Sayt test holatida ishlamoqda!
04 Fevral, 2025   |   5 Sha`bon, 1446

Toshkent shahri
Tong
06:11
Quyosh
07:31
Peshin
12:42
Asr
16:01
Shom
17:46
Xufton
19:01
Bismillah
04 Fevral, 2025, 5 Sha`bon, 1446

Qur’on zabt etgan qalblar: Naqiyr, qitmiyr va fatiyl o‘rtasidagi farq

21.03.2018   4018   2 min.
Qur’on zabt etgan qalblar: Naqiyr, qitmiyr va fatiyl o‘rtasidagi farq

Alloh taolo Qur’oni Karimda marhamat qilib aytadi:

 

وَمَنْ يَعْمَلْ مِنَ الصَّالِحَاتِ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَأُولَئِكَ يَدْخُلُونَ الْجَنَّةَ وَلَا يُظْلَمُونَ نَقِيرًا 

“Kimki u xoh erkak bo‘lsin, xoh ayol – mo‘minlik holida savobli ishlar qilsa, aynan ular jannatga kirurlar va ularga xurmo danagining ipicha ham zulm qilinmagay” (Niso surasi, 124-oyat).

Naqiyr – xurmo mevasi danagining o‘rtasida bo‘ladigan nuqtaga aytiladi (yuqoridagi rasmda chap tarafda).

 

Alloh taolo Qur’oni Karimda shunday degan:

 

يُولِجُ اللَّيْلَ فِي النَّهَارِ وَيُولِجُ النَّهَارَ فِي اللَّيْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ كُلٌّ يَجْرِي لِأَجَلٍ مُسَمًّى ذَلِكُمُ اللَّهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ وَالَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ مَا يَمْلِكُونَ مِنْ قِطْمِيرٍ 

“(Alloh) kechani kunduzga kiritur va kunduzni kechaga kiritur, U Quyosh va Oyni ham (sizlar uchun) bo‘yin sundirib qo‘ygandir – har biri muayyan muddatgacha sayrda bo‘lur. Ana shu sizlarning Rabbingiz – Allohdir, Podshohlik faqat Unikidir. (Ey, mushriklar!) Sizlar Uni qo‘yib iltijo qilayotgan narsa (soxta ma’buda)laringiz esa, xurmo danagining pardasicha narsaga ham ega emasdir (Fotir surasi, 13-oyat).

Qitmiyr – xurmo mevasi danagining yupqa pardasiga aytiladi (yuqoridagi rasmda o‘ng tarafda).

 

Alloh taolo Qur’oni Karimda bunday deb marhamat qilgan:

 

أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ يُزَكُّونَ أَنْفُسَهُمْ بَلِ اللَّهُ يُزَكِّي مَنْ يَشَاءُ وَلَا يُظْلَمُونَ فَتِيلًا 

O‘zlarini poklayotgan kimsalarni ko‘rmaysizmi? Haqiqatan, Alloh kimni xohlasa (o‘shani) poklaydi, (Alloh tomonidan) xurmo danagining ipicha ham zulm qilinmaydi (Niso surasi, 49-oyat).

Fatiyl – xurmo mevasi danagining o‘rtasidan ko‘tarilib turgan ingichka ipga aytiladi (yuqoridagi rasmda o‘rtada).

 

Internet materiallaridan

Nozimjon Iminjonov tarjimasi

O‘MI matbuot xizmati

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Videolar

Islom sivilizatsiyasi markaziga media-tur (+video)

3.02.2025   1794   3 min.

Poytaxtning qoq markazida qad rostlagan O‘zbekiston Islom sivilizatsiyasi markazi o‘zining mahobati, u yerda yig‘ilgan osori-atiqalari, qadimiy qo‘lyozmalari bilan Sharq ilm-ziyosining noyob durdonasi bo‘ldi.  Yillar, asrlar o‘tar lekin bu maskanda to‘plangan asriy boyliklar insoniyat tamadduni uchun, qadimgi tarixni o‘rganish, olimlarimizga ilm cho‘qqilarini zabt etish uchun mayoq vazifasini o‘taydi.

Bu yerdagi qurilishlar davlatimiz rahbarining 2017 yil 23 iyundagi qarori asosida boshlangan edi. 2018 yilgi Ramazon hayiti kuni Prezident Shavkat Mirziyoyev markaz poydevoriga tamal toshini qo‘ygandi. 

Bugungi kunda muhtasham bino qurilishi yakuniy bosqichga o‘tgan. Markaz uch qavatli bo‘lib, qadimiy obidalarimiz shaklida bunyod qilindi va bir qarashda Samarqanddagi me’moriy yodgorliklarni eslatadi. Sharqona naqshlar, turfa ranglar va simmetriya unga ajoyib ko‘rk bag‘ishlagan. Majmuaning to‘rt tomonida balandligi 34 metrli peshtoqlar, o‘rtada 65 metrli gumbaz qurilgan. 

Ushbu gumbaz tagida Qur’oni karim zali bo‘ladi. Bu yerda markaz durdonasi, Qur’onning eng qadimiy nusxasi – Usmon Mus'hafi joylashtiriladi. Uning atrofida qoraxoniylar, g‘aznaviylar,  somoniylar, saljuqiylar, O‘zbekxon, temuriylar davrida bitilgan muqaddas kitobimiz nusxalari va ularning turkiy tarjimalari o‘rin oladi. Shuningdek, devorda jahondagi eng nodir qo‘lyozma Qur’onlar suratlari qo‘yiladi. Hozirda Qur’oni karim zalida turli vaqt va tillarda yozilgan 114ta qo‘lyozma mavjud. 

Yana bir e’tiborli jihati mintaqamiz tarixiga oid turli ashyolar, qo‘lyozma manbalar, suratlar va multimedia vositalari orqali namoyish etilgan. Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Hakim Termiziy, Abu Mansur Moturidiy, Abu Muin Nasafiy, Qaffol Shoshiy, Abdulxoliq G‘ijduvoniy, Najmiddin Kubro, Burhoniddin Marg‘inoniy, Bahouddin Naqshband, Xo‘ja Ahror Valiy kabi ulug‘larimizning islom ma’rifatiga qo‘shgan hissasi ulug‘langan. 

Markaz O‘zbekiston Xalqaro Islom akademiyasi, Imom Buxoriy, Imom Termiziy, Imom Moturidiy nomidagi xalqaro markazlar faoliyatini ilmiy-uslubiy jihatdan muvofiqlashtirib boradi.

Xalqaro ilmiy muassasa va tashkilotlar, jumladan, YUNЕSKO, AYSЕSKO bilan yaqin hamkorlik o‘rnatiladi. Jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashish yo‘lida ilmiy konferensiyalar, forumlar, ma’rifiy tadbirlar o‘tkaziladi. 

Shuningdek, markazda  muzey ombori, qadimiy qo‘lyozmalarni saqlash hamda restavratsiya qilish xonalari, nashriyot va kitob do‘konlari bo‘ladi. Uchinchi qavatda islom tamadduniga oid 100 mingdan ortiq qo‘lyozmalar, toshbosma asarlar va ularning elektron ko‘rinishlarini qamrab olgan kutubxona joylashadi. 

Umumiy hisobda 823ta ilmiy loyiha tayyorlab qo‘yildi va olimlarning izlanishlari davom etmoqda. Xorijda va mamlakatimiz hududida topilgan osori-atiqalar tarixchilarimiz va qadimshunos mutaxassislarimiz tomonidan o‘rganilib, markazga taqdim etib boriladi. 

Media-tur davomida jurnalistlarga O‘zbekiston Islom sivilizatsiyasi markazida qilingan ishlar, qadimgi dunyo sivilizatsiyasiga oid ashyolari, yurtimiz manzillaridagi topilmalar, ilmiy izlanishlarning borishi haqida batafsil ma’lumotlar berildi.


 

Sanjar Toshpo‘latov, Abror Sodiqov, Ulug‘bek To‘xtayev, O‘zA

VIDEO