Ko‘nglida kiri bor kimsalar insoniyatning ezgu maqsadlarni ko‘zlab yaratgan kashfiyotaridan g‘arazli maqsadda foydalanmoqda. Masalan, internet orqali qanchadan qancha insonlarning ongini zaharlab kelayotgan kaslar kam emas. Afsuski, ana o‘shalarning ta’sirida ko‘plab yoshlar buzg‘unchi harakatlar qurboni bo‘lib, din dushmanlari quroliga aylanib qolmoqda. Oxir-oqibat, ularning targ‘ibotlariga uchib o‘z dini, dindoshlari, xalqi va o‘zi tug‘ilib o‘sgan Vataniga qarshi isyon qilishgacha borib yetmoqdalar.
Dinimiz ta’limotida inson qaysi manbadan, qanday ma’lumotni olishidan qat’i nazar uni tekshirib ko‘rishi, asl mohiyatini tushunishga harakat ilishi lozimligi aytilgan. Alloh taolo: “(Ey inson!) O‘zing (aniq) bilmagan narsaga ergashma! Chunki quloq, ko‘z, dilning har biri to‘g‘risida (har bir inson) mas’ul bo‘lur (javob berur)” (Isro, 36) deya bizni hushyorlikka chorlagan. Biz ana shu xitobga qat’iy amal qilmog‘imiz lozim.
Eshitgan gapiga ishonib ketavergan kishi, do‘stu dushmanning farqiga bormaydigan nodonga aylanib qoladi. Buni Xoja Samandar Termiziy chiroyli tarzda quyidagicha ifodalagan:
Dushman so‘zlariga ishongan kishi,
Pushaymon tortishdir oqibat ishi!
Va yana Abdulloh ibn Muborak rahimaulloh: “Din-bu ilmdir, uni kimdan olayotganingizga qarang”, deganlar.
Inson agarda din ilmini o‘zlashtirmoqchi bo‘lsa uni duch kelgan odamdan yoxud manbasi noma’lum ijtimoiy tarmoqlardan emas, balki ishonchli manbalardan olmog‘i zarur. Sog‘lom e’tiqod nafaqat shaxsning barkamolligi, balki jamiyatning barqaror bo‘lishi uchun ham juda muhim. Qaysi jamiyatda kishilar e’tiqodi sof bo‘lsa, o‘sha joyda tinchlik mustahkam bo‘ladi.
Dinni niqob qilib olgan shaxslar esa, faqat g‘arazli maqsadlariga yetish niyatida begunoh insonlarning qonini to‘kmoqda, buzg‘unchiliklar qilmoqda. Alloh taolo esa o‘z kitobida buzg‘unchilarni sevmasligini, Islom dini – tinchlik dini ekanini aytgan.
O‘zlarini Islom dini himoyachilari deb atayotgan kimsalar mudhish ishlari Islom diniga zid ekanini bila turib o‘zlari qilgan qo‘poruvchilik, qotilliklar aks etgan video lavhalarni internetga joylashtirib butun dunyoga ko‘z-ko‘z qilmoqda. Yana shu qilmishlarini to‘g‘ri to‘g‘ri deya da’vo qilmoqda. Ular Qur’oni karim oyatlari yoki hadisi shariflarni o‘z maqsadlariga moslab dalil qilib ko‘rsatmoqda. Aslida u oyatlar va hadisi shariflarning mazmun-mohiyati, nozil bo‘lish sabablari, ulardan tushuniladigan ma’no butunlay boshqacha. Ular biror oyatni o‘qib olib, mazmunini tushunmasdan ko‘r-ko‘rona adashib ketmoqda.
Biz O‘zbekiston farzandlari ana shunday shaxslarning aldovlari, domiga tushib qolmasligimiz lozim. Buning uchun esa albatta oq-qorani, yaxshi-yomonni ajrata olishimiz zarur. Kimning bizga nimani o‘rgatmoqchi bo‘layotganiga diqqatli bo‘lmog‘imiz darkor. Zero, donishmand bobolarimiz aytganidek, hamma ilmlar \am foydali emas, foydali ilmning topa bilishning o‘zi ham bir ilmdir.
Vatan kelajagi bizmiz! Uni asrab-avaylash va yanada taraqqiy ettirish bizning vazifamiz. Shunday ekan, Vatanimizni ko‘z qorachig‘imizdek asraylik!!!
Xosiyatbonu RAHIMJONOVA,
Xadichai Kubro bilim yurtining 2-kurs talabasi
#Maqola #Ixtilof #G‘uluv
Islomda "g‘uluv" din ilmini anglashda haddan oshishdir. Alloh taolo bunday ogohlantiradi: "Ayting: "Ey ahli kitoblar! Diningizda haddan oshmangiz va oldindan adashgan va ko‘plarni adashtirgan hamda to‘g‘ri yo‘ldan chalg‘iganlarning havoyi nafslariga ergashmangiz!" (Moida surasi, 77-oyat).
Rasululloh alayhissalom "Alloh taolo shariatda ziyoda chuqur ketuvchilar halok bo‘ldilar", deb uch marta aytishlarida, dinda haddan tashqari ziyodalik qilish insonni halok qilish bilan teng ekanligidan ogohlantirmoqdalar.
Dinda g‘uluvga ketish musulmon jamiyatlarida ixtilof va guruhbozlikka, fitnaga va oxir-oqibat aqidaning buzilishiga olib keladi. Islom tarixida xavorij, mo‘tazila va boshqa oqim va toifalarning vujudga kelishi ham, asosan, dinda g‘uluvga ketish natijasida sodir bo‘lgan.
Ayni vaqtda, g‘uluvga berilganlar dinni o‘ta og‘ir va mashaqqatli tushuntirganlari bois odamlar to‘g‘ri yo‘ldan adashib, undan bezib qoladilar. