2017 yil 3 dekabr kuni Samarqand shahrida yurtimizda mehmon bo‘lib turgan Doktor Nasriddin Umar boshchiligidagi Indoneziya delegatsiyasi bilan Samarqand viloyati mas’ullari o‘rtasida ziyorat turizmini yo‘lga qo‘yish va rivojlantirish bo‘yicha muzokaralar tashkil etildi.
Muzokarada Samarqand viloyati hokimining turizmni rivojlantirish masalalari bo‘yicha o‘rinbosari Munis Voseyev hamda Samarqand viloyati bosh imom-xatibi Zayniddin Eshonqulov ishtirok etdi.
Doktor Nasriddin Umar Indoneziyadagi 900 ming masjidni nazorat qiluvchi “Istiqlol” masjidi imom-xatibi bo‘lib, mazkur masjid imom-xatibi bir vaqtning o‘zida Indoneziya Prezidentining din ishlari bo‘yicha maslahatchisi hisoblanadi.
Muzokora davomida Nasriddin Umarga Indoneziya turizm vazirining turmush o‘rtog‘i hamrohlik qildi.
Nasriddin Umarning aytishicha, Indoneziyadan har yili 2 milliondan ortiq kishi Umra ziyoratiga boradi. Ilgari Iroq va Suriya orqali amalga oshirilgan safar, ushbu davlatlardagi notinchliklar sabab hozirda Turkiya orqali amalga oshmoqda.
Mehmonning ta’kidlashicha, yurtimizdagi mavjud shart-sharoitlarni hisobga olganda Umraga Samarqand orqali borish ko‘p tomonlama ma’qul tanlovdir. Allomalar, buyuk tarixiy shaxslar yashab o‘tgan zaminga kelib, ziyoratlarni amalga oshirgach, Saudiya Arabistoniga uchishni xohlovchilar Indoneziyada ko‘pchilikni tashkil etadi.
Ahamiyatli masalalar muhokama etilar ekan Nasriddin Umar so‘zida quyidagicha davom etadi:
“Men o‘ylaymanki, O‘zbekistonga kelish biz uchun foydali va ushbu zaminda biz xohlaydigan narsalar ko‘p. Hukumatingizdan Jakartadan O‘zbekistonga to‘g‘ridan to‘g‘ri aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘yib berishlarini so‘rayman. Shunday qilinadigan bo‘lsa biz tomondan keladigan turistlar oqimi sezilarli darajada ko‘payadi.
Biz O‘zbekiston va Indoneziya o‘rtasidagi aloqalarning rivojlanishidan manfaatdormiz. Chunki ikkala davlatning musulmon aholisining deyarli barchasi sunniylardir. Bizda 2000 dan ortiq Imom Buxoriy nomi bilan bog‘liq ta’lim yo‘nalishlari bor. Islom bilim yurtlarida "ash’ariy va moturidiy aqidaviy yo‘nalishlari" bo‘yicha bilim beriladi. Yurtimizda Moturidiy aqidaviy mazhabiga e’tiqod qiluvchilar 40 milliondan oshadi”.
“Yurtimiz musulmonlari hozirda shu diyordan yetishib chiqqan olimlar to‘plagan hadislarni o‘rganmoqda. Bundan tashqari naqshbandiy ta’limotiga ergashadiganlar ham ko‘pchilikni tashkil etadi. Ularni juda hurmat qilamiz.
Biz yurtingizda Indoneziyadan keluvchilar uchun barcha shart-sharoitlar muhayyo bo‘lishini xohlar edik” deydi Prezident maslahatchisi.
Bugungi kunda Indoneziya xalqi 250 milliondan oshdi va ularning 90 foizini musulmonlar tashkil etadi. Agar 2 million nafar umraga boruvchilarning 50 foizini O‘zbekiston orqali olib o‘tishga erishilsa, turizmni rivojlanishi uchun juda katta o‘zgarish bo‘ladi.
O‘zbekistonda tinchlik-osoyishtalik hukmronligi, tartib-intizom, qonun-qoidalar yaxshi yo‘lga qo‘yilganligi, terrorizm xavfining past darajada ekani mamlakatimizga bo‘lgan qiziqishni orttirmoqda.
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Alloh taolo Qur’oni karimda: “Ey Odam avlodi! Sizlarga avratlaringizni berkitadigan libos va patlar (ziynat kiyimlari)ni tushirdik. (Ammo) taqvo libosi – bu yaxshiroqdir. Bu(lar) Allohning mo‘jizalaridandir. Shoyad, (buni) eslab ko‘rsalar!” (A’rof surasi, 26-oyat) deydi.
Biroq bugun ayrim yigit-qizlarning kiyinishlarida ochiq-sochiqlikni ko‘ramiz. Achinarlisi, ayolning erkakka xos kiyinishi urf bo‘ldi.
Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhumo rivoyat qilgan hadisda: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam (kiyinishda) o‘zini ayollarga o‘xshatadigan erkaklarni va erkaklarga o‘xshab kiyinadigan ayollarni la’natladilar”, deyiladi (Imom Buxoriy rivoyati).
Libos sohibining didi, dunyoqarashi va tarbiyasidandir. Bilib-bilmay ma’nosi salbiy bo‘lgan yozuvli yoki “moda” deya yirtiq-yamoq kiyinish insonni obro‘sizlantiradi. Shuning uchun ham milliy qadriyatlarimizda, dinimizda kiyinish madaniyatiga alohida ahamiyat berilgan.
Libos xarid qilayotganimizda tasvirlariga e’tibor berish kerak. Masalan, ayrim futbolkalarda kalla suyagi, tamaki, spirtli ichimliklar tasviri bor. Ba’zilaridagi xorij tilida yozilgan yozuvning ma’nosidan uyalib ketasiz. Afsuski, bolalarimiz menga shu yoqdi, deya xarid qilib olishadi. Masalan, yo‘l bo‘yidagi kiyim do‘koni yonidan o‘tib ketayotsam, o‘g‘lining xarxashasidan bezor bo‘lgan ona: “Buni qanday kiyasan, kunlar sovuq bo‘lsa, qara, hamma joyi yirtiq?! Shu ahvoldagi kiyim yana qimmat”, deydi. Mening nazarimda bu bola kimgadir havas qilib, shu libosni olish niyatida. Na salomatligiga, na madaniyatiga manfaatli bo‘lmagan bunday liboslarni olib bermaslik uchun bolamizning qiziqishlarini o‘rganishimiz, yo‘lga solishimiz kerak.
Xo‘sh, bu holga qanday chek qo‘yish mumkin?
Tarbiya oiladan boshlanadi. Ota-ona farzandiga ibrat bo‘lishi kerak. Bolamiz uchun kiyimlar xarid qilishda e’tiborli bo‘laylik. Nobop kiyingan tanish-notanishlarga nasihat qilish, kezi kelsa, dakki berishdan aslo erinmaylik. Bola kiyinishida kimga taqlid qilyapti? Buni nazorat qilaylik.
Yana shularni ham bilib qo‘yish foydalidir: kiyimni o‘ng tomondan boshlab kiyish – sunnat amal. Libos kiyganda aytiladigan duo ham bor: “Alhamdu lillahillaziy kasaaniy haza va rozaqoniyhi min g‘oyri havlin minniy valaa quvvah”. Ya’ni, “Barcha hamdu sanolar mening o‘zimda hech qanday kuch-qudrat va imkoniyat bo‘lmagan holda bu libosni menga kiydirgan hamda rizq qilib bergan Allohga xosdir”.
Yulduzxon ABDURAHMONOVA,
Qo‘qon shahridagi “Ashurali Zohiriy” mahallasi otinoyisi.