Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Mart, 2025   |   12 Ramazon, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:22
Quyosh
06:40
Peshin
12:38
Asr
16:40
Shom
18:29
Xufton
19:42
Bismillah
12 Mart, 2025, 12 Ramazon, 1446

Gunohlar kechirilishini xohlaysizmi?

6.11.2017   10461   17 min.
Gunohlar kechirilishini xohlaysizmi?

Alloh taolo taqvodor insonlar haqida shunday marhamat qiladi: “Ular farovonlik va tanglik kunlarida ham xayr-sadaqa qiladigan, g‘azablarini yutadigan, odamlarni (xato va kamchiliklarini) afv etadiganlardir. Alloh ezgulik qiluvchilarni sevar.” ( Oli Imron surasi 134-oyat). Ya’ni taqvodor insonlar – bular har qanday holatda ham to‘qlikda ham, tanglikda ham, qiyinchilikda ham, yengillikda ham, sog‘liklarida ham, kasal bo‘lganlarida ham o‘z mollaridan faqirlarga sadaqa va qarindoshlarga esa silai rahm qiladiganlardir. Ular  o‘zlari kuchli bo‘lsalar ham birovga ozor bermaslik uchun g‘azablarini yutadiganlardir. Abu Hurayra roziyallohu anhu dan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Paxlavonlik tosh ko‘tarishda emas, balki kuchlilik insonning g‘azabi kelganida o‘zini tiya olishidadir”- dedilar”. (Imom Ahmad rivoyati)  Xorisa ibn Qudoma as-Sa’diy aytadi: “Ey, Allohning Rasuli! Menga bir ish qilishni maslahat bering!”- deb so‘radim. Shunda “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “G‘azab qilma!”- dedilar. (Imom Ahmad rivoyati) 

G‘azabning davosi haqida Utya bin Sa’d as-Sa’diy roziyallohu anhudan quyidagi hadis rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Albatta, g‘azablanish shaytondandir. Shayton esa olovdan yaratilgan. Olov suv bilan o‘chadi. Kimning g‘azabi kelsa, u tahorat olsin!”- dedilar”. (Imom Ahmad va Abu Dovud rivoyati.) 

Taqvodor insonlar odamlarning xato va kamchiliklarini afv etadilar hamda ularga qilingan ozorlarini o‘zlariga qaytarishga imkonlari bo‘lsa ham, ularga iltifot qiladilar. Bu esa insondagi aql va fikrning mulohazakorligi, kuchli iroda va quvvatga egaligini namoyon qiladi. Ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Qiyomat kunida Nido qiluvchi: “Insonlarning xato va kamchiliklarini afv etganlar qayerda? Robbingizning oldiga shoshilinglar, ajr (mukofot)laringizni olinglar. Har bir kechirimli oliyjanob musulmonning jannatga kirishi haqdir”-deb aytadi”- dedilar”.  (Tabaroniy va Hokim rivoyati.) 

 (Har qanday) yomonlikning jazosi xuddi o‘ziga o‘xshash yomonlikdir. Bas, kimki afv etib (o‘rtani) tuzatsa, bas, uning mukofoti Alloh zimmasidadir”. ( Sho‘ro surasi 40-oyat). Adolat nuqtayi nazaridan qaraganda, har qanday o‘lchovda o‘lchanmasin yomonlikning jazosi ana o‘shanday yomonlik, yaxshilikning mukofoti xuddi shunday yaxshilik bo‘ladi. Agar shunday qilinsa, uni hech kim malomat qilmaydi. Lekin agar kim yomonlik ila zulm qilgan kimsani afv etsa, oradagi ginalarni unutib, unga chiroyli muomala qilsa, uning mukofoti Allohning zimmasida bo‘lib, Alloh taolo unga ulug‘ ajr beradi. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taolo bandasiga uning afvi sababli unga izzat-ikromni ko‘paytiradi.”- dedilar.” (Imom Ahmad, Muslim va Termiziy rivoyati) “Albatta, kimki (aziyatlarga) sabr qilsa va (Alloh uchun) kechirib yuborsa, albatta, bu puxta ishlardandir.” ( Sho‘ro surasi 43-oyat). 

(Ey, Muhammad!) Iymon keltirgan kishilarga ayting, ular Alloh kunlari(qiyomat)dan umid qilmaydigan kimsalarni kechirib yuboraversinlar! Shunda (U sabrli) kishilarni qilgan ishlari (kechirishlari) sababli mukofotlagay!” ( Josiya surasi 14-oyat). Ya’ni ey Allohning nabiysi Alloh va uning rasulini tasdiqlaganlarga ayting: “Ular Allohning turli azoblari qoim bo‘ladigan kundan qo‘rqmaydigan mushriklarning aziyatlarini afv etsin, kechirsin va ularga sabr qilsinlar!” Shunda Alloh taolo u mo‘minlarni bu dunyoda aziyatlarga sabr qilib, g‘azablarini ichlariga yutib, yomonliklardan o‘zlarini saqlab va yaxshi amallar qilganliklari sababli mukofotlagay. Va albatta, “Kimki yaxshilik qilsa, bas, o‘zi uchundir. Kimki yomonlik qilsa, bas, o‘z zararigadir. So‘ngra Robbingiz huzuriga qaytarilursiz.” ( Josiya surasi 15-oyat). 

Demak, yuqoridagi oyat va hadislardan ma’lum bo‘ladiki, kechirimli bo‘lish, g‘azabi kelganda o‘zini tiya olish va boshqalarning aziyatlariga sabr qilish ulkan ajr-u savoblarga sabab bo‘ladi. Hayotimiz davomida boshqa insonlarga g‘azab qilmasdan, ularni kamchiliklarini kechirib, ular bilan ahil-inoq yashar ekanmiz ana o‘sha hadisda keltirilgandek haqiqiy “pahlavonlik” hisoblanadi. Insonlarga nisbatan kechirimli bo‘lsak, shoyad Alloh taolo bizning ham gunohlarimizni kechib yuborsa. Alloh taolo barchalarimizni hayotimiz davomida O‘zining dinida bardavom bo‘lishimizni nasib etsin! Omiyn! 

Jaloliddin Hamroqulov

 

 

 

Qur'oni karim
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Islom sivilizatsiyasi markazi qurilishida yangi bosqich: muhim qarorlar muhokama qilindi

7.03.2025   4082   4 min.
Islom sivilizatsiyasi markazi qurilishida yangi bosqich: muhim qarorlar muhokama qilindi

O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazida Ilmiy kengashning qurilish va ekspozitsiya ishlariga bag‘ishlangan kengaytirilgan uchrashuvi bo‘lib o‘tdi. Unda O‘zbekiston FA vitse-prezidenti Bahrom Abduhalimov, O‘zbekiston Milliy kutubxonasi direktori Umida Teshaboyeva, Imom Buxoriy, Imom Termiziy va Imom Moturidiy xalqaro ilmiy tadqiqot markazlari vakillari, Alohida muhim ijtimoiy, madaniy va tarixiy ahamiyatga ega bo‘lgan obyektlarni qurish, rekonstruksiya qilish va kapital ta’mirlash direksiyasi rahbari Rustam Shoabdurahmonov, Shayx Abdulaziz Mansur, xattot Habibullo Solih, akademik Akbar Hakimov kabi bir qator olimlar va tashkilotlar mas’ullari (zoom orqali) hamda Markaz xodimlari ishtirok etdi. 
 

Markaz direktori Firdavs Abduxoliqov boshchiligidagi uchrashuvda binoning yangi bosqichdagi rivojlanish yo‘nalishlari muhokama qilindi. 


Unda Markaz ekspozitsiyasida namoyish etiladigan xattotlik asarlari, Qur’on oyatlari yozilgan gilamlar, bino fasadiga o‘rnatilgan hadislar tarjimasi, shuningdek, rassom Bahodir Jalolov va Sobir Raxmetov asarlari, “Bayram” nomli so‘zananing muzey ekspozitsiyasiga qabul qilinishi masalalari ko‘rib chiqildi.


Uchrashuv avvalida Shayx Abdulaziz Mansur Markaz Qur’on zali uchun tayyorlanayotgan 8 ta gilamda aks etishi belgilangan oyatlar haqida o‘z fikrlarini bildirdi:


"Bizning asosiy maqsadimiz – gilamlarda aks etgan muqaddas so‘zlarni  keng jamoatchilikka tushunarli va ravon tarzda yetkazishdir. Shu bois, ravoqlarda aks etgan har bir oyat va hadis o‘zbek tilidagi tarjimasi bilan ham berilishi kerak. Bu Markazga tashrif buyuruvchilarga islom ta’limoti va uning ma’naviy-ma’rifiy ahamiyatini yanada chuqurroq anglash imkonini yaratadi. Shuningdek, tarjimalar aniq, mazmunan mukammal va diniy-ilmiy jihatdan izchil bo‘lishi shart. Bunda eng to‘g‘ri va ishonchli manbalardan foydalanish, mutaxassislar bilan maslahatlashish, olimlarimizning tajribasiga tayanish zarur. Islom sivilizatsiyasi markazi – islom ma’rifati, madaniyati va tamaddunining ulkan ilmiy-madaniy majmuasi bo‘ladi. Uning fasadi ham ma’naviy mohiyatini aks ettirishi kerak. Shu bois, ushbu 44 ta ravoqdagi yozuvlar Markazning umumiy konsepsiyasiga, islom ta’limotiga va tarixiy manbalarga to‘la mos kelishi lozim", – dedi Markaz katta ilmiy xodimi Abdulaziz Mansur.


Qurilish masalalari doirasida binoning to‘rtta asosiy kirish joyida o‘rnatiladigan marmar toshlarda aks etadigan yozuvlar, markaz eshiklari va suratlar galereyasi o‘rtasidagi yo‘lak dizayni, marmar taxtachada aks ettiriladigan matn mazmuni yuzasidan ham takliflar bildirildi. 


"Biz bu yerda markazning asosiy g‘oyalarini aks ettiruvchi ramziy elementlar, yozuvlar va naqshlarni joylashtirishimiz kerak. Ushbu yozuvli toshlar islom ilm-fani, madaniyati, ma’naviyatining eng muhim jihatlarini yozib qo‘yish, ularni tarixiy manbalar asosida ishlab chiqish maqsadga muvofiq. Chunki bu yerga tashrif buyuruvchi har bir kishi islom sivilizatsiyasining ulkan ilmiy va ma’naviy merosini his etishi kerak. Shuningdek, bu stelalar shunchaki yozuvlar bilan cheklanmasligi lozim", — dedi Markaz bo‘lim boshlig‘i Shoazim Minovarov.


Markaz ilmiy-innovatsion loyihalari, xususan, Maxdumi A’zam ilmiy-tadqiqot fondi bilan hamkorlik, ravoqlar bo‘yicha masalalar ham muhokama qilindi. Shuningdek, Ikkinchi jahon urushi g‘alabasining 80 yilligiga bag‘ishlangan media-loyiha konsepsiyasi taqdim etildi.


"Bugungi Ilmiy kengash uchrashuvi Islom sivilizatsiyasi markazi ekspozitsiyasini shakllantirishda muhim ahamiyat kasb etadi. Shu sababli, har bir uchrashuvda biz ekspozitsiyani yanada boyitish va takomillashtirish uchun yangi takliflarni birgalikda muhokama qilib kelyapmiz. Ayni kunlarda ekspozitsiyani shakllantirishdagi eng muhim jihatlardan biri – uning ilmiy asoslanganligi va keng qamrovli bo‘lishidir. Shu bois, bugungi yig‘ilishda ilmiy tadqiqotlarga asoslangan takliflar muhokama qilindi, hamda ularni amaliy jarayonga tatbiq etish masalalari ko‘rib chiqildi. Ilmiy kengash – bu markazning yuragi, deb aytish mumkin.


Chunki aynan shu yerda ilmiy yondashuv asosida loyihalar shakllantiriladi, tarixiy haqiqatlar qayta tiklanadi va madaniy merosni asrash hamda keng jamoatchilikka yetkazish bo‘yicha muhim qarorlar qabul qilinadi", — dedi Islom sivilizatsiyasi markazi direktori Firdavs Abduxoliqov.


Ilmiy kengashning navbatdagi kengaytirilgan yig‘ilishi yakunida kun tartibidagi barcha masalalar atroflicha muhokama etilib, tegishli qarorlar qabul qilindi.

 

Islom sivilizatsiyasi markazi Axborot xizmati

Islom sivilizatsiyasi markazi qurilishida yangi bosqich: muhim qarorlar muhokama qilindi Islom sivilizatsiyasi markazi qurilishida yangi bosqich: muhim qarorlar muhokama qilindi Islom sivilizatsiyasi markazi qurilishida yangi bosqich: muhim qarorlar muhokama qilindi Islom sivilizatsiyasi markazi qurilishida yangi bosqich: muhim qarorlar muhokama qilindi
O'zbekiston yangiliklari