Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Iyun, 2025   |   15 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
19:59
Xufton
21:37
Bismillah
11 Iyun, 2025, 15 Zulhijja, 1446

Tejamkor qashshoqlik ko‘rmas

21.02.2018   4941   4 min.
Tejamkor qashshoqlik ko‘rmas

Alloh taolo behisob ne’matlar bergan. Bizdan bu ne’matlarni dunyo va oxirat hayoti uchun foydali bo‘lgan yo‘lda ishlatish talab etiladi. Ularni isrof qilish, behuda narsalarga sarflash qattiq qoralanadi. Alloh har bir ishda me’yorga rioya qilishga va haddan oshmaslikka buyuradi: «Shuningdek, yeb-ichingiz, (lekin) isrof qilmangiz! Zero, U isrof qiluvchilarni sevmagay» (A’rof surasi, 31-oyat).

Isrofning bir qancha turlari mavjud. Xususan, “bu davlatniki” yoki “pulini to‘lab qo‘yganman” degan noto‘g‘ri tushuncha bilan uyimizda gaz, elektr toki va suv kabi umumiy iste’mol vositalarini keragidan ortiqcha sarflash, bir dona gugurt cho‘pini ishlatmaslik uchun kun bo‘yi gaz plitasidagi gazni o‘chirmaslik va hokazolar isrofning keng tarqalgan turidir. Axir bu bilan qaysidir birodarimizning haqini suiste’mol qilyapganimizni yoki bu Vatan barchamizniki ekanini esdan chiqarib qo‘ymoqdamiz.

Isrofning katta-kichigi bo‘lmaydi. Axir, hamma narsaning uvoli bor. Xalqimiz “nimani xor qilsang, o‘shanga muhtoj bo‘lasan”, deydi. Isrof o‘rniga yon-atrofdagi nochor yashayotgan oilaning kam-ko‘stiga ko‘maklashish, o‘qish uchun to‘lov pulini to‘lolmayotgan talabaga yordamlashish, uylanish uchun mablag‘ topa olmay yurgan yoshlarning mushkulini oson qilish, qarzini to‘lolmay turgan qarzdorga ko‘maklashish mumkin-ku!

 Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Ahli solih hidoyat, go‘zal ko‘rinish va iqtisodli bo‘lish payg‘ambarlikning yetmish juzidan bir juzdir”, dedilar (Imom Termiziy, Imom Abu Dovud rivoyati). 

Tejamkor bo‘lish, isrof qilmaslik, har bir narsani o‘z o‘rnida, me’yorida tasarruf qilish, keragidan ortiq, behudaga sarflamaslik payg‘ambarlikning yetmish bo‘lagidan bir bo‘lak ekan. Buni har bir mo‘min-musulmon, erkagu ayol, yoshu qari yaxshi o‘zlashtirib, hayotiga tatbiq qilmog‘i kerak. Zero, tejamkorlik avvalo kishining o‘ziga ko‘plab manfaatlar keltiradi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Tejamkor odam hech qachon qashshoqlik ko‘rmaydi”, deganlar (Imom Ahmad rivoyati).

Muhammad ibn Hanafiy aytadilar: “Kamolot uch narsadadir: Iffatli bo‘lish; qiyinchiliklarga sabr qilish hamda maishatda tejamkor va go‘zal tadbirli bo‘lish”.

Shu bilan birga umumxalq ehtiyojlari uchun foydalanayotgan gaz, xonalarimizni yorug‘ qilayotgan elektr toki, issiq va sovuq suvga to‘lovini o‘z vaqtida ado etish lozim. Chunki bu xizmatlarning haqini o‘z vaqtida to‘lamaslik o‘zganing haqiga xiyonat hisoblanadi. Binobarin, ushbu xizmatlarni qarzga olganmiz va uni vaqtida hisob-kitob qilib, to‘lash uchun javobgarmiz, shunday ekan to‘lovlarni ado etish har birimizning vazifamizdir. Afsuski, ba’zi kishilar hisoblash jihozlarini vaqtincha to‘xtatib turish, orqaga aylantirish kabi nomaqbul ishlarga qo‘l urishmoqda. Alloh taolo: «Mol (va boylik)laringizni o‘rtalaringizda botil (yo‘llar) bilan yemangiz!» (Baqara surasi, 188-oyat) deb bunday gunoh yo‘ldan qaytaradi. Zero, davlat mulkiga tajovuz qilish, uni o‘zlashtirish ham jinoyat, ham gunohdir.

Abdurahmon ibn Avf (roziyallohu anhu) mo‘minlarning amiri hazrat Umar (roziyallohu anhu)ning ziyoratiga keldi. Salom berib, biroz kutib turdi. Hazrat Umar (roziyallohu anhu) yonib turgan shamni o‘chirib, boshqasini yoqdi. Bu holat Abdurahmon ibn Avf (roziyallohu anhu)ning diqqatini tortdi. Shunda Umar (roziyallohu anhu)ga: “Yo Amirul mo‘minin oldingizda sham yonib turardi, nega uni o‘chirib, boshqasini yoqdingiz?” deb so‘radi.

