Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Iyun, 2025   |   19 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:29
Asr
17:39
Shom
20:01
Xufton
21:39
Bismillah
15 Iyun, 2025, 19 Zulhijja, 1446

Chin ummat bo‘lishga oshiqaylik

23.11.2017   8625   3 min.
Chin ummat bo‘lishga oshiqaylik

Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam tavallud topgan rabi’ul avval muborak oy hisoblanadi. Joriy yilgi milodiy hisob bo‘yicha ushbu g‘animat damlar 2017 yilning 20 noyabridan 19 dekabrigacha davom etadi.


Mo‘min-musulmonlarimiz ushbu oyda Nabiy alayhissalomni yod etib, ul zotning hayot yo‘llari bayon etilgan kitoblarni mutolaa qilishadi, sunnat amallarini ko‘proq bajarishga harakat qilishadi va salotu salomlar aytiladi. Bu amallar bilan ul zoti sharifga bo‘lgan muhabbatimiz yanada ziyoda bo‘ladi, inshoalloh.
“Mavlid” so‘zi lug‘atda “tug‘ilish”, “tug‘ilish oni” kabi ma’nolarni anglatadi. Iste’molda esa, Muhammad alayhissalomning tavallud kunlari, oylari hamda shu munosabat bilan qilinadigan yig‘in va unda o‘qiladigan salovot, duoyu zikrlarga aytiladi.


Mavlid tadbirlarini o‘tkazish an’analari 6-7 asrlarga kelib, Rasululloh sollallohu alayhi va sallamga hurmat ko‘rsatish, xotirlab turish maqsadida joriy qilingan. Ibn Hajar Asqaloniy, Jaloliddin Suyutiy, Shayx Shahobiddin Qastaloniy kabi mashhur olimlar mavlid kunini nishonlash, ushbu kunda Rasuli Akram haqlarida qasidalar o‘qish, durudu salavotlar aytish durustligiga fatvo berganlar.


Shu o‘rinda aytish kerakki, O‘rta asrlarda islom olamida tasavvuf katta o‘rin tutganligi sababli mavlid marosimlariga tasavvuf namoyondalari bosh bo‘lishgani manbalarda qayd qilingan.


Diyorimiz mo‘min-musulmonlari orasida ham qadimdan mavlid oyini nishonlash odat tusiga kirgan. Shu munosabat bilan robi’ul avval oyi kelgach, yurtimizda O‘zbekiston musulmonlari idorasi boshchiligida quyidagi mavlid tadbirlari o‘tkaziladi:


Birinchi, respublikamizdagi barcha jome masjidlarda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallamning siyratlari, yuksak axloq-odoblari va oliy fazilatlari haqida mav’izalar qilinadi. Masalan, diyorimiz masjidlarida 2017 yilning 24 noyabr kuni “Mavlidi Nabiy muborak” juma tezisi asosida ma’ruza qilinishi rejalashtirilgan. Shu munosabat bilan jome masjidlarda Imom Ja’far Barzanjiy rahmatullohi alayh tomonidan Nabiy alayhissalom tug‘ilishlari, hayot yo‘llari, ahloqlari to‘g‘risida bitilgan, xalq orasida mashhur bo‘lgan “Mavlidi sharif” kitobi o‘qiladi.


Ikkinchi, mo‘min-musulmonlarning talab va istaklariga asosan xonadonlarda o‘tkaziladigan mavlid tadbirlarida imom-xatiblar ham ishtirok etib, Hazrati Payg‘ambarimiz alayhissalomning go‘zal sifatlari bayon etilib, mavlidi sharif o‘qiladi.


Uchinchi, mavlid tadbirlarida masjidlar tomonidan va homiylarni jalb etgan holda kam ta’minlangan oilalar, yolg‘iz qariyalar va mehribonlik uylariga mehr-muruvvat hamda xayriya ishlari amalga oshiriladi.


To‘rtinchi, O‘zbekiston musulmonlari idorasi tasarrufidagi diniy ta’lim muassasalarida Mavlid oyi munosabati bilan “Rasululloh sollallohu alayhi va sallam siyratlari – ibrat maktabi” nomli davra suhbati, “Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning ummatlarimiz” mavzusida “Siyrat” fani bo‘yicha musobaqalar o‘tkazilishi rejalashtirilgan.


Beshinchi, ulamolar, diniy soha xodimlari hamda imom-xatiblar davriy nashrlar, internet tarmoqlari va tele, radio dasturlarda Muhammad sollallohu alayhi va sallamning axloq-odoblari, siyrat va shamoillari, tutgan yo‘llarining bag‘rikengligi, hech kimga zulmni ravo ko‘rmasliklari, mehr-oqibat, ezgulik kabi fazilatlar manbai ekanlarini targ‘ibu tashviq qilishadi. Shuningdek, turli tanlov va musobaqalar o‘tkaziladi.


O‘z navbatida biz ham barchani diniy idora tomonidan tashkil etilayotgan mana shunday xayrli ishlarning xayrixohi va ishtirokchisi bo‘lib, haqiqiy ummat bo‘lish baxtiga muyassar bo‘lishga da’vat etamiz.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Kiyim o‘g‘irlagan tosh

13.06.2025   4298   1 min.
Kiyim o‘g‘irlagan tosh

Abu Hurayra roziyallohu anhu rivoyat qiladilar: Rasululloh ﷺ aytdilar:

"Albatta, Muso (alayhissalom) nihoyatda kuchli hayo egasi bo‘lib, badanini doimo yopib yuradigan kishi edi. U hayo qilgani uchun o‘z tanasidan biror joyini ochib yurmas edi. Banu Isroil orasida ba’zi kimsalar uni kamsitib: ‘U doimo o‘z tanasini yashiradi, bu – uning badani nuqsonli bo‘lgani uchun shunday qilar. Balki u abras (pes), yoki moyaksiz (odar), yoki yana biror baloga uchraganidandir’, deyishdi.

Alloh taolo esa ularning bu gap-so‘zlaridan Musoni poklashni iroda qildi.

Bir kuni Muso alayhissalom cho‘milgani bordi. Kiyimlarini tosh ustiga qo‘yib, cho‘milishga kirishdi. Suvdan chiqib, kiyimlarini olish uchun tosh oldiga qaytganida, tosh uning kiyimlarini olib qochdi.

Muso alayhissalom hassasini oldi-da, tosh ortidan quvdi va: "Ey tosh, kiyimimni qaytar! Ey tosh, kiyimimni qaytar!", der edi.

U shu holatda Banu Isroilning bir guruhiga duch keldi. Ular Musoni kiyimsiz holda ko‘rishdi – Alloh yaratganlar ichida eng chiroyli, eng sog‘lom badan egasi ekaniga guvoh bo‘lishdi.

Alloh taolo Musoni ularning gap-so‘zlaridan poklab qo‘ydi.

Tosh to‘xtashi bilan Muso alayhissalom kiyimlarini olib kiydi-da, asosi bilan toshni ura boshladi.

Payg‘ambarimiz ﷺ aytdilar: "Allohga qasamki, Muso urgan toshda uch, to‘rt yoki beshta iz qoldi (ya’ni, urilgan zarbalar izi qoldi)."

Bu borada Alloh subhanahu va taolo bunday dedi: "Ey mo‘minlar! Musoga ozor berganlar kabi bo‘lmanglar. Bas, Alloh uni ayblaridan pokladi. Va u Allohning huzurida obro‘li zot edi" (Ahzob surasi, 69-oyat).