Bugun, 7 noyabr kuni Saudiya Arabistoni Podshohligi parlamentining Ahmad ibn Muhammad al-G‘omidiy boshchiligidagi delegatsiyasi Toshkent shahridagi “Hazrati Imom” majmuasiga tashrif buyurdi. Martabali mehmonlar bilan O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov hazratlari va Islom sivilizatsiyasi markazi direktori Shoazim Minavarov muloqot qilishdi.
Uchrashuv avvalida, tomonlar ikki mamlakat o‘rtasidagi aloqalarning tarixida yangi sahifa boshlangani, o‘zaro do‘stona va ishonchli munosabatlar, ittifoqchilik va hamkorlikni rivojlantirish borasida dadil qadamlar tashlanayotganini mamnuniyat bilan ta’kidladilar. Shuningdek, suhbat chog‘ida O‘zbekiston bilan Saudiya Arabistoni o‘rtasidagi do‘stona aloqalar ko‘p jabhalarda, jumladan, parlamentarizm sohasida ham izchil rivojlanib borayotgani, bunday hamkorlikni yanada kengaytirish va mustahkamlash uchun ikki tomonda ham qiziqish katta ekani alohida ta’kidlandi.
Muloqotda muftiy hazratlari mehmonlarga so‘nggi vaqtlarda diyorimizda din sohasidagi ulkan o‘zgarishlar bo‘layotgani, ilmiy-tadqiqot markazlari tashkil etilgani va ixtisoslashgan ilmiy maktablar ish boshlagani to‘g‘risida gapirib berdilar.
O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi direktori Sh.Minavarov suhbat chog‘ida yurtimizda islom madaniyatiga oid osori atiqalar va ma’naviy merosni asrab-avaylashga katta e’tibor qaratilayotgani ta’kidlab, mana shu yo‘nalishdagi ishlarni keng ko‘lamda olib borish maqsadida, Prezidentimiz tashabbuslari bilan poytaxtimizda Islom sivilizatsiyasi markazi tashkil etilganini ma’lum qildi. Shuningdek, Sh.Minavarov diyorimiz aholisining Saudiya Arabistoni mamlakatiga bo‘lgan muhabbati o‘zgacha ekani, ayniqsa, Makkai Mukarrama va Madinai Munavvaraga doimo talpinib yashashlarini alohida qayd etdi.
Sh.Minavarov so‘zida davom etib, mamlakatimiz hududida juda ko‘p sahobalarning hoki poklari qo‘nim topganini, xalqimizning ularga bo‘lgan hurmat va ehtiromi cheksiz ekanini gapirib berdi. Islom tamadduniga munosib hissa qo‘shgan allomalarga beshik bo‘lgan bu zaminning o‘ziga xosligi, mo‘tadil iqlimi bugungi kunda xorijiy sayyohlarning e’tirofiga sazovor bo‘layotgani, xususan, Saudiya Arabistoni mamlakatidan diyorimizga sayyohlarni jalb etib, mana shunday go‘zal maskanlar, tabiatimiz va milliy urf-odatlarimiz bilan ularni tanishitirish maqsadida, ziyorat turizmi tashkil etilayotganini batafsil izohladi.
Uchrashuvda Toshkent davlat Sharqshunoslik instituti rektori Abdurahim Mannonov ishtirok etib, ushbu institut tarkibi, faoliyati va arab tilini o‘qitish bo‘yicha qilinayotgan ishlar to‘g‘risida gapirib berdi.
Uchrashuvda Saudiya Arabistoni delegatsiyasi rahbari Ahmad ibn Muhammal al-G‘omidiy so‘z olib, O‘zbekiston zamini qadim-qadimdan o‘zining yetuk allomalari, ko‘plab noyob asarlari va ilmiy kashfiyotlari bilan ma’lumu mashhur ekanini alohida qayd etdi. Ayniqsa, Imom Buxoriy, Imom Termiziy va Ibn Sino kabi olimlarning musulmon dunyosi rivojidagi xizmatlari beqiyos ekanini e’tirof qildi. Ahmad ibn Muhammal al-G‘omidiy so‘zida davom etib, Saudiya Arabistoni va O‘zbekiston parlamentlaro do‘stlik aloqalarini yanada rivojlantirishdan ikki mamlakat manfaatdor ekanini izhor qildi.
Saudiya Arabistoni delegatsiyasi a’zosi Abdulla ibn Rufud as-Sufyoniy muloqotda so‘z olib, O‘zbekistonda oxirgi yillarda qilinayotgan ishlarni kuzatib borayotganini bildirib, Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi tashkil etilganini qo‘llab-quvvatlab, Saudiya Arabistonida ham “2030 yilga nigoh” dasturi asosida juda katta ishlar boshlab yuborilagini va bu dastur doirasida Saudiyada ulkan muzey tashkil etilayotgani va albatta ushbu muzeyda O‘zbekistonning alohida o‘rni borligini bayon qildi. Imom Buxoriyning zaminida qilinayotgan keng ko‘lamli ezgu ishlarni, albatta, Saudiya Arabistoni Podshohligi rahbariyatiga yetkazishini, - Abdulla ibn Rufud as-Sufyoniy bildirdi.
Muloqot yakunida Ahmad ibn Muhammal al-G‘omidiy so‘z olib, o‘tgan kuni diyorimizdagi masjidlarning birida asr namozini ado etgani va u yerdagi uzoq-yaqindan kelgan namozxonlar masjidlarni to‘ldirib ibodat qilayotganini ko‘rib behad mamnun bo‘lganini aytdi.
Delegatsiya a’zolarining “Hazrati Imom” majmuasiga tashrifi davomida Qaffol Shoshiy maqbarasi, Baroqxon va Mo‘yi Muborak madrasalari, “Tilla Shayx” va “Namozgoh” masjidi kabi obidalarni ham ziyorat qilishdi. Mehmonlar Mo‘yi muborak madrasasida saqlanayotgan qadimiy “Usmon Mus'hafi”ni ko‘rib, o‘zlarining hayratlarini berkita olishmadi.
{gallery}/saudiya{/gallery}
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
matbuot xizmati
O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining qarori
Buyuk vatandoshimiz, islomiy ilmlar rivojiga ulkan hissa qo‘shgan benazir alloma, kalom ilmining sultoni Imom Abu Mansur Moturidiyning (keyingi o‘rinlarda – Imom Moturidiy) ibratli hayot yo‘li va boy ilmiy-ma’naviy merosini har tomonlama chuqur o‘rganishni rag‘batlantirish, moturidiylik ta’limotiga xos bag‘rikenglik va mo‘tadillik tamoyillarini xalqimiz va jahon jamoatchiligi o‘rtasida keng targ‘ib etish, yoshlarni Vatanga muhabbat, milliy va umuminsoniy qadriyatlarga hurmat ruhida tarbiyalash maqsadida qaror qilaman:
1. Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, O‘zbekiston musulmonlari idorasi, Samarqand viloyati hokimligi, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi, Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazining 2025 yilda Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligini keng nishonlash to‘g‘risidagi taklifi ma’qullansin.
2. Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligiga bag‘ishlangan tadbirlarga tayyorgarlik ko‘rish va ularni o‘tkazish bo‘yicha tashkiliy qo‘mita (keyingi o‘rinlarda – Tashkiliy qo‘mita) tarkibi ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
3. Tashkiliy qo‘mita (A.Aripov) ikki hafta muddatda Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligini allomaning islom olamidagi obro‘-e’tibori va nufuziga munosib tarzda yuqori saviyada nishonlash bo‘yicha quyidagilarni nazarda tutadigan chora-tadbirlar dasturini tasdiqlasin:
(a) 2025 yil aprel oyida Samarqand shahrida “Moturidiylik – bag‘rikenglik, mo‘tadillik va ma’rifat ta’limoti” mavzusida xalqaro ilmiy-amaliy anjuman o‘tkazish;
(b) xorijlik tadqiqotchilar o‘rtasida moturidiylik ta’limoti bo‘yicha ilmiy tanlov o‘tkazish, g‘oliblar ishtirokida O‘zbekistonda madaniy-ma’rifiy uchrashuv va seminar-treninglar tashkil etish;
(v) Imom Moturidiyning “Ta’vilot al-Qur’on” va “Kitob at-tavhid” asarlari va moturidiylik ta’limotiga oid manbalarning o‘zbek va xorijiy tillardagi ilmiy-izohli akademik tarjimalarini nashr etish;
(g) Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligiga bag‘ishlangan esdalik suvenirlarini muomalaga chiqarish hamda pochta markalari, taqvimlar, buyuk mutafakkirning hayoti va ilmiy merosini yoritib beradigan boshqa ko‘rgazmali axborot vositalari turkumini yaratish;
(d) Imom Moturidiyning serqirra hayot yo‘li va ilmiy merosining bugungi kundagi ahamiyatini ochib beradigan badiiy-publitsistik film yaratish;
(ye) Samarqand viloyatida Imom Moturidiy va moturidiylik ta’limoti yo‘nalishida faoliyat olib borgan allomalarning hayoti, ilmiy va ijodiy merosiga bag‘ishlangan asarlarning nodir qo‘lyozma va nashr nusxalari hamda kitoblari ko‘rgazmasini tashkil etish;
(j) Samarqand shahridagi Abu Mansur Moturidiy majmuasini qayta ta’mirlash va obodonlashtirish.
4. Oliy ta’lim, fan va innovatsiyalar vazirligi:
(a) Din ishlari bo‘yicha qo‘mita bilan birgalikda 2025 yil may va oktyabr oylarida Sharof Rashidov nomidagi Samarqand davlat universitetida Oliy ta’lim muassasalarini rivojlantirish jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan “Moturidiylik ta’limoti va hozirgi zamon” mavzusida respublika ilmiy-amaliy konferensiyasini hamda ilmiy maqolalar tanlovini o‘tkazsin;
(b) moturidiylik ta’limotiga mansub allomalarning ilmiy merosi va noyob qo‘lyozma asarlarni o‘rganish bo‘yicha Ilm-fanni moliyalashtirish va innovatsiyalarni qo‘llab-quvvatlash jamg‘armasi mablag‘lari hisobidan amalga oshiriladigan ilmiy-tadqiqot ishlariga davlat buyurtmasini belgilangan tartibda shakllantirib borsin.
5. O‘zbekiston musulmonlari idorasiga imom-xatiblar hamda diniy ta’lim muassasalari talabalari o‘rtasida “Moturidiylik ta’limoti bilimdoni” tanlovini o‘tkazish va g‘oliblarni munosib taqdirlash tavsiya etilsin.
6.Qoraqalpog‘iston Respublikasi Vazirlar Kengashi, viloyatlar va Toshkent shahri hokimliklari Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, Respublika Ma’naviyat va ma’rifat markazi, Yoshlar ishlari agentligi, O‘zbekiston Yozuvchilar uyushmasi bilan birgalikda 2025 yil davomida joylarda Imom Moturidiyning ilmiy merosiga bag‘ishlangan davra suhbatlarini tashkil etsin.
7. Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi Madaniy meros agentligi bilan birgalikda:
(a) xorijiy mamlakatlarda saqlanayotgan Imom Moturidiy va moturidiylik ta’limotiga mansub allomalarning hayoti va ilmiy merosiga oid noyob qo‘lyozma asarlar va boshqa madaniy boyliklarni aniqlash, ularning nusxalarini O‘zbekistonga olib kelish va tadqiq qilishni tizimli ravishda tashkil etsin;
(b) Imom Moturidiyning hayoti va ilmiy faoliyatiga bag‘ishlangan yuqori sifatli mediamahsulotlar hamda audiovizual asarlar yaratish, ularni mahalliy va xorijiy ommaviy axborot vositalarida e’lon qilish, internet tarmog‘i va ijtimoiy tarmoqlarda keng targ‘ib qilish choralarini ko‘rsin.
8. O‘zbekiston Milliy axborot agentligi, O‘zbekiston Milliy teleradiokompaniyasi, “Dunyo” axborot agentligi va O‘zbekiston milliy media assotsiatsiyasiga Imom Moturidiy tavalludining 1155 yilligini nishonlash bilan bog‘liq tadbirlarni keng yoritib borish tavsiya etilsin.
9. Mazkur qarorning ijrosini nazorat qilish O‘zbekiston Respublikasi Bosh vaziri A.N. Aripov hamda O‘zbekiston Respublikasi Prezidentining maslahatchisi R.Q. Davletov zimmasiga yuklansin.
O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti
Sh. Mirziyoyev
manba: https://president.uz/uz/lists/view/7946