Qur’oni karimni qiroat qilish savobi katta amal. Alloh taolo marhamat qilgan: “Allohning Kitobini tilovat qiladigan, namozni barkamol ado etadigan va Biz ularga rizq qilib bergan narsalardan maxfiy va oshkora ehson qiladigan zotlar sira kasod bo‘lmaydigan tijoratdan (ajru savob bo‘lishidan) umidvordirlar. Zero, (Alloh) ularning ajrlarini komil qilib berur va O‘z fazlini ularga yanada ziyoda qilur. Albatta, U mag‘firatli va oz xayrli amallarni ham qabul qiluvchidir” (Fotir, 29-30).

Bu oyatda dastlab Qur’on tilovat etish zikr qilinishi Qur’oni karimni o‘qish va unga amal qilish har bir mo‘min-musulmonning  doimiy odati bo‘lishi lozimligiga ishora. Har bir musulmon namoz o‘qish uchun kerak bo‘lgan suralarni yoddan bilishi farzi ayn, Qur’oni karimni to‘liq yodlash esa farzi kifoyadir. Ya’ni, bir jamoadan ayrim kishilar uni to‘la yodlasa, boshqalarning zimmasidan soqit bo‘ladi.

Usmon roziyallohu anhu rivoyat qiladi: «Rasullulloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: “Sizlarning eng yaxshilaringiz, Qur’onni o‘rganib, uni o‘rgatadiganlaringizdir”» (Imom Buxoriy rivoyati).

Qur’onni yodlash boshqa ilmlarni ham o‘zlashtirishga yordam beradi. Qur’on – nurdir. Uni yodlagan kishining qalbi munavvar bo‘ladi. Qalbning obodligi imon-e’tiqod va Qur’on tilovati bilan bo‘ladi. Ibn Abbos roziyallohu anhu rivoyat qiladi: «Rasuli akrom sollallohu alayhi vasallam: “Qalbida Qur’ondan bir oyat ham bo‘lmagan kishi xaroba uyga o‘xshaydi”, deganlar” (Imom Termiziy rivoyati).

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ey Abu Zarr! Ertalab turib Allohning kitobidan bir oyat o‘rganishing sen uchun yuz rakat nafl namozidan afzaldir”, deya marhamat qilganlar.

Musulmon kishi Allohning kitobini imkoni qadar yodlashi kerak. Zero, Qur’onni yod olgan kishining maqomi ikki dunyoda yuksak bo‘ladi. Qur’oni karimni to‘liq yod olishning bir qancha uslublari bor. Quyida ulardan eng mashhurlarini keltiramiz:

1-uslub. Qur’on yarim bet yoki bir, ikki, uch, to‘rt, besh betdan boshidan oxirigacha uch yuz martadan o‘qib chiqiladi, ikkinchi qaytarishda ikki yuz martadan va uchinchisida esa, yuz martadan takror qilinadi.

2-uslub. Oldin har bir poraning faqat bosh betlari yodlab chiqiladi. Keyin ikkinchi betlari yod olinadi. So‘ngra uchinchi, to‘rtinchi va hokazo betlarini yodlash davom ettiriladi. Bu uslubda poralarning bo‘linish joylari yaxshi yodda qoladi.

3-uslub. Har bir bet yuztadan o‘qib chiqiladi. Bir marta to‘liq yodlab, xatm qilgach, ikkinchi marta yana boshqatdan xatm qilishni boshlaydi va yana yuz martadan takror qiladi. Xatmni tugatgach, yana boshidan boshlaydi. Shu tariqa sanog‘i mingtaga yetgunicha takror yodlayveradi.

4-uslub. Bir sura to‘liq, pishiq-puxta yodlanmagunicha boshqa surani yodlashga o‘tilmaydi. Bu uslub Qur’onni oxiridan boshiga qarab yod olishda qulay. Sahobalar roziyallohu anhumlarning Qur’on yodlash uslublari shunga yaqin bo‘lgan.

Gulobod QUDRATULLOH qizi,

“Xadichai Kubro” ayol-qizlar madrasasi mudarrisasi

O‘MI  Matbuot xizmati