Masjid ul-haram. Saudiya Arabistonining Makka shahrida joylashgan eng mo‘tabar va ulkan masjid. Unda qon to‘kish va shu kabi gunoh ishlar harom qilingani bois shunday nom bilan atalgan. Masjidning umumiy sahni 400.800 ming kv. metr bo‘lib, bir million bir yuz yigirma ming namozxonni sig‘dira oladi. Ka’ba eshigi 280 kg sof oltindan yasalgan. Uning to‘qqizta minorasi (har birining balandligi 95 metr), to‘rtta bosh darvozasi, qirq bitta eshigi bor. O‘n bitta yurarzinalar orqali masjidning ikkinchi va uchinchi qavatlariga chiqiladi.
Masjid un-nabiy. Saudiya Arabistonining Madina shahriga joylashgan. Masjid qurilishida Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam)ning o‘zlari ishtirok etganlar. Masjid keyinchalik Hazrati Umar va Usmon (roziyallohu anhum) tomonidan bir necha bor ta’mirlanib, kengaytirilgan. Masjidning sahni yuz ming kv. metrdan ortiq bo‘lib, 1 milliondan ziyod kishini o‘z bag‘riga sig‘dira oladi. Masjidning 105 metrli ikkita, 75 metrli to‘rtta minorasi, o‘zi ochib-yopiladigan 27 ta tomi, 400dan ortiq ustunlari, 6800 ta qandillari bor. Masjid ichida Payg‘ambar (alayhissalom)ning hamda Hazrati Abu Bakr Siddiq va Umar ibn Hattob (roziyallohu anhum)ning qabrlari joylashgan.
Abu Hurayra (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: “Nabiy (sollallohu alayhi va sallam): “Ushbu masjiddagi namoz undan boshqalardagi mingta namozdan afzaldir. Masjidul Harom bundan mustasno”, dedilar.
Shayx Zayd masjidi. Me’morchilik san’atining durdona ko‘rinishi, dunyoning eng yirik masjidlaridan biri hisoblangan ushbu masjid Birlashgan Arab Amirligining poytaxti Abu-Dabida joylashgan. Masjid uning asoschisi va mamlakatning birinchi rahbari Zayd ibn Sulton Naxayana ismi bilan nomlangan. Qurilish ishlari 1996 yilda boshlanib, 12 yil davom etgan. Unda 3500dan ortiq dunyoning 38ta qo‘shma korxonalarining quruvchi, mutaxassislari mehnat qilgan. Masjidning rasmiy ochilishi 2007 yilning Ramazon oyida bo‘lgan. Masjid poklik ramzi bo‘lgan oq marmardan qurilgan. Masjid sig‘imi 41 ming namozxon uchun mo‘ljallangan. Shayx Zayd masjidi 82ta gumbaz, minglab ustun va qandillar hamda qo‘l mehnatida to‘qilgan dunyodagi eng katta gilam (bu gilamni mingta to‘quvchi bir yil davomida to‘qigan) bilan bezatilgan. Masjidning asosiy binosida diametri 10 metr, balandligi 15 metr, og‘irligi 12 tonna bo‘lgan qandil o‘z nurini sochib turadi. Masjid kunduzi quyoshda oq va tilla, kechqurun esa boshqa ranglarda yarqirab turadi.
Sulton Umar Ali Sayfuddin masjidi. Qirollik masjidi bo‘lgan ushbu masjid Bruney Sultonligining poytaxtida joylashgan. Masjid balandligi 52 metrni tashkil etadi. Tinch okeanidagi eng go‘zal masjid hisoblanadi. 1958 yilda zamonaviy uslubda qurilgan. 44 metr balandlikdagi minoralari marmardan, ustunlari oltindan ishlangan. Masjid atrofi ulkan bog‘ bilan o‘ralgan.
Zoxir masjidi. Ushbu masjid Malayziyaning Kedax shtatida joylashgan. Mamlakatning eng qadimiy va katta masjidi hisoblanadi. Masjidning umumiy maydoni 11 ming 500 kv. metr bo‘lib, 1912 yilda barpo etilgan. Masjidning beshta ustuni Islom dinining besh ustunini anglatadi.
Feysal masjidi. Janubi-sharqiy va janubiy Osiyodagi eng yirik, dunyodagi eng katta masjidlar orasida to‘rtinchi o‘rindagi Feysal masjidi Pokistonning Islomobod shahrida joylashgan. Masjid 90 metr balandlikdagi to‘rt minora bilan o‘ralgan. Uning qurilishi 1976 yilda boshlanib, 1986 yilda yakunlangan. Masjid umumiy sahni 5 ming kv. metrni tashkil etadi. Masjid 300 mingga yaqin namozxonni sig‘dira oladi.
Sulton Xussayn masjidi. Singapurda joylashgan ushbu masjid 1824 yilda Sulton Xusayn tashabbusi bilan barpo etilgan. Keyinchalik masjid yanada kengaytirildi va 1928 yil masjid ikki qavatli qilib qurildi. Masjid 5 ming nafar namozxon uchun mo‘ljallangan. Sulton Xussayn masjidining 2 ta gumbaz va 4 ta minorasi bor. Uning sahni 4100 ming kv. metrni tashkil etadi. 1960 va 1993 yillarda masjid qayta ta’mirlandi.
Sulton Sulaymon masjidi. Turkiya poytaxti Istambulning Vefa viloyatida joylashgan. 1550 yil Sulton Sulaymonning topshiriqiga binoan qurilgan. Masjid gumbazi 53 metr bo‘lib, 5 ming namozxonni sig‘dira oladi. 56 metr balandlikdagi 4 ta minora Sulton Sulaymonning mamlakatning to‘rtinchi podshohi ekanligini anglatadi. 136 ta deraza masjidni yorug‘ bo‘lishini ta’minlaydi. Masjid hovlisida Sulton Sulaymonning qabri bor.
Davron Nurmuhammad
tayyorladi
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar, Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin!
Qalbim sururi, ko‘zim quvonchi bo‘lgan aziz farzandim! Siz dunyoga kelganingizda mendanda baxtli inson yo‘q edi. Ilk bor mustaqil qadam bosganingiz, “dadajon” deb, erkalanganingiz, telefon qilib “dada uyga qachon kelasiz?” deganingiz kechagidek yodimda.
Ko‘z ochib yumguncha bir zumda ulg‘aydingiz... Maktabda tengqurlaringiz orasida tarbiyangiz bilan ajralib turardingiz.
Yoshligingizdan orzu qilgan Toshkent Islom institutining talabasi bo‘lish baxtiga erishsin deya kechalari onangizning yig‘lab qilgan duolari, “Allohim farzandimga manfaatli ilm bergin” deb qilgan iltijolarim ijobat bo‘lganini eshitganimda ko‘z yoshlarimni tiyolmagandim. Yuzlab qorako‘zlar ichidan talaba bo‘lish baxti sizga nasib bo‘lgani uchun Robbimga hamdlar aytdim.
Mana oradan 4 yil o‘tdi. Bugun bu fayzli va muborak dargohni tark etmoqdasiz.
Ey Farzandim! Bugun fursatdan foydalanib, Sizga kichik bir nasihatni qilmoqchiman. Unga umringizning oxirgi lahzalarigacha amal qilishingizga Alloh tavfiq berishini so‘rab qolaman.
Aziz dilbandim! Siz endigina 4 bahorni ko‘rgan bolakay edingiz. Jajji qo‘llaringizdan tutib sizni bog‘chaga olib ketardim. Shunda do‘kondagi mashina o‘yinchog‘ini ko‘rib qolib, olib bering deb rosa xarxasha qilgandingiz. Olib berishni juda istardimku, ammo afsuski oldimda shu kichkinagina o‘vinchoqni olib berishga ham pulim yo‘q edi....Jonimni so‘rashsa sizga berishga tayyorman bolam... o‘zimdan afzal inson bo‘lishingiz uchun bor imkoniyatimni ishga solib harakat qilaman. Ba’zan duoda o‘zimni unutsamda, sizni aslo unutmayman.
Oradan yillar o‘tib, Rasulimiz alayhissalomning sunnatlariga muvofiq nikoh to‘yingizni o‘tkazdik. Shu kuni sizni muborak etgani so‘zga chiqqanimda sizga mendan arazlab, hatto gaplashmay qo‘yishingizga sababchi o‘sha kichkina mashinani topshirganimda juda uyalib, yuzlaringiz qizarib ketgandi...
Jonim bolam, niyatim sizni uyaltirish emas... Sizga faqat yaxshiliklarni tilayman. Sizga butun umringiz va oxiratingiz uchun kerak bo‘ladigan muhim bir saboqni amaliy tarzda yetkazgim keldi, xolos...
Unutmangki, kunlar o‘tib Allohning huzuriga qaytarilasiz. Bir kun aniq Robbimizning oldida turamiz. Alloh taolo har birimizning qilgan amalimizni birma-bir hisob-kitob qiladi. Shunday kunda ummati Muhammad bo‘lgan siz dilbandim amallaringizning juda oz va kichkinaligi bilan butun xaloyiqning oldida uyalib qolmang! Buning uchun har bir amalingizni xolis Alloh taolo uchun qiling! Hech kimni g‘iybat qilmang, boshqalarga hasad qilmang!
Unutmangki, siz Alloh taoloning dinini yetkazishdagi omonatdorsiz. Ulug‘ zotlarga ilm beshigi bo‘lgan ma’hadning vakilisiz. Siz ularga so‘zsiz munosib bo‘lishingiz kerak. Zero, xalqimiz muborak Islom dinimizni – imom timsolida ko‘radi.
Bizni zalolatdan hidoyatga, zulmatdan yorug‘likka, jaholatdan ma’rifatga, baxtsizlikdan saodatga olib chiqqan, bu yo‘lda mollarini ham, jonlarini ham ayamagan, hamisha faqat biz bevafo ummatning g‘amida bo‘lgan sevikli Payg‘ambarimiz Muhammad Rasululloh sollallohu alayhi vasallam nimaga buyurgan bo‘lsalar shuni mahkam tuting, nimadan qaytargan bo‘lsalar undan tiyiling. Hadislarini yodlashga haris bo‘ling, hayotlari, sifatlari, xulqlari va yo‘llarini ko‘proq o‘rganing va ularga amal qiling.
Aslo erishgan yutug‘ingiz bilan cheklanib qolmang. Kimdir yoki nimadir uchun ilm olmang. Eng muhimi – ilm ibodat ekanini unutmang!
Qur’onni qo‘lingizdan qo‘ymang. Qur’onga muhabbatli bo‘ling!
Jigarporam, musofirchilik, ota-onadan uzoqda yurish, ularga bo‘lgan mehrni ham uzoqlashtirmasin. Unutmangki, biz sizni yaxshi ko‘ramiz, siz bizning hamisha qalbimizda, duolarimizdasiz.
Sizni ko‘rishimiz bolaligingizni, baxtli onlaringizni, quvonch bilan yugurib quchog‘imizga o‘zingizni otishingizni yodimizga soladi.
Siz kelmay qo‘ysangiz bizning yuraklar siqilib, sog‘inchdan va xavotirdan jam bo‘lmaydi.
Sizdan yagona iltimosimiz shuki, duolaringizda doimo eslab, Alloh taolodan bizga rahm-shafqat so‘rang. Qaniydi, Jannatda barcha ota-onalar qatorida turganimizda ismlarimiz bilan chaqirilib, “farzandingiz Qur’on yodlab, qilgan solih amallari uchun sizga mukofot – izzat toji kiydiriladi” deganini eshitsak edi... Bu bizning eng buyuk orzuimiz.
Alloh taolo barchamizni jannatda birga qilsin! Izzat tojini kiyadigan zotlardan qilsin! Omiyn.
Davron NURMUHAMMAD