Muborak va porloq yuzlari
(tanlovga)
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam xuddi yuzlarida quyosh yurgandek chiroyli va porloq yuzli kishi edilar. (Quyosh o‘z falakida qanday yursa, go‘zallik ul zotning yuzlarida xuddi shunday jilvalanar edi).
Ali roziyallohu anhu aytadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam mutohham (ya’ni o‘ta semiz) ham, mukalsam (ya’ni o‘ta yumaloq yuzli) ham bo‘lmaganlar. Balki yuzlarida birozgina yumaloqlik bor edi.
Oisha onamiz roziyallohu anho aytadilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam xursand bo‘lsalar, yuzlari xuddi oyning bir parchasidek yashnab ketar edi».
Abu Bakr Siddiq va Ka’b ibn Molik aytadilar: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning yuzlari xuddi oyning gardishiga o‘xshar edi».
Abu Tufayldan «Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni tavsiflab bering» deb so‘raganlarida u kishi shunday degan: «U zot sollallohu alayhi vasallam oq (tiniq) rangli, go‘zal yuzli edilar. Agar xursand bo‘lsalar, yuzlari xuddi oynadek chaqnab ketar va go‘yoki u zotning yuzlarida to‘lin oy ko‘rinib turgandek bo‘lar edi».
Jobir roziyallohu anhu aytadi: «Ul zotning yuzlari quyosh bilan oyga o‘xshardi. Yuzlari doira shaklida edi».
Guvohi bo‘lganingizdek, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning ta’riflarini keltirgan sahobalar bir ovozdan muborak yuzlarining nurli, yorqin hamda porlab turganini va o‘zgacha tiniqlik kasb etganini ta’kidlamoqdalar.
Hasan ibn Ali tog‘asi Hola ibn Abu Holadan rivoyat qilgan hadisda shunday degan: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ko‘rkam, salobatli va viqorli zot edilar. Yuzlari xuddi tundagi to‘lin oydek charaqlab turar edi».
Jobir ibn Samura oy yorishgan kechada Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni ko‘rib, shunday degan: «Men bir u zotga, bir oyga qaray boshladim. Aniq ayta olamanki, u zot oydan ham go‘zal edilar».
Robi’ binti Mu’avvizdan «Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni sifatlab bering» deb so‘rashganida: «Ey o‘g‘illarim, agar u zotni ko‘rganingizda edi, xuddi porlab chiqayotgan quyoshni ko‘rgandek bo‘lardingiz», deb javob bergan.
Ummu Ma’bad ham Nabiy alayhissalomning tavsiflarini shunday keltirgan ekan: «Men pokiza, go‘zal xulqli, chiroyli yuzli va xushro‘y kishini ko‘rdim».
Hamadonlik bir ayol: «Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan birga haj qilganman», degan edi, undan: «U zotni bizga vasflab bering», deb so‘rashdi. Ayol: «U zot xuddi to‘lin oy kechasi ko‘kda porlab turgan oyga o‘xshaydilar. Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan oldin ham, keyin ham u zotga o‘xshash insonni ko‘rmadim», dedi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sharafli yonoqlari tavsifiga kelsak, yonoqlari tekis edi (ya’ni do‘ppayib ham turmagan, ichiga ham botmagan).
Ul zot sollallohu alayhi vasallamning sharafli ko‘zlarini Alloh taolo shunday sifatlaydi:
«(Payg‘ambarning) ko‘zi (chetga) oqqani ham yo‘q, haddidan oshgani ham yo‘q» (Najm surasi, 17-oyat).
Sahih hadisda rivoyat qilinishicha, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam kunduz payti qanday ko‘rsalar, qorong‘i kechada ham shunday ko‘rardilar. Shuningdek, old tomonlarini qanday ko‘rsalar, orqa tomonlarini ham xuddi shunday ko‘rar edilar.
Ibn Abu Hola naql qilgan hadisda kelishicha, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam orqa yoki yon tomonlariga qarasalar, tanalari bilan to‘liq burilib qarar edilar. Muborak nazarlari pastga qarar edi (ya’ni nigohlarini ko‘proq pastga qaratar edilar). Qarashlari o‘ychan va mulohazali edi.
Ali roziyallohu anhu aytadi: «Nabiy alayhissalom ko‘zlari katta-katta, uzun kiprikli hamda ko‘zlari qizilga moyilroq (ya’ni qizg‘ishroq) kishi edilar».
Boshqa bir rivoyatda: «Ko‘zlari tim qora edi», deyilgan.
Yana bir rivoyatda esa: «Ko‘zlarining oqida biroz qizillik bor edi», deyilgan.
Ko‘zning oq qismida qizillik bo‘lishi arablarda maqtalgan va mahbub ko‘rilgan edi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning peshonalari keng edi. Bu xususdagi hadislarning lafzlari turlicha bo‘lsa-da, barchasi bir ma’noda kelgan.
U zotning boshlari (o‘rtachadan) kattaroq edi. Ali roziyallohu anhuning bu borada rivoyat qilgan hadislari ham ushbu fikrni tasdiqlaydi.
Qoshlarining tavsifiga kelsak, ular uzun, yoysimon va ingichka, bir-biriga tutashmagan edi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qirra burunli kishi bo‘lganlar.
U zot sollallohu alayhi vasallamning og‘izlari o‘rtachadan keng va kattaroq edi. Tishlari oppoq, orasi ochiq edi. Ikki old tishlari, ya’ni kurak tishlarining orasi ham ochiq edi. Doimo og‘izlaridan xushbo‘y hid kelardi.
Muhammad Hasaniyning “Ikki olam sarvari” kitobidan “Ko‘kaldosh” o‘rta maxsus islom bilim yurti o‘qituvchsisi G‘iyosiddin Baratov tarjima qildi
Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi tomonidan imom-xatiblar, mudarrislar, oliy va o‘rta maxsus diniy ta’lim muassasalari o‘qituvchilari va tadqiqotchilari uchun “Moturidiylik” jurnalining maxsus sonini nashr qilish rejalashtirilmoqda.
Maxsus sonni tayyorlashdan maqsad – diniy soha xodimlarining islomshunoslik sohasidagi ilmiy tadqiqotlarini qo‘llab-quvvatlash.
“Moturidiylik” respublikaning islomshunoslik sohasidagi yetakchi ilmiy nashrlaridan biri bo‘lib, Oliy attestatsiya komissiyasi tomonidan ilmiy tadqiqotlarning asosiy ilmiy natijalarini chop etishga tavsiya etilgan.
“Moturidiylik” jurnalida chop etilgan maqolalar respublika miqyosida mustaqil ilmiy tadqiqot sifatida tan olinadi va ilmiy ish olib borayotgan tadqiqotchilarga qo‘yilgan maqola talablarini bajarishda to‘liq e’tirof etiladi.
Maqola talablari
Maqolalar Word hujjati sifatida taqdim etiladi (.doc yoki .docx formatida)
Maqolaning maksimal uzunligi 7-10 sahifadan oshmasligi kerak (barcha raqamlar, jadvallar, rasmlar, izohlar, iqtiboslar va havolalar bilan birga)
Matn 14 kattalikdagi Times New Roman shriftida, 1,5 intervalda yoziladi
Taqdim etiladigan maqola quyidagi qismlarni o‘z ichiga oladi:
Sarlavha, sarlavhadan keyin muallif(lar)ning ism(lar)i qo‘yiladi.
Annotatsiya 70–100 ta so‘zdan iborat
Kalit so‘z 5–8 ta
Kirish
Asosiy qism
Muhokama
Natijalar
Xulosa
Adabiyotlar/Iqtibos keltirilgan asarlar ro‘yxati
Maqolaga qo‘yilgan talablar borasida ushbu havola orqali batafsil bilib olishingiz mumkin!
Ushbu havola orqali maqolangizni yuboring!
+998712443521
info@maturidijournal.org
www.maturidijournal.org