Insoniyatni jaholat botqog‘idan hidoyat nuriga olib chiqqan buyuk zot – Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallamning tavallud topgan muborak oy robiul avval oyi ham bir zumda o‘tib ketdi.
Suyukli Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallamning tug‘ilgan oyi munosabati bilan qo‘limga qalam olib, Rasulullohga bo‘lgan muhabbatimni izhor etishga urindim, ammo, buning chorasini topolmadim. Lekin noumid bo‘lmadim, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga bo‘lgan muhabbat qanday bo‘ladi degan o‘y-fikr hayolimdan ketmadi. Go‘yoki bir fikr meni savolga tutgandek bo‘laverdi:
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning tarixlari yozilgan kitoblarni o‘qidingmi?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga bir kunda necha marta salavot aytayapsan?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sunnatlariga amal qilyapsanmi?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni tushda ko‘rishga harakat qildingmi?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni qalb bilan sevishga intildingmi?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning qavliy va fe’liy hadislariga amal qilyapsanmi?
Bu fikr meni imtihon qilgandek edi. Menga bu savollarga javob berish qiyin bo‘ldi. Agar bularga mukammal amal qilganimda menga javob berish oson bo‘lardi, balki. Baribir, mening xayolimda Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga nisbatan sof va haqiqiy muhabbat qandayligini bilish turardi. Alloh va uning Rasuliga bo‘lgan muhabbat birinchi turishini bilardim. Ammo bu muhabbat qanaqa va qanday bo‘lishini bilishga intilardim. Buni qidirib Allohning kalomi Qur’onni qo‘limga olib birinchi bo‘lib mana bu oyatga ko‘zim tushdi. “Sen: “Agar Allohga muhabbat qilsangiz, bas, menga ergashing. Alloh sizga muhabbat qiladir va sizlarning gunohlaringizni mag‘firat qiladir”, deb ayt. Alloh G‘afur va Rohiymdir” (Oli Imron surasi, 31-oyat).
Hashr surasida Payg‘ambar sizga nimani bersa, o‘shani olinglar va nimadan qaytarsa, o‘shandan qaytinglar (7-oyat); Qalam surasining 4-oyatida “Va albatta, sen ulkan xulqdasan” deyilgan oyatlarni o‘qiganimdan so‘ng Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning hadislari yodimga tushdi. Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Sizdan birortangiz men unga ota-onasidan, bolasidan va odamlarning hammasidan mahbubroq bo‘lmagunimcha, (komil) mo‘min bo‘la olmaydi”, dedilar”.
Bu oyat va hadislardan xaqiqiy muhabbat – Alloh va uning Rasuliga bo‘lgan muhabbat tushuniladi. Demak, bu oyat va hadislardan anglaymizki, ota-ona, farzand va barcha insonlardan ham Alloh va uning Rasulini yaxshi ko‘rishlik birinchi turar ekan. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga bo‘lgan muhabbat tilda emas, balki amal va qalb birlashsagina ro‘yobga chiqar ekan. Bizlar Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni ko‘rmasdan iymon keltirganmiz, lekin, bizlarga Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni tushda ko‘rish ne’mati berilgan. Bu ne’matlardan unumli foydalanib, sunnatlariga amal qilsak, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga bo‘lgan muhabbatimiz ziyoda bo‘ladi.
Xayrulloh MARDONOV
Savol: Masjiddagi jamoatda ba’zan oldingi safdagi odamning kiyimi kalta bo‘lgani uchun sajdada orqasi qisman ochilib qoladi va bexosdan unga ko‘zimiz tushib qoladi. Shu holatda tahorat yoki namozimiz buzilmaydimi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Ulamolar tahorat va namozni buzuvchi omillarni birma-bir sanaganlar. Ular ichida birovning avratiga ko‘z tushib qolish sababli buziladi, degan gap yo‘q. Birovning, xoh ayolning, xoh erkakning avratiga qarash sababli bavl yoki biror suyuqlik chiqmasa, tahorat sinmaydi. Ammo bu degani qarash, nazar solish mumkin ekan, deb tushunmaslik kerak. Chunki bunday ishlar aslo mumkin emas.
Bir narsani yodda tutish lozimki, namoz o‘qish uchun tayyorlanayotgan inson namoz o‘qish asnosida avratlari ochilib qolmasligining chorasini ko‘rishi kerak bo‘ladi. Chunki bir rukn (farz amali) miqdoricha avratining to‘rtdan biri ochilib tursa, uning namozi buziladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi