Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Iyul, 2025   |   16 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:18
Quyosh
05:00
Peshin
12:34
Asr
17:41
Shom
20:01
Xufton
21:35
Bismillah
11 Iyul, 2025, 16 Muharram, 1447

Cheksiz muhabbatga munosib zot

12.12.2017   6973   5 min.
Cheksiz muhabbatga munosib zot

Olamlarga rahmat bo‘lgan zotning vafotiga bir ming uch yuz sakson to‘rt yil bo‘libdi. Ummat sal kam o‘n to‘rt asrdan buyon hidoyat shamchirog‘ining muborak siymosisiz umr kechirmokda.

Sidratul muntahoni sayr qilgan ul pokiza jasadni o‘z xayollarida tasavvur kilgancha, qalbida rasuliga muhabbati bor ummat hamon qilayotgan har bir amalida u muborak zotning ta’limotlariga ergashmokda.

Alloh taolo biz insonlarga juda ham mehribondir. Odamzot jaholat botqog‘ida botayotgan, kufr va shirk daryosida cho‘kib borayotgan,  o‘z qo‘llari bilan yasagan toshlarga sig‘inib, gunoh, ma’siyat va razillikning eng yuqori cho‘qqisiga chiqib, bir oyog‘i jahannam olovining taftini sezib turgan bir paytda: «Alloh o‘z ichlaridan Allohning oyatlarini o‘qib beradigan, ularni (shirk va gunohlardan) musaffo qiladigan hamda ularga Kitob va Hikmatni ta’lim beradigan Payg‘ambarni yuborish bilan, mo‘minlarga in’om etdi... » (Oli-Imron surasi, 164-oyat).

Bu zotning qadrini ko‘ringki, olamlar Robbisi O‘zining yaratgan olamlari uchun aynan shu insonni rahmat qilib tanladi: «(Ey, Muhammad!) Biz Sizni (butun) olamlarga ayni rahmat qilib yuborganmiz» (Anbiyo surasi,107-oyat).

Alloh taoloning bu so‘zlarini tasdiqlab Rasuli akram sollallohu alayhi vasallamning o‘zlari ham: “Albatta men hadya qilingan rahmatman”, deganlar (Imom Bayhaqiy rivoyati).

Alloh taolo insoniyatni ikki dunyo saodatiga erishishi uchun nozil qilgan muborak Kalomida Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamga xitob qilib: «Ayting (ey, Muhammad!): «Agar Allohni sevsangiz, menga ergashingiz. Shunda Alloh sizlarni sevadi va gunohlaringizni mag‘firat etadi. Alloh kechiruvchi va rahmlidir» (Oli Imron surasi, 31-oyat) deb buyurgan.

Ya’ni, agar biz, bizni yo‘qdan bor qilgan, O‘z ruhi pokidan nasiba berib inson degan sharafli nomga sazovor etgan, aziz va mukarram qilib qo‘ygan Parvardigorimizni yaxshi ko‘rsak hamda Alloh taolo ham bizni yaxshi ko‘rishini istasak va bandachiligimizga borib bilib-bilmay qilgan gunohlarimizni kechirishini xohlasak, yagona shart: hayotimizda qanday holatga duch kelishimizdan qat’i nazar Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamga ergashaylik!                     

«Payg‘ambar sizlarga keltirgan narsani olingiz, u sizlarni qaytargan narsadan qaytingiz va Allohdan qo‘rqingiz! Albatta, Alloh jazosi qattiq zotdir», (Najm surasi, 2-3-oyat) degan Zot Muhammad alayhissalomni biz uchun andoza qilib yaratdi. Agar kimda Allohning rahmatidan, oxirat kunidagi mukofotlardan hamda aytilgan va’dalarga bo‘ladigan vafolardan umid qilsa har bir amalida Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan o‘rnak olishini Alloh taoloning O‘zi ta’kidlaydi: «(Ey, imon keltirganlar!) Sizlar uchun – Alloh va oxirat kunidan umidvor bo‘lgan hamda Allohni ko‘p yod qilgan kishilar uchun Allohning payg‘ambarida go‘zal namuna bordir» (Ahzob surasi, 21-oyat).

Inson bolasi borki, hayotida ishonchli do‘stga, uning to‘g‘ri va ishonarli pandu nasihatlariga muhtoj bo‘ladi. Bizning bu borada omadimiz kelgan. Chunki Rabbimiz azza va jalla: «Albatta, siz buyuk xulq uzradirsiz» (Qalam surasi, 4-oyat), deya ta’riflagan, sodiqul amiyn bo‘lgan, bashariyat sardori deya e’tirof etilgan zotning nasihatlari bisyor. Agar ularga amal qilsak ikki dunyoda ham farog‘atda bo‘lamiz. Bu xushxabarni Alloh taoloning O‘zi aytmoqda: «Sizlardan kim Alloh va Uning payg‘ambariga itoat etsa va ezgu amal qilsa, Biz uning mukofotini ikki hissa qilib berurmiz va uning uchun farovon rizq (jannat)ni tayyorlab qo‘ygandirmiz» (Ahzob surasi, 31-oyat).

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning har bir gaplari bizni jahannam olovidan qutulishga va abadiy saodat sohibi bo‘lishga chaqiradi. 

Darhaqiqat, qiyomat kuni Rasululloh sollallohu alayhi vasallam o‘z ummatlari ichidan u zotga muhabbat qo‘ygan, u kishining sunnatlarida bardavom bo‘lgan ummatlari uchun Alloh taolodan mag‘firat so‘rab, ularga shafoatchi bo‘lib jannat tomon boshlayotgan vaqtda, shunday muborak zotga ummat bo‘lishdek baxtdan foydalanib qolmaslik bilan o‘z nafsiga zulm qilganlar: «U kunda zolim qo‘llarini (barmoqlarini) tishlab (pushaymon qilib), der: «Eh, qani edi, men ham payg‘ambar bilan birga bir yo‘lni tutganimda!», deydilar (Furqon surasi, 27-oyat). 

Bugun bizda imkon bor. Chunki biz hayotmiz. Shunday ekan, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sunnatlariga imkon qadar amal qilishga harakat qilaylik. Zero, Alloh kalomida: «Kimki Alloh va Uning payg‘ambariga itoat etsa va Allohdan qo‘rqib, taqvo qilsa, bas, aynan o‘shalargina yutuq egalaridirlar», deb marhamat qiladi (Nur surasi, 52-oyat).

Yorbek ISLOMOV,

Uchko‘prik tumani

“Shoh muqaddam” jome masjidi imom-noibi

Siyrat va islom tarixi
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Mo‘tadillik - saodat

04.07.2025   9618   2 min.
Mo‘tadillik - saodat

Islom dini biror shaxs, guruh, mol-dunyoga nisbatan va obro‘-e’tibor topish uchun qilinadigan har qanday mutaassiblik va firqalarga bo‘linishni qoralaydi, tarafkashlikni johiliyat holatiga o‘xshatadi.

Mutaassiblikning turli ko‘rinishlari bor bo‘lib, ular kishining o‘zi, mol-dunyosi, farzandlari, millatini boshqalardan afzal bilib, bu yo‘lda ashaddiy ravishda kurashishi demakdir. Mo‘tabar manbalarimizda ota-bobolari va o‘zining nasabi bilan faxrlanish tuyg‘usi kishini do‘zaxga tortadi deb ta’kidlangan.

Mutaassiblik turlaridan biri bu diniy mutaassiblikdir. Diniy mutaassiblik deganda, ma’lum bir dinda asos bo‘lgan, ushbu din vakillari amal qiladigan ta’limot va qoidalarga qarshi chiqish, diniy tushunchalarni shariat ko‘rsatmalariga zid ravishda o‘zicha talqin qilib, boshqalarni unga ergashishga chorlash nazarda tutiladi. Diniy mutaassiblikning eng katta xatarlaridan biri bu, dinlararo muloqotga rahna solishdir.

Dinda mutaassibona harakat, dinda chuqur ketish, haddan oshish, Qur’on va Sunnatda kelgan ta’limotlarga zid ravishda o‘z fikriga ergashishni qattiq qoralanadi. Dinda haddan oshish deganda shariat belgilab qo‘ygan chegaradan chiqib ketish tushuniladi. Bu ish aqidada bo‘lsin, so‘z yoki amalda bo‘lsin, baribir. Bu borada Alloh taolo Baqara surasida  “Ushbular Allohning chegaralaridir. Bas, ulardan tajovuz qilmang. Va kim Allohning chegaralaridan tajovuz qilsa, bas, o‘shalar, ana o‘shalar, zolimlardir”, deb marhamat qiladi.

Payg‘ambarimiz Muhammad sallallohu alayhi vasallam: “Dinda haddan oshishdan ehtiyot bo‘linglar. Chunki, sizlardan oldin o‘tganlarni dinda haddan oshishlik halok qilgandir” deb uqtirganlar. 

Shunday ekan, bugungi kundagi ko‘plab muammolarning ildizi mutaassiblik va haddan oshish ekanligini hammamiz chuqur anglashimiz lozim. Xulosa o‘rnida, bu kabi muammolarning yechimi sifatida Faqih doktor Vahba Mustafo Zuhayliy janoblarining ushbu so‘zlarini keltirish bilan yakunlaymiz: “Islom mo‘tadil din bo‘lib haqiqatlardan birortasida chetga chiqishga yoki haddan oshishga yo‘l qo‘ymasligini anglatadi. Islomda va boshqa dinlarda dinda haddan oshish ham, e’tiqodda bir taraflama va g‘ayritabiiy bo‘lish ham, haddan tashqari qattiq olish ham, juda bo‘sh qo‘yib yuborish ham yo‘q…”. 

Alloh ta’olo barchamizni haq yo‘ldan adashtirmasin.

Kosonsoy tumani "Sodod" jome masjidi imom-xatibi

Bahodir Mirfayziyev

Manba: @Softalimotlar

MAQOLA