Jamiyatimizda keng tarqab ketgan, iymonimizga xatari katta bo‘lgan narsalardan biri sehr-jodudir. Sehr-jodu qiladigan odamga borish, unga qandaydir amaliyot qildirish butunlay noto‘g‘ridir. Odamlar orasida sehr-jodu bilan shug‘ullanish nihoyatda avj olib ketyapti, bunga ko‘proq ayollar ruju qo‘ygan.
Birovning joyini, mansabini egallash, o‘zining joyini birovga bermaslik, birovning xotinini egallash, birovning erini tortib olish – odamlar bularning barchasiga sehr-jodu bilan erishaman deb o‘ylab, iymonidan ayrilib, oxiratini barbod qilishyapti. Ayollar erini qizg‘anib, noo‘rin, asossiz rashk qilib, boshqalar tortib olmasin deb erini o‘qitib yuradi. Buning gunohligini aytsangiz, birovga issiq-sovuq qilmayapmiz, sehr qilmayapmiz, deyishadi, «isitsam o‘zimga isityapman-ku, domlaga o‘qityapman-ku» deyishadi. Ular bilmagan narsa shuki, ba’zi ulamolar «Bunday o‘qitishlar yetti martaga borsa, joduga aylanadi», deganlar. Jodu qilingan odamda turli salbiy holatlar yuz beradi. Ba’zi olimlar «Jodu qilingan odamda beshta narsaning biri yoki hammasi bo‘ladi: ko‘zi ko‘r bo‘lib qoladi, mijozi sust bo‘lib qoladi, kambag‘al bo‘lib qoladi, qamalib qoladi, beshinchisi esa o‘lim», deganlar. Joduga uchragan odam shu besh narsaning biri yoki hammasiga uchraydi, buni bilmagan ba’zi johila, ilmdan bexabar ayollar erimni qizg‘anaman deb, go‘yo oilani saqlab qolaman deb shu ishlarni qilib yuradi, duch kelgan, kimligi, ilmiy saviyasi, aqidasi noma’lum odamlarga borib, ular aytgan pullarni berib, erlarini o‘qitib yurishibdi. Bilib-bilmay bir kuni boshiga shu beshta narsaning biri kelganida keyin pushaymon bo‘lib qoladi. «Erim uyda o‘tirsin» deb o‘qitishadi, ammo eri bir kun uyda o‘tirib qolsa, bunga ham chiday olmaydi, «Ko‘chaga chiqib borib, ishlab pul topib kel», deyishadi. Demak, maqsadi erining uyida o‘tirishi emas ekan, balki uning topganiga qanoat qilmay, birovga sarflayapti deb yomon gumon qilgan uchun uyda o‘tirsin deb jodu qilgan, endi esa unga toqat qila olmay, borib pul toping, deyishyapti. Oilamni saqlab qolaman deb qilayotgan harakatlari oqibatida kufrga ketib qolib, aynan nikohiga putur yetishiga aqli yetmaydigan odamlar ko‘payib ketyapti, azizlar.
Bu ishlarning qanchalik og‘ir gunoh ekanini, oqibati qanchalik ayanchli ekanini xalqimizga o‘rgatish vaqti keldi. Jamiyatimizni bunday illatlardan tozalashimiz kerak, nasl-nasabimizni, avlodimizni, zurriyotlarimizni bu kirliklardan tozalash vaqti keldi.
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan mashhur hadisi sharifda Payg‘ambar alayhissalom shunday deganlar: «Halok qiluvchi yetti narsadan saqlaninglar: Allohga shirk keltirish; sehr-jodu qilish; nohaq odam o‘ldirish; riboxo‘rlik; yetimning molini yeyish; jang maydonidan qochish; pokiza ayollarni zinoda tuhmat qilish».
E’tibor qilgan bo‘lsangiz, bu yerda sanalgan yettita gunohlarning barchasi jamiyatda turli shakllarda uchrab turadigan gunohlardir. Biz negadir shirk deganda faqat butlarga sig‘inish, Allohdan boshqa ilohlar bor deb tushunishni ko‘z oldimizga keltirib, shunga o‘rganib qolganmiz. Ammo shirkning nihoyatda maxfiy, yashirin, ammo eng makkor, niqob ostidagi ko‘rinishlari ham borligini unutmasligimiz kerak. Bir qaraganda, oddiy narsadek, xatari yo‘q narsadek ko‘rinadi, lekin zamirida shirk bo‘ladi. Bularni farqlashimiz, aytayotgan gapimizga, qilayotgan ishimizga jiddiy e’tibor qilishimiz kerak ekan. Sehr jamiyatda eng ko‘p tarqalib yuradigan amaldir. Sehrga nisbatan aqidamiz shunday: sehr bor narsa, sehr ta’sir qiladi, ammo bu ish bilan shug‘ullanish ham, uni targ‘ib qilish ham mumkin emas.
Rahmatulloh SAYFUDDINOV,
Yunusobod tumani bosh imom-xatibi,
Toshkent islom instituti o‘qituvchisi,
«Mirza Yusuf» jome masjidi imom-xatibi
Muhtaram vatandoshlar!
Siz, azizlarni, barcha mo‘min-musulmon yurtdoshlarimizni, butun xalqimizni ulug‘ va mo‘tabar ayyom – Qurbon hayiti bilan chin qalbimdan samimiy muborakbod etib, o‘zimning yuksak hurmatim va ezgu tilaklarimni bildirishdan g‘oyat mamnunman.
Jamiki islom ummati uchun qadrli bo‘lgan ushbu shukuhli bayram – Iyd al-Adhoni el-yurtimiz bilan birgalikda tinch va osoyishta muhitda kutib olayotganimiz uchun, avvalo, mehribon va qudratli Alloh taologa behisob shukronalar aytamiz.
Hech shubhasiz, keyingi yillarda Yangi O‘zbekistonda ijtimoiy, xalqchil davlat barpo etish, uning ma’naviy asoslarini mustahkamlash va ta’sirchanligini oshirishda muqaddas islom dini, uning asosiy bayramlaridan biri bo‘lgan Qurbon hayiti ham muhim rol o‘ynamoqda.
Ayniqsa, bu bayramning insonparvarlik, ahillik, saxovat va olijanoblik kabi fazilatlari yurtimizda “Inson qadri uchun, inson baxti uchun” degan ezgu g‘oya asosida amalga oshirilayotgan keng ko‘lamli islohotlarga uyg‘un va hamohang bo‘lib, aholining ehtiyojmand qatlamlarini qo‘llab-quvvatlash, keksalar, yoshlar va xotin-qizlar haqida alohida g‘amxo‘rlik ko‘rsatish, kambag‘allikni qisqartirishga qaratilgan dasturlarimiz samarasini oshirishga xizmat qilayotganini alohida ta’kidlash o‘rinlidir.
Aziz do‘stlar!
Bugungi kunda mamlakatimizda turli millatlar va diniy konfessiyalar o‘rtasidagi hamjihatlikni mustahkamlash, vijdon erkinligini ta’minlash, diniy-ma’rifiy merosimizni asrab-avaylash, yosh avlodni milliy va umumbashariy qadriyatlar ruhida tarbiyalash bo‘yicha ulkan ishlar amalga oshirilmoqda.
Bu haqda so‘z yuritganda, islom dinining ezgu tamoyillarini chuqur o‘rganish, buyuk tariximiz va madaniyatimiz durdonalarini, mashhur allomalarimizning boy merosini to‘plash va keng targ‘ib etishga alohida e’tibor qaratilayotganini ta’kidlash lozim. Jumladan, ko‘hna Sharq mo‘jizasi – Samarqand shahri 2025 yilda islom madaniyati poytaxti, deb e’lon qilindi, ulug‘ vatandoshimiz Imom Moturidiyning 1155 yillik tavallud sanasi yurtimiz bo‘ylab keng nishonlanmoqda, Imom Buxoriy, Imom Moturidiy va Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari qatoriga, shu yil Buxoro shahrida o‘z faoliyatini boshlaydigan Bahouddin Naqshband ilmiy-tadqiqot markazi ham qo‘shildi.
Poytaxtimiz Toshkent shahrida bunyod etilayotgan Islom sivilizatsiyasi markazi ilmiy-ma’naviy yo‘nalishdagi ulkan va noyob loyiha sifatida el-yurtimiz va xalqaro jamoatchilikda katta qiziqish uyg‘otmoqda. Bu muazzam maskan ko‘p ming yillik qadimiy tariximiz, boy va betakror milliy madaniyatimizning yorqin timsoli sifatida Yangi O‘zbekiston hayotidagi g‘oyat muhim voqeaga aylanadi, deb ishonaman.
Hurmatli yurtdoshlar!
Shu saodatli kunlarda 15 ming nafar vatandoshimiz muqaddas haj ziyoratini ado etmoqda. Ezgu duo va niyatlar ijobat bo‘ladigan mana shunday munavvar lahzalarda ularni ham Qurbon hayiti bilan samimiy qutlab, Yaratgandan yurtimizga sog‘-omon qaytib kelishlarini so‘raymiz.
Umid qilamizki, muhtaram hojilarimiz jamiyatimizda birdamlik, oila va mahallalarimizda mehr-oqibat muhitini yanada mustahkamlash, yoshlarimiz tarbiyasini kuchaytirish, ularni ilm-ma’rifatga, zamonaviy kasb-hunarlarni egallashga, Vatan himoyachisi bo‘lishga targ‘ib etish, muhtoj insonlarga ko‘mak berishda alohida ibrat va namuna ko‘rsatadilar.
Qalblarimiz quvonchga to‘lgan ushbu fayzli kunlarda xorijiy davlatlarda bo‘lib turgan vatandoshlarimizni ham bugungi ulug‘ ayyom bilan chin dildan qutlab, ularga sog‘lik-omonlik, baxt va omad tilaymiz.
Jahonning uzoq-yaqin o‘lkalaridagi musulmon ummatini ham qizg‘in tabriklab, ularning xalqlari va mamlakatlariga tinchlik, ravnaq va farovonlik tilab qolamiz.
Aziz va muhtaram vatandoshlar!
Hozirgi kunda dunyo naqadar murakkab va tahlikali bo‘lib borayotganini barchamiz ko‘rib turibmiz. Bunday keskin sharoitda yurtimizda tinchlik, o‘zaro hurmat va totuvlik muhitini saqlab, barcha soha va tarmoqlarda fidokorona mehnat qilib ko‘zlagan yuksak maqsadlarimizga yeta olamiz.
Albatta, o‘z tarixida ne-ne sinov va mashaqqatlardan munosib o‘tgan mard va olijanob xalqimiz bunga har tomonlama qodir.
Bu yo‘lda el-yurtimizga mansub mehr-oqibat, o‘zaro birlik va jipslik biz uchun beqiyos kuch-qudrat manbai bo‘lib xizmat qiladi, deb ishonaman.
Siz, azizlarni muqaddas Qurbon hayiti bilan yana bir bor chin dildan tabriklab, barchangizga tinchlik-xotirjamlik, sihat-salomatlik, xonadonlaringizga fayzu baraka tilayman.
Qutlug‘ ayyom barchamizga muborak bo‘lsin!
Shavkat Mirziyoyev,
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti