Sayt test holatida ishlamoqda!
15 Mart, 2025   |   15 Ramazon, 1446
search icon
Avvalgi sayt
ЎЗ РУ EN AR

Toshkent shahri
Tong
05:17
Quyosh
06:35
Peshin
12:37
Asr
16:43
Shom
18:33
Xufton
19:45
Bismillah
15 Mart, 2025, 15 Ramazon, 1446
Avvalgi sayt
#search
 YouTube

Eng barakotli kecha

21.06.2017   100864   2 min.
Eng barakotli kecha

Laylatul qadr –  sharaf va ulug‘lash, hukm va taqdir kechasi. Alloh taolo bu kechada kelasi yildagi o‘lim, ajal, rizq va shu kabi taqdirga oid ishlarni belgilaydi.

Mahmud Zamaxshariy (roziyallohu anhu) aytadi: “Qadr kechasi bu barcha ishlarning taqdiri va hukmi belgilanadigan kechadir”.

Bu kechada farishtalar Allohning izni bilan yerga tushadi. Tong otguncha insonlarni duo qiladi va insonlarning duolariga “omin” deb turishadi.

Qadr kechasi quyosh botishidan to tonggacha davom etadi. Alloh bu kechada faqat yaxshilikni taqdir etadi. Boshqa kechalarda esa balolarni ham, yaxshiliklarni ham hukm qiladi.

Aksar ulamolar fikriga ko‘ra, Qadr Ramazon oyining yigirma yettinchi kechasidir. Zirr (roziyallohu anhu) Ubay ibn Ka’b (roziyallohu anhu)ga: «Birodaringiz Abdulloh ibn Mas’ud: “Kim bir yil qoim bo‘lsa, Qadr kechasini topadi”, deb aytganlar”, deganida, Ubay ibn Ka’b: “Alloh Abu Abdurahmon (ya’ni, Ibn Mas’ud)ni mag‘firat qilsin, chindan ham u Qadr kechasi Ramazon oyining oxirgi o‘n kunligida ekanini bilar edi. Bu kecha yigirma yettinchi kechadir, lekin odamlar u narsaga suyanib qolmasligini xohlab aytmasdi”, dedi. So‘ngra qat’iy tarzda: “Qadr yigirma yettinchi kechada”, dedi. Shunda men: “Ey Abu Munzir, nima dalil bilan bunday deysan?” dedim. U zot: “Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) bizga aytgan belgi bilan: u kun quyosh shu’lasiz chiqadi”, deb javob berdi» (Imom Muslim va Imom Termiziy rivoyati).

Demak, Qadr kechasining katta alomatlaridan biri – o‘sha kuni quyosh shu’lasiz oqarib chiqadi. Ibn Abbos (roziyallohu anhu)dan rivoyat qiladi: «Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) Qadr kechasi haqida: “U kecha issiq ham, sovuq ham bo‘lmaydi. Quyosh o‘sha kuni och qizil holatda chiqadi”, dedilar».

Jobir ibn Abdulloh (roziyallohu anhu)dan rivoyat qilinadi: «Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam): “Men Qadr kechasini bildim. So‘ng u menga unuttirildi. U Ramazon oyining oxirgi o‘n kunidagi kechalaridan biridadir. U kecha ochiq yarqiragan bo‘lib, issiq ham, sovuq ham emas. Go‘yo oy bor kechaga o‘xshaydi. U kecha tong otgunicha shaytonlar chiqmaydi”, dedilar (Tafsiri Samarqandiy).

Shunday ekan, biz ham qo‘limizdan kelganicha kimdir namoz o‘qir, kimdir tilovati Qur’on bilan, yana kimdir tasbehu tahlil kabi toatu ibodat va duolar bilan mashg‘ul bo‘lib Qadr kechasini o‘tkazsak,  Yaratganning ulkan in’omidan bahramand bo‘lamiz.  

Shodi HAQBЕRDIYEV,

Urgut tumani bosh imom-xatibi

Ramazon
Boshqa maqolalar

Qur’on karimda zikr etilgan 26 ta jonzot

11.03.2025   3028   5 min.
Qur’on karimda zikr etilgan 26 ta jonzot

Bismillahir Rohmanir Rohiym

  • Hudhud. U qushlarni ko‘zdan kechirib: «Nega men hudhudni ko‘rmayapman, balki u (beruxsat) g‘oyib bo‘luvchilardandir?! (Naml surasi, 20-oyat).
     
  • Bedana. Alloh dedi: «Ey, Isroil avlodi! Biz sizlarga dushmaningizdan najot berdik va sizlarga (Musoga Tavrot nozil qilish uchun) Tur (tog‘i)ning o‘ng tomonini va’dalashdik va sizlarga shirinlik va bedanalar yog‘dirdik (Toho surasi, 80-oyat).
     
  • Qarg‘a. Shundan so‘ng, Alloh unga birodari murdasini qanday ko‘mishni ko‘rsatish uchun yerni kavlovchi bir qarg‘ani yubordi. «Holimga voy! Nahot shu qarg‘achalik bo‘lishdan ojiz bo‘lsam? (Men ham) birodarim jasadini (tuproqqa) ko‘ma qolay», – dedi. Shunday qilib (u) pushaymon qiluvchilardan bo‘lib qoldi (Naml surasi, 31-oyat).
     
  • Asalari. (Ey, Muhammad!) Robbingiz asalarilarga vahiy (bo‘yruq) qildi: «Tog‘larga, daraxtlarga va (odamlar) barpo qiladigan narsalarga in quringiz (Nahl surasi, 68-oyat).
     
  • Ko‘rshapalak. U kuni odamlar to‘zitib yuborilgan ko‘rshapalaklar kabi bo‘lurlar (Qoria surasi, 4-oyat).
     
  • Chivin. Alloh chivin, balki undan ham «yuqori» narsalar haqida zarbulmasal aytishdan uyalmaydi. Imonli kishilar-ku, uni (masalni) haqiqatan o‘zlarining Rabbi tomonidan (yuborilgan) haq narsa deb biladilar (Baqara surasi, 26-oyat).
     
  • Pashsha. Ey, insonlar! (Sizlarga) zarbulmasal qilindi. Bas, unga quloq tutingiz! Aniqki, sizlar Allohni qo‘yib, sig‘inayotgan narsalaringizning barchasi birlashganda ham, bir pashshani yarata olmaslar, agar pashsha ulardan biror narsani tortib olsa, uni undan ayirib ololmaslar. Talab qiluvchi ham, talab etiluvchi (butlar) ham zaiflik qilurlar (Haj surasi, 73-oyat).
     
  • Chigirtka. (Ular) ko‘zlari (qo‘rquvdan) quyiga boqqan hollarida, go‘yo to‘zigan chigirtkalar kabi qabrlaridan chiqib kelurlar (Qamar surasi, 7-oyat).
     
  • Bit va baqa. Shundan keyin ular ustiga to‘fon, chigirtka, bit, baqalar va qon (balolari)ni aniq mo‘jizalar sifatida yubordik. (Shundan) so‘ng (ham ular) kibr qildilar. (Ular oldindan) jinoyatchilar qavmi edi (A’rof surasi, 133-oyat).
  •  
  • Chumoli. To ular chumolilar vodiysiga yetganlarida, bir chumoli: «Ey, chumolilar! Uyalaringizga kiringiz, yana Sulaymon va uning lashkarlari o‘zlari sezmagan hollarida sizlarni ezib ketmasinlar!» – dedi (Naml surasi, 18-oyat).
     
  • O‘rgimchak. Allohdan o‘zgalarni do‘st tutgan kimsalarning misoli xuddi in qurib olgan o‘rgimchakka o‘xshaydi. Zotan, inlarning eng nimjoni, albatta, o‘rgimchak inidir, agar bilsalar (Ankabut surasi, 41-oyat).
     
  • Nahang baliq. Bas, malomatga qolgan holida uni bir nahang baliq yutib yubordi. Bas, agar u (Allohga doimo) tasbeh aytuvchilardan bo‘lmaganida, albatta, u (baliq) qornida, to (odamlar) qayta tiriladigan kunlarigacha (qiyomatgacha), qolib ketgan bo‘lur edi (Soffot surasi, 142-144-oyat).
     
  • Qo‘y. (Ularning biri dedi:) «Darvoqe, mana bu mening birodarim, uning to‘qson to‘qqiz sovliq qo‘yi bor, mening esa birgina sovlig‘im bordir. Bas, u: «O‘shani ham menga topshirgin!» – dedi va meni bahsda yengib qo‘ydi» (Sod surasi, 23-oyat).
     
  • Echki. Sakkiz juft (hayvonlar) – qo‘ydan ikki (jins) va echkidan (ikki jins)ni (yaratdi) (A’nom surasi, 143-oyat).
     
  • Sigir. Eslang, Muso o‘z qavmiga: «Alloh sizlarni (biror) sigir so‘yishga buyurdi», – deganida, ular: «Bizni istehzoga tutyapsanmi?» – dedilar. (Muso) dedi: «Johillardan bo‘lib qolishimdan meni Alloh asrasin!» (Baqara surasi, 67-oyat).
     
  • Tuya. Axir, ular tuyalarga qarab, qanday yaratilganiga (G‘oshiya surasi, 17-oyat).
     
  • Ot. Qasamyod etaman pishqirib chopadigan, (chopganda tuyoqlaridan) chaqmoq chaqnatadigan, tong paytida (yov sari) bostirib boradigan, bas, o‘sha paytda (ortida) chang qoldiradigan, shu (chang) bilan (dushman) jamoasining o‘rtasiga kirib boradigan (ot)lar bilanki, haqiqatan, (kofir bo‘lgan) inson Parvardigori (ato etgan ne’matlar)ga noshukurdir! (Odiyot surasi, 1-6-oyat).
     
  • Xachir va eshak. U yana minishingiz uchun va ziynat sifatida otlar, xachirlar va eshaklarni (yaratdi). Yana, sizlar (hali) bilmaydigan narsalarni ham yaratur (Nahl surasi, 8-oyat).
     
  • Cho‘chqa. U sizlarga o‘limtik, qon, cho‘chqa go‘shti va Allohdan o‘zgaga atab so‘yilgan narsalarni (iste’mol qilishni qat’iy) harom qildi. Ammo, zulmkor va tajovuzkor bo‘lmagan holda, zaruratan, majbur bo‘lsa (ochlik tangligi yuzasidan tanovul  qilsa), unga gunoh yo‘qdir. Darhaqiqat, Alloh kechirimli va rahmlidir (Baqara surasi, 173-oyat).
     
  • Fil. (Ey, Muhammad!) Rabbingiz «fil egalari»ni ne qilganini ko‘rmadingizmi? (Fil surasi, 1-oyat).
     
  • Bo‘ri. (Ya’qub) dedi: «Uni olib ketishingiz meni juda tashvishlantirayapti, sizlar undan g‘aflatda bo‘lgan chog‘ingizda (nogoh) uni bo‘ri yeb ketishidan qo‘rqaman» (Yusuf surasi, 13-oyat).
     
  • It. Uxloq bo‘lsalar-da, (ko‘zlari ochiq bo‘lgani uchun) ularni uyg‘oq, deb o‘ylaysan. Biz ularni (chirib ketmasligi uchun) o‘ng tomon, so‘l tomonga aylantirib turarmiz. Ularning iti esa, ostonada ikki old oyoqlarini uzatib yotur. Agar ularni ko‘rib qolsangiz, dahshatga tushib, ulardan yuz o‘girib qochib ketgan bo‘lur edingiz (Kahf surasi, 18-oyat).
     
  • Maymun. Shanba (kuni)da sizlardan tajovuz qilganlarni bildingiz. Biz ularga: «Qadrsiz maymunlarga aylaningiz!», – dedik (Baqara surasi, 65-oyat).
     
  • Ajdaho. (Muso) asosini tashlagan edi, birdaniga u chin ajdahoga aylandi (Shuaro surasi, 32-oyat).

Davron NURMUHAMMAD