Og‘ir kunlarda doimo bir-biriga yelkadosh bo‘lgan xalqimiz shu kunlarda Qozog‘istonda ro‘y bergan fojiadan halok bo‘lgan hamyurtlarimiz oila a’zolari va yaqinlariga hamdardlik bildirib, ta’ziya bildirishda davom etishmoqda. Hatto qo‘shni va olis viloyatlardan ham kelib, bunday qayg‘uli kunlarida sherik ekanlarini izhor qilishmoqda. Savobli ishlarda peshqadam bo‘lgan imom-xatiblarimiz bu ishda ham ibrat bo‘lishmoqda. Zero, mo‘min-musulmonlar og‘a-ini ekanlari Qur’oni karimda ta’kidlangan: “Albatta, mo‘minlar dinda o‘zaro birodardirlar...” (Hujurot, 10).
Mana shu xitobni o‘zlariga shior qilgan Toshkent viloyati imom-xatiblari bosh imom-xatib Xayrullo Turmatov boshchiligida fojiada qurbon bo‘lganlarga hamdardlik bildirish uchun kecha, 22 yanvar kuni Namangan viloyatiga borishdi. Viloyatdagi har bir xonadonga kirib, mash’um fojiada halok bo‘lganlarning haqlariga tilovati Qur’on o‘qib, duolar qilindi. Dinimizda biror fojia bilan vafot etgan mo‘minning darajasi yuqori bo‘lishi, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam hadislarining birida kishi suvga g‘arq bo‘lib, o‘tda kuyib, tom ostida qolib, ayol kishi tulg‘oq paytida vafot etsa, shahidlik maqomini topishini aytib, musibat egalariga tasalli berildi.
Imom-domlalar Yaratgan Parvardigordan halok bo‘lganlarning solih amallarini o‘zlariga hamroh qilishini, gunohlarini mag‘firat etishini, yotgan joylarini jannat bog‘laridan bir bog‘ qilishini iltijo qilib so‘rashdi. Ularning oila a’zolari va yaqinlarining musibatlariga sherik ekanlarini bildirib, sabru jamil tilashdi.
O‘z navbatida musibat egalari hamdardlik izhor qilinganidan mahzun ko‘ngillari yorishgani va ulamolar qayg‘ulariga sherik ekanlari boshlariga kelgan qayg‘uni biroz aritganini ta’kidlashdi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
Ibrohim ibn Adham Basrada ekanliklarida u kishini odamlar qurshab olishib: “Nimaga biz duo qilsak ijobat bo‘lmayapti? Holbuki, Alloh taolo: «Parvardigoringiz: “Menga duo qilingiz, Men sizlar uchun (duolaringizni) ijobat qilay!” dedi...»[1], deyishdi.
Ibrohim ibn Adham javob berib aytdilar: “Ey Basra ahli, o‘n narsa sababli qalblaringiz o‘lib bo‘lgan bo‘lsa, qanday qilib duolaringiz ijobat bo‘lsin?!
1. Allohni tanib turib, Uning haqqini ado qilmaysiz.
2. Qur’onni o‘qib turib, unga amal qilmaysiz.
3. Rasulullohning muhabbatlariga da’vogar bo‘la turib, u zotning sunnatlarini tashlab qo‘yasiz.
4. Shaytonning dushmanligini aytasiz-u, o‘zinigiz unga itoat qilasiz.
5. Jannatga kirishga da’vogarsiz-u, buning uchun amal qilmaysiz.
6. Jahannamdan qutulish da’vosida bo‘la turib, o‘zingizni unga uloqtirasiz.
7. O‘lim haq deb turib, unga tayyorgarlik ko‘rmaysiz.
8. O‘zingizning kamchiliklaringiz qolib, boshqalarning ayblari bilan ovorasiz.
9. O‘liklarni ko‘masizlar-u, undan ibrat olmaysiz.
10. Allohning ne’matlarini yeb, shukr qilmaysiz”.
Duolarimiz ijobat bo‘lishini xohlasak, ushbu o‘n narsa borasida nafsimizni tergab, hisob-kitob qilishimiz darkor ekan.
Qalbingiz qalblarning qay bir toifasidan?!
Nabiy sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: “Qalblar to‘rt turlidir: (Birinchisi) Nur taratadigan chirog‘i bor sof qalb. (Ikkinchisi) G‘ilofli qulflangan qalb. (Uchinchisi) Teskari qalb. (To‘rtinchisi) Ikki tomonli qalb. Sof qalbga kelsak, u mo‘minning qalbi bo‘lib, uning chirog‘i nuridir. G‘ilofli qalb esa kofirning qalbidir. Teskari qalb munofiqning qalbi bo‘lib, u tanib, so‘ng inkor qilgan qalbdir. Ikki tomonli qalb esa o‘zida iymon va munofiqlikni jamlagan qalbdir. Undagi iymon pokiza suv bilan o‘sadigan o‘simlikka o‘xshaydi. Undagi munofiqlik esa qon va yiring bilan kattalashadigan yaraga o‘xshaydi. Qaysi biri ko‘p bo‘lsa, shunisi ustun keladi”[2].
Mustafo Sodiq Rofiiy rahmatullohi alayh: “Eng katta xato – atrofingni tartibga solib, qalbingni nazoratsiz tashlab qo‘yishingdir”, deganlar.
[1] G‘ofir surasi, 60-oyat.
[2] Ibn Kasir rivoyati, Isnodi jayyid hasan.