Hazrat Umar (roziyallohu anhu) tabassum bilan: “Yo Abdurahmon o‘chirganim davlatning shami. Yoqqanim esa o‘zimning shaxsiy shamim. Davlat ishlari bilan mashg‘ul bo‘lsam birinchi shamni yoqaman. Hozir sen bilan suhbat qurib o‘tirganimda dalat shamini yoqish to‘g‘ri bo‘lmaydi. Shuning uchun uni o‘chirib, o‘zimning shamimni yoqdim. Agar bunday qilmasam oxiratda Allohga qanday javob beraman”, dedi.

Halollik hamisha har bir inson uchun zaruriy fazilatdir. Kishining o‘zi va oilasi uchun foydalangan maishiy xizmatlarga to‘lovlarni o‘z vaqtida xolis ado etishi jamiyat oldidagi katta burchi va vazifasidir. Isrofning eng og‘ir gunohlardan ekanini his etib, hamma ishda tejamkor va tadbirli bo‘lish musulmon axloqining zarur shartlaridandir. Qanchalik halollik mezoniga amal qilsak, yurtimiz shuncha tinch va obod, farzandlarimiz odob-axloqli, insofli, diyonatli bo‘lib voyaga yetadi.

 

Abdurahmon ABDURAHMONOV

Farg‘ona viloyati Oltiariq tumani

“Birlashgan” jome masjidi imom-xatibi

O‘MI Matbuot xizmati

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Hojilar prezidentimiz va xalqimizga hayit tabrigi yo‘llab, ezgu tashabbusga ahd qildilar

09.06.2025   6344   2 min.
Hojilar prezidentimiz va xalqimizga hayit tabrigi yo‘llab, ezgu tashabbusga ahd qildilar

#xabar #haj2025 #tabrik

Muqaddas zaminda haj ibodatini ado etayotgan millionlab mo‘min-musulmonlar qatori 15 ming nafar yurtdoshlarimiz Mino va Arafot kabi muborak manzillarda ulug‘ amallarni ixlos ila bajarmoqdalar.


Shu yil 5 iyun Arafa kuni Makkai mukarramadagi Arafot hududida bo‘lib turgan hojilarimiz toatu ibodatlarda bo‘lib, muhtaram Prezidentimiz va xalqimizga Qurbon hayiti tabriklarini yo‘lladilar. (https://muslim.uz/e/post/43499-o-zbekiston-hojilarining-prezident-shavkat-mirziyoyevga-qurbon-hayiti-munosabati-bilan-yo-llagan-tabrigi) Uni haj ibodatini ixlos ila ado etayotgan hojilarimiz nomidan O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqanazar hazratlari o‘qib eshittirdilar. Unda jumladan bunday deyilgan: 
 

“Hurmatli Prezident Sizni va Siz orqali yurtdoshlarimizni haj ibodatini ado etayotgan hamyurtlarimiz nomidan musulmon ummati uchun eng ulug‘ bayram – Qurbon hayiti bilan samimiy muborakbod etamiz.


Biz, o‘zbekistonlik hojilar shunday fayzli kunlar uchun shukronalar aytib, Haq taolodan jonajon yurtimizga qut-baraka, aziz xalqimizga farovonlik va farzandlarimizga barkamollik so‘rab ezgu duolar qilmoqdamiz.


Zero, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam “Duolarning eng yaxshisi arafa kuni qilingan duodir”, deb xushxabar berganlar.


Shuningdek, hojilarimiz gunohlar afv etiladigan va duolar ijobat bo‘ladigan Arafotda turib, Alloh taolodan Yurtboshimizga mustahkam sog‘liq, uzoq umr va ulkan muvaffaqiyatlar tilab, xayrli ishlari doimo bardavom bo‘lishini iltijo qilib so‘rashdi.


Shu bilan birga yurtimiz hojilari yaratib berilgan imkoniyatlar va ko‘rsatilgan ehtiromdan ruhlanib, yurtga qaytgandan keyin “Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari” degan ezgu tashabbusni amalga oshirishni bir ovozdan ilgari surdilar. (https://muslim.uz/e/post/43499-o-zbekiston-hojilarining-prezident-shavkat-mirziyoyevga-qurbon-hayiti-munosabati-bilan-yo-llagan-tabrigi)


Alloh taolo mo‘min-musulmonlarning hajlarini mabrur aylasin.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

Hojilar prezidentimiz va xalqimizga hayit tabrigi yo‘llab, ezgu tashabbusga ahd qildilar Hojilar prezidentimiz va xalqimizga hayit tabrigi yo‘llab, ezgu tashabbusga ahd qildilar Hojilar prezidentimiz va xalqimizga hayit tabrigi yo‘llab, ezgu tashabbusga ahd qildilar Hojilar prezidentimiz va xalqimizga hayit tabrigi yo‘llab, ezgu tashabbusga ahd qildilar Hojilar prezidentimiz va xalqimizga hayit tabrigi yo‘llab, ezgu tashabbusga ahd qildilar Hojilar prezidentimiz va xalqimizga hayit tabrigi yo‘llab, ezgu tashabbusga ahd qildilar Hojilar prezidentimiz va xalqimizga hayit tabrigi yo‘llab, ezgu tashabbusga ahd qildilar Hojilar prezidentimiz va xalqimizga hayit tabrigi yo‘llab, ezgu tashabbusga ahd qildilar Hojilar prezidentimiz va xalqimizga hayit tabrigi yo‘llab, ezgu tashabbusga ahd qildilar
O'zbekiston yangiliklari