20:16
Bismillah
09 Aprel, 2025, 11 Shavvol, 1446

Ramazonda ibodatlarga beparvo bo‘lmang!

03.06.2018   743   4 min.
Ramazonda ibodatlarga beparvo bo‘lmang!

Shariatda ibodatlarning turlari juda ko‘p bo‘lib, ulardan eng ulug‘lari: poklik ibodati — tahorat, g‘usl; badaniy ibodat — namoz; ruhiy ibodat — ro‘za; moliyaviy ibodat — zakot; badaniy-moliy ibodat — umra, haj hisoblanadi.

Mazkur ibodatlar silsilasini oylar sultoni Ramazon kunlarida bajarilsa, ajru savoblar bir necha barorbariga ko‘paytirib beriladi.    Salmon Forsiy raziyallohu anhudan rivoyat qilinishicha: “Kim unda ixtiyoriy ravishda bir yaxshi ish qilsa, xuddi bir farzni ado etgandek bo‘ladi. Kim unda bir farzni ado etsa, xuddi yetmishta farzni bajargandek bo‘ladi”, deb aytganlar.

Ibn Rajab rahmatullohi alayhi: “Ro‘zaning shundoq ham boshqa amallarga nisbatan ajri bir necha barobar ko‘p bo‘lgach, Ramazonning ro‘zasi ham boshqa ro‘zalarga nisbatan bir necha barorbar ustun bo‘ladi. Bu uning vaqtining sharofati va u Alloh farz qilgan ro‘za bo‘lanligi hamda U Zot bu ro‘zani Islom barpo qilingan arkon – ustunlarning biri qilgani e’tiboridandir”, - dedilar.

Rasululloh sallallohu alayhi va sallam marhamat qiladilar: “Ro‘za tutgan kishining uyqusi ibodat, sukut saqlashligi Allohga tasbeh, qilgan amalining savobi orttirib beriladi, duolari ijobat va gunohi kechirilgandir”.

Demak, Ramazoni sharif mukarram oy. Undan unumli foydalanib qolish kerak. Chunki Termiziy rahmatullohi alayhi rivoyatlarining birida

“Rasululloh sallallohu alayhi va sallam Ramazonda boshqa oylardagidan ko‘ra ko‘proq (ibodatga) jiddu jahd qilar edilar”, deb aytganlar.

Qalblarga jilo beradigan Qur’oni karim tilovati ham muborak Ramazon oyiga xoslanadi. Sababi Alloh subhanahu va ta’olo insoniyatga o‘zining muqaddas Kitobini Ramazoni sharifda nozil qilgan.

Alloh taolo Baqara surasida shunday deb marhamat qiladi:

“Ramazon oyi – unda odamlarga hidoyat hamda hidoyatu furqondan iborat ochiq-oydin hujjatlar bo‘lib, Qur’on nozil qilingan” (185-oyat).

Abdulloh ibn Amr raziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sallallohu alayhi va sallam dedilar: “Ro‘za va Qur’on bandaga shafoatchilik qiladi. Ro‘za: “Yo Rabbim! Men buni kunduzlari yemoq va shahvatdan to‘sganman, uning haqidagi shafoatimni qabul qil”, deydi. Qur’on: “Yo Rabbim! Men uni kechalari uyqudan to‘sganman, uning haqidagi shafoatimni qabul qil”, deydi. Shunda ikkovining ham shafoati qabul qilinadi”.

Ma’lumki, shariatda va’da qilingan savoblar erkagu ayolga teng barobardir. Shu bois, bu oyda ayollar ham ko‘plab ajru mukofotlarga erishib qolishlarida turmush o‘rtoqlari, farzandlari hamda oila a’zolari yaqindan ko‘mak bersalar nur ustiga a’lo nurdir. Negaki, opa-singillarimiz saharlik va iftorlik dasturxonimiz uchun kuyib-pishadilar, ro‘zador holatlarida kundalik ro‘zg‘or ishlari bilan band bo‘ladilar, farzand tarbiyasi bilan shug‘ullanadilar, oila a’zolari xizmatiga shay turadilar. Albatta, bu ishlar orqali savobga ega bo‘ladilar. Lekin, kundalik vazifalar bilan ayollarimiz iftorlikdan so‘ng toliqadilar, natijada nafl ibodatlari va Qur’on tilovatiga vaqt ajrata olmay qoladilar. Mislsiz ajrlar va’da qilingan oyda ko‘proq o‘z ibodatlari uchun ham e’tibor qaratishsa va bunda oila a’zolari yaqindan ko‘mak bersa ramazon oyi bundanda shukuhli o‘tadi.  

Shu bilan bir qatorda opa-singillarimiz ham o‘zlari ramazon oyida ibodatlariga beparvo bo‘lishmasin, turli seriallar va bekorchi suhbatlar bilan g‘animat vaqtlarini boy bermasinlar. Aksincha, qazo va nafl namozlarini ado etib, ko‘proq Allohning zikrida bo‘lsinlar, istig‘for tavbalarni ko‘proq aytsinlar. Mo‘tadil va toliqmaydigan holatda oila xizmatiga yarasinlar.

So‘z so‘ngida shuni aytamizki, ushbu fazilatli ramazon kunlarda kundalik yumushlar, tirikchilik ishlarini biroz yengillatib, ko‘proq ibodatlarni ixlos bilan qilib olishga e’tiborli bo‘lish zarurdir. Chunki Ramazon mag‘firat oyi hamdir. Abu Hurayradan qilgan rivoyatda Payg‘ambarimiz sallallohu alayhi va sallam mana bunday degan ekanlar: “Kimki Ramazon ro‘zasini iymonu ixlos bilan tutsa, o‘tgan jami gunohlari mag‘firat qilinadi”. Imom Ahmad va sunan sohiblari (Termiziy, Abu Dovud, Nasoiy va ibn Moja)

 

Xadichai Kubro ayol-qizlar o‘rta maxsus islom

bilim yurti mudarrisasi N. G‘ofurova

 

Ramazon-2018
Boshqa maqolalar
Maqolalar

100 ta sirli ibora

08.04.2025   4835   5 min.
100 ta sirli ibora

100 ta SIR-ASRORLI IBORA

yoxud

ODAMLAR BILAN

MULOQOT (oila, uy, ishxona, jamoat joylari) DAGI

100 ta “SЕHRLI SO‘Z”ni

ULUG‘  USTOZ  ULAMOLARIMIZ  bayon  qilib  berganlar:

 

         (1-qism)

KALOMULLOHNING OYATI KARIMALARIDA

XUDOIM TAOLO MARHAMAT QILADI:

 

  1. “...Odamlarga shirinso‘z bo‘ling!” (Baqara surasi 2/83 oyat).

 

  1. “Allohning rahmati sababli Siz, ey, Muhammad, sahobalarga muloyimlik qildingiz. Agar dag‘al va toshbag‘ir bo‘lganingizda, albatta, ular atrofingizdan tarqalib ketgan bo‘lur edilar. Bas, ularni afv eting, gunohlari uchun kechirim so‘rang va ular bilan kengashib ish qiling!” (Oli Imron surasi 3/159 oyat).

 

  1. “Ey, Muso! Siz o‘zingiz va birodaringiz Horun Mening oyatlarimni odamlarga olib boringiz va Meni zikr qilishda sustlik qilmangiz! Ikkingiz Fir’avnning oldiga boringiz, chunki u «Men – xudoman», deb haddidan oshdi. Bas, unga yumshoq so‘z aytingiz! Shoyad, u eslatma olsa yoki halok qilishimdan qo‘rqsa (Toho surasi 20/42-44 oyatlar).

 

 

JANOBI PAYG‘AMBARIMIZ

RASULULLOH SALLALLOHU ALAYHI VASALLAM

MЕHR-MURUVVAT TARIQASIDA MARHAMAT QILADILAR:

 

  • «Yarimta xurmo bilan bo‘lsa ham o‘zingizni do‘zaxdan saqlang! Agar kimki buni topolmasa – shirin so‘z bilan!»;
  • «Haq bo‘la turib, janjalni tark etgan kishiga Jannat yonidagi bir uyga kafilman! Hazildan bo‘lsa ham, yolg‘onni tark etgan kishiga Jannat o‘rtasidagi bir uyga kafilman! Go‘zal xulqli kishiga Jannatning eng yuqorisidagi bir uyga kafilman!» (Imom Abu Dovud rivoyatlari);
  • «Mo‘minlarning imoni eng mukammali – xulqi go‘zal bo‘lganlaridir» (Imom Termiziy rivoyatlari);
  • «Yer yuzidagilarga rahm qiling, osmondagi Zot sizga rahm qilgusidir»;
  • «Albatta, odamlarga go‘zal xulqdan afzalroq narsa berilmagan» (Imom Tabaroniy rivoyatlari);
  • «Bir kishiga tabassum bilan yaxshi so‘z aytish – sadaqadir» (Imom Buxoriy rivoyatlari);
  • «Qo‘shnilaringiz sizni “yaxshi odam” deyishayotgan bo‘lsa, demak, siz – yaxshisiz. Agar ular sizni “yomon odam” deyishayotgan bo‘lsa, demak, siz – yomon odamsiz»;
  • «Sadaqaning afzali – kelisholmay qolganlarning o‘rtasini isloh qilishdir» (Imom Abu Dovud rivoyatlari);   
  • «Biror kishi bor aybingizni aytib, sizni haqoratlasa, siz uni unda bor aybi bilan ham haqoratlamang. Shunda buning savobi sizga, gunohi unga bo‘lur»;
  • «Kim Allohga va Oxirat kuniga imon keltirgan bo‘lsa, yaxshi gap aytsin yoki jim tursin!» (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyatlari);
  • «Kim agar birovning aybini aytib, odamlarga oshkor qilsa, to o‘zi ham shu aybni qilmasdan dunyodan ketmaydi»;
  • «Kimiki biror mo‘min kishining aybi yoki gunohini bilib turib, uni fosh etmay yashirsa, go‘yo tirigicha ko‘milgan go‘dakni tiriltirganchalik savobga ega bo‘lur» (Imom Bayhaqiy rivoyatlari);
  • «Kimki bir musulmonning aybini yashirsa, Alloh dunyo-yu oxiratda uning aybini yashiradi»;
  • «Har bir qilinadigan yaxshilikka sadaqa savobi berilur»;
  • «Qaysi kishi o‘zganing aybini ko‘rib, uni yashirsa, xuddi tiriklay ko‘milgan qizni qabridan qutqargan kabi bo‘ladi» (Imom Abu Dovud rivoyatlari);
  • «Kimki bir chumchuqni bekordan-bekor o‘ldirsa, Qiyomat kunida u chumchuq Arsh oldiga kelib, baland ovoz bilan: “Parvardigorim, bu bandadan so‘ragin, nima uchun meni behuda o‘ldirdi ekan?” – deydi»;
  • «Zolim bilan birga yurgan odam jinoyat sodir qilibdi»;
  • «Birodaringiz zolim bo‘lsa ham, mazlum bo‘lsa ham unga yordam bering!» (zulm ildiziga bolta urish – ham zolimga, ham mazlumga yordamdir);
  • «Maslahatni aql egalaridan so‘ranglar – to‘g‘ri yo‘l topasizlar. Ularning aytganidan chiqmang – pushaymon bo‘lasizlar»;
  • «Kim bir musulmonning gunohini yashirsa, Alloh uning gunohini dunyoda ham, oxiratda ham yashiradi»;
  • «Kimniki Alloh Taolo do‘st tutsa, unga odamlarning hojatlari tushadigan qilib qo‘yadi»;
  • «Siz yaxshilikni unga munosib bo‘lganga ham, bo‘lmaganga ham qilavering. Agar siz ezgulikka loyiq odamni topsangiz, demak, u ezgulik ahlidir, agar unday odamni topmasangiz, demak, siz o‘zingiz ezgulik ahlidansiz»;
  • «Kimki biror gunoh ish qilishni niyat qilsa-yu, so‘ngra niyatidan qaytsa, unga bir yaxshilik savobi yozilajak»;
  • «Butun umr ezgulikni tilanglar!»;
  • «Odamlarning yaxshisi – kishilarga manfaati ko‘p tekkanidir»;
  • «Biror banda dunyoda bir bandaning aybini yashirsa, Alloh taolo Qiyomat kuni uning ayblarini yashiradi» (Imom Muslim rivoyatlari);
  • «Allohning ne’matlari bilan yaxshi qo‘shnichilik qilinglar, zero u biror oiladan ketib qolsa, qaytib kelmasligi mumkin»
  • «Kimki yaxshilik ko‘chatini qadasa, orzu qilgan hosilini yig‘ib oladi va kimki yomonlik urug‘ini sepsa, afsus-nadomat mevasini terib oladi»;
  • «Kim musulmon birodarining aybini yashirsa, Alloh uning aybini Qiyomat kuni yashiradi. Kim musulmon birodarining aybini oshkor qilsa, Alloh uning aybini oshkor qiladi, hatto uni o‘z uyida ham sharmanda qiladi» (Imom Ibn Moja rivoyatlari);
  • «Ummatimning rahmdillaridan va shafqatlilaridan fazilat istanglar! Chunki sizlar ularning qanotlari ostida yashaysizlar»;
  • «Sizlardan birortangiz o‘zi uchun yaxshi ko‘rgan narsani birodari uchun ham ravo ko‘rmaguncha, mo‘min bo‘la olmaydi» (Imom Buxoriy va Imom Muslim rivoyatlari).

                    

(1 – qism tugadi. Davomi bor...).

Ibrohimjon domla Inomov

 

Ibratli hikoyalar