Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyun, 2025   |   17 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
20:00
Xufton
21:38
Bismillah
13 Iyun, 2025, 17 Zulhijja, 1446

Hasad – illat, havas – fazilat

06.01.2018   11478   1 min.
Hasad – illat, havas – fazilat

Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhu rivoyat qiladi: «Payg‘ambarimiz alayhissalom: “Faqat ikki kishiga “hasad” qilsa bo‘ladi: Alloh taolo bergan molini haq yo‘lda sarflagan kishiga va Alloh taolo bergan ilmu hikmat bilan hukm qilgan va uni o‘rgatgan kishiga”, dedilar» (Imom Buxoriy).

Sharh: Boshqalarni ko‘rolmay, shu ne’mat ulardan ketishini va o‘zida bo‘lishini istash hasad deyiladi. Inson boshqalardan balandroq, hech bo‘lmasa, teng bo‘lishni xohlashi tabiiy. Biroq hasad qilish, birovdagi ne’matning yo‘qolishini xohlash illat. Hasad paydo bo‘lganida uni yengib o‘tish, yomonlikdan qaytish esa fazilatdir.

Ushbu hadisdagi “hasad” kalimasi esa molini yaxshi ishlarga sarflayotgan kishiga yoki ilmiga amal qilgan olimga havas qilish ma’nosidadir. Chin mo‘min havas qilgan kishisidek bo‘lishga urinadi. Yaxshi ishlarda boshqalardan o‘zib ketishga urinish dinimizda muboh sanaladi. Sahobalar doim bir-birlariga havas qilishgan va savobli ishlarda, ibodatlarda o‘zaro musobaqa qilishgan.

Demak, yaxshilikka shoshilib, yomonlikdan qaytishda bir-birlarimizga o‘rnak bo‘lib, ko‘maklashishimiz kerak ekan. Alloh taolo marhamat qiladi: “Ularga (jannatda idishlari) muhrlangan musaffo maydan ichirilur, u (may)ning muhri mushkdir. Musobaqalashadiganlar shunda (shu ne’matlarga yetishi uchun) musobaqa qilsinlar (Mutaffifun, 25-26).

Hadisi sharifdan yaxshi yo‘lda ishlatiladigan boylik faqirlikdan yaxshi ekani ham anglashiladi.

O‘MI Matbuot xizmati

Boshqa maqolalar
Maqolalar

Oqillar nazari

13.06.2025   1204   1 min.
Oqillar nazari

Alloma Muhammad Avvoma hafizahulloh:
"Haqiqiy oqillar muxoliflari bilan bog‘lab turuvchi rishtalarga qaraydilar:
Birinchisi: Odamgarchilik,
Ikkinchisi: Islom,
Uchinchisi: Ilm rishtasi".

Bu hikmatda, aqlli va ixlosli insonlar hatto o‘zlariga qarshi fikrda bo‘lgan odamlar bilan ham umumiy bog‘liqliklarni ko‘radilar. Ular odamiylik jihatidan baribir bir inson ekanligini, agar musulmon bo‘lsa, Islom birodarligi birlashtirishini va ilm rishtasi bilan ham bog‘lanishini anglaydilar. Bu esa ixtiloflar chekinib, hurmat, bag‘rikenglik va ijobiy munosabatlar uchun asos bo‘ladi.

 

INFOGRAFIKA