Sayt test holatida ishlamoqda!
09 Iyul, 2025   |   14 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:16
Quyosh
04:58
Peshin
12:33
Asr
17:41
Shom
20:02
Xufton
21:37
Bismillah
09 Iyul, 2025, 14 Muharram, 1447

Nabiy (s.a.v) ning shafoatlarini xohlaysizmi?

03.11.2017   9200   5 min.
Nabiy (s.a.v) ning shafoatlarini xohlaysizmi?

Kim Nabiy sollallohu alayhi vasallamning shafoatlarini xohlamaydi?

Kim jannatda Nabiy sollallohu alayhi vasallamning qo‘llaridan kavsar suvini ichishni istamaydi?

Kim jannatda Nabiy sollallohu alayhi vasallamning qo‘shnisi bo‘lishni xohlamaydi?

Kim Nabiy sollallohu alayhi vasallamni xursand qilishni  xohlamaydi?

Kim Nabiy sollallohu alayhi vasallamning sunnatlarida bardavom bo‘lishni istamaydi?

Bularning barchasini qo‘lga kiritishimiz uchun payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga doim salavot aytishimiz lozim bo‘lar ekan.

Alloh taolo Qur’oni karimda biz bandalariga Nabiy sollallohu alayhi vasallamga salavot aytishimiz ta’limotini berib, bunday xitob qiladi:

إِنَّ اللَّهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى النَّبِيِّ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَيْهِ وَسَلِّمُوا تَسْلِيمًا

Albatta, Alloh va Uning farishtalari Payg‘ambarga salavot ayturlar. Ey, mo‘minlar! (sizlar ham) unga salavot va salom ayting!” (Ahzob,56)

“Salavot” so‘zi – duo, rahmat, ulug‘lash va maqtash ma’nolarini bildiradi. “Salom” so‘zi esa – barcha balo va ofatlardan omonda bo‘lish demakdir.

Alloh taolodan bo‘ladigan salavot va salom – rahmat va maqtov ma’nosida. Farishtalardan bo‘ladigan salavot va salomlar esa – istig‘for va duo ma’nosidadir.

Yuqorida keltirilgan oyati karimada olamlar Rabbisi va yaratuvchisi bo‘lmish Alloh taoloning O‘zi Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallamga salavot aytishga buyurmoqda. Bu esa Payg‘ambarimizning martabalari hamda u zotga nisbatan salavot va salomlarning o‘rni naqadar oliy ekanidan dalolatdir.

Zero, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam shunday marhamat qiladilar:  "Kim menga bir marta salavot aytsa, Alloh unga o‘nta salavot aytadi (ya’ni, o‘nta gunohini mag‘firat qiladi)".

Abu Tolha roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:

"Bir kuni Nabiy sollallohu alayhi vasallam xursand holda keldilar. Biz: "Yuzingizda xursandchilikni ko‘ryapmiz! (nima bo‘ldi?), dedik. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Mening oldimga farishta (Jabroil alayhissalom) keldi va: "Ey, Muhammad! Robbingiz shunday dedi: "Men sizga bir marta salavot aytgan kishiga o‘nta salavot aytishim va sizga bir marta salom aytgan kishiga o‘nta salom aytishim sizni rozi qilmaydimi", – deb xabar berdi.

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam shunday marhamat qiladilar: "Qiyomat kunida ummatlarimning menga eng yaqini, menga ularning salavotni eng ko‘p aytuvchilaridir".Imom Sanoniy bu hadisi sharifdagi "insonlarning menga eng yaqini" degan gapni "insonlarning menga turar joyi va shafoatimga haqli bo‘lish jihatidan eng yaqini" deb, boshqa muhaddis ulamolar esa "jannatdagi o‘rin jihatidan menga eng yaqini" deb sharhlaganlar. Hammamizga ma’lumki, qiyomat kunida hech bir inson uchun shafoatchi, yordamchi bo‘lmaydi.

Faqatgina, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamgina Alloh taoloning roziligi bilan O‘zlari xohlagan ummatlarini shafoat qiladilar. O‘sha shafoatga sazovor bo‘ladiganlarning bir turi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning haqlariga salavot va salomni ko‘p aytuvchilardir.

Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga salavot va salom aytib turish – har bir bandaning burchi. Alloh taolo shunga amr qilgan. Ammo juma kuni Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga salavot aytish yana ham zarur va alohida fazilatga egaligini ushbu hadisdan bilib olamiz.

Abdulloh ibn Abu Vafo roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:

«Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Juma kuni menga salavotni ko‘paytiringlar. Albatta, menga yetkazilur va men eshiturman», dedilar» (Imom Shofe’iy va Imom Ibn Moja rivoyat qilgan).

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Sizlarning jannatda menga eng yaqin bo‘ladiganlaringiz menga salavotni ko‘proq aytadiganlaringizdir. Bas, yorug‘ kecha va nurli kunda menga salavot aytishni ko‘paytiringlar», dedilar (Imom Shofe’iy va Imom Bayhaqiy rivoyat qilgan).

Hadisi sharifdagi «yorug‘ kecha»dan murod juma kechasi, «nurli kun»dan murod juma kunidir.

Ana shundoq. Bir kunda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga ko‘p salavot aytmoq juda ham marg‘ub ish. Ummatlarning aytgan salavotlari Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamga arz qilinur. Allohning amri ila u Zot sollallohu alayhi vasallam bu salavotlarni eshitadilar, ulardan xursand bo‘ladilar.

Kim Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning shafoatiga musharraf bo‘lishni xohlaydi – unda Rasululloh sallalohu alayhi vasallamga salavotni ko‘paytirsin!

Kim Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning qo‘llaridan kavsar suvini ichishni xohlaydi – Rasululloh sollalohu alayhi vasallamga salavotni ko‘paytirsin!

Kim sunnatga amal qilishni xohlaydi – unda Rasululloh sollalohu alayhi vasallamga salavotni ko‘paytirsin!

Kim Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamni xursand qilishni xohlaydi –Rasululloh sollalohu alayhi vasallamga salavotni ko‘paytirsin!

Kim jannatda Nabiyimiz sollallohu alayhi vasallamga eng yaqin bo‘lishni xohlaydi – Rasululloh sollalohu alayhi vasallamga salavotni ko‘paytirsin!

"As – Solatu vas – salamu alayka ya Rosulalloh" (ya’ni, Ey, Rasululloh! Sizga salavot va salomlar bo‘lsin!

Jamshid NAZAROV

Siyrat va islom tarixi
Boshqa maqolalar

Siz mendan yaxshiroqsiz

04.07.2025   5082   3 min.
Siz mendan yaxshiroqsiz

Biror kishi bilan tortishib qolib, u bilan aloqani uzib yubormoqchi bo‘lsangiz Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning “U ikkisining eng yaxshisi “Salom” bilan gaplashishni boshlab yuborganidir”[1] degan so‘zlarini yodga oling.

Husayn roziyallohu anhu bilan u kishining ota bir ukasi Muhammad ibnul Hanafiyning orasidagi munosabatlarga dars ketadi. Bo‘lib o‘tgan ishga ikki kun o‘tmay Ibnul Hanafiy Husayn roziyallohu anhuga maktub yuboradi. Maktubda shunday deb yozilgan edi: “Bizning otamiz bir. Bu borada birortamiz boshqamizga faxrlanmaymiz. Ammo sizning onangiz Fotima roziyallohu anhodir, sizning onangiz qayoqda-yu, mening onam qayoqda. Sizni Rasulullohning o‘zlari katta qilgan va tarbiyalaganlar, men esa bundayin buyuk martabadan ancha pastdaman. Ushbu maktubim sizga yetib borishi bilan darhol men tomonga shoshiling va orani isloh qiling. Chunki Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “U ikkisining eng yaxshisi “Salom” bilan gaplashishni boshlab yuborganidir”, deganlar. Siz mendan yaxshiroqsiz. Aytadigan gapim shu”.

Birodarini ustun qo‘yishning ulkan ko‘rinishiga e’tibor bering. Ibnul Hanafiyning Husayn roziyallohu anhudan avval bu savobga erishishi mumkin edi. Lekin u kishi birodari Husayn roziyallohu anhuni o‘zidan ustun ko‘rdi. Husayn roziyallohu anhuning u kishidan ko‘ra yaxshiroq ekanini eslatdi, bu ishi esa u zotning o‘rtani isloh qilishga bo‘lgan g‘ayrati va himmatini qo‘zg‘ash uchun edi. Chunki yaxshilar doim yaxshilik sari intiladilar.

Va’da qilingan ajr jannat bo‘lsa, boshqalarni o‘zidan ustun qo‘yish odamlar orasida juda kam uchraydi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning sahobalari dushmanga qarshi jang bobida musobaqalashar edi, hatto ota-bolalar o‘rtasida ham shu kabi holat kuzatilardi. Masalan, ota-bolaning har ikkisi birvarakayiga jangga borish imkoni bo‘lmasa qur’a tashlashardi, qur’a bolaga chiqsa, otasi unga: “Men chiqay, bolam, sen qolaver, axir otangman-ku. Meni o‘zingdan ustun qo‘y”, der edi, bunga javob berar ekan o‘g‘ilning ko‘zlari yoshga to‘lib: “Otajon, uning mukofoti jannat-da... Agarda jannatdan boshqa narsa bo‘lganida ham, Xudo haqqi, sizni o‘tkazib yuborardim”, derdi.

Shubhasiz, siz ham barcha musulmonlarning jannatga kirishlarini orzu qilasiz. Biroq jannat musobaqasi kuchayib ketganida, u faqatgina eng g‘ayratli va unga eng ishtiyoqmandlargagina nasib etadi. Odamlarga  yaxshilikni ilining, faqat o‘zingizni o‘ylayvermang!

Shoir Abul A’lo Ma’arriy bunday satrlarni yozgan ekan:

Abadiy qolmoq imkoni bo‘lsa gar so‘qqabosh holim,
Boqiy qolish istagin suymadim yolg‘iz o‘zim.
Menga ham, yerimga ham yog‘masin yomg‘ir,
Modomiki qamrab olmas ekan butun qavmim.

Xudbinlik (egoizm) sizning ustingizdan hukmronlik qilishiga hech ham imkon bermang! Doimo Alloh taolodan barcha musulmonlarga yaxshilik va xayr-baraka so‘rab duo qiling va shu jumlalarni ham ayting: “Ey Yaratgan Zot! Mening duolarim orasiga barcha musulmonlarni ham qo‘shib qo‘y”.

Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Imom Buxoriy rivoyati.