Afsuski, yoshroq erkak vafot etsa, kelinni go‘daklari bilan otasinikiga haydab yuborish hollari ham uchraydi. Oila boshlig‘i vafot etgach, uning hovlisiga aka-ukalari ko‘z tikib, qazo qilgan odamning xotini voyaga yetmagan bolalarini –marhumning merosxo‘rlarini, merosga eng haqli insonlarni olib, ota hovlisiga qaytib borishga majbur bo‘lyapti.
Faroiz ilmiga ko‘ra, marhumdan qolgan mol-mulk darhol merosxo‘rlar o‘rtasida taqsim qilinishi kerak. Bu qonunni o‘zicha tasarruf qilishga hech kimning haqqi yo‘q. Nega menga kam, bunga ko‘p deyish yoki hatto menga kerak emas deyish Alloh taoloning hukmiga norozi bo‘lishdir, Masalan, qizlar o‘g‘ilga tegadigan ulushning yarmini oladi. Aslida bunda katta adolat bor. Zero, Islomda qiz bolaning nafaqasi erkak kishining zimmasiga yuklatilgan. Qiz bola hali tug‘ilmasidan uning nafaqasi hal qilib qo‘yilgan bo‘ladi. Ayol kishining nafaqasi avval otasi, otasi bo‘lmasa aka-ukalari yoki amaki-tog‘alarining zimmasida bo‘ladi, nikohdan so‘ng esa erining zimmasiga yuklatiladi. Ammo shunda ham o‘g‘il bolaga tegadigan ulushning yarmi miqdorida qizlarga ham meros ajratilishi ayni hikmat, oliy himmatdir. Bugungi kunning ifodasi bilan aytganda, ijtimoiy adolatdir.
Ilmsizlik, johillik qilib, yetimlarni, haqdor vorislarni halol ulushidan mahrum qilayotganlarning hisob-kitobi nihoyatda og‘ir bo‘ladi, Alloh asrasin.
Ozgina yerga, mulkka ega bo‘lib olaman, deb xomtama bo‘layotganlar ana shu azob-uqubatlarni ham esga olib qo‘ysinlar!
Rahmatulloh SAYFUDDINOV,
Yunusobod tumani bosh imom-xatibi
Savol: Men begona joyda mehmonxonaga joylashdim. Shoshilib, e’tiborsizlik bilan namozni qiblaga teskari tarafga qarab o‘qib qo‘yibman. O‘qib bo‘lganimdan keyin tushundim, shu namozimni hukmi qanday bo‘ladi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Bu holatda, siz namozingizni qaytadan o‘qishingiz lozim bo‘ladi. Chunki qibla qaysi tarafdaligini bilmagan odam, shu yerlik qiblani biladigan (musulmon, aqli raso, oshkor gunohlardan tiyilgan) kishidan so‘rab, namoz o‘qishi lozim. Agar shu holatda qiblani biladigan kishi topilmasa, kechasi odamlarning eshigini taqillatib yurmaydi. Balki bor imkoniyatini ishga solib, qiblani topishga harakat qiladi. Qalbi bilan bir tomonni qibla, deb qasd qilib namozini o‘qiydi. Garchi qiblani to‘g‘ri topolmagan bo‘lsa ham, uning namozi durust bo‘ladi. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi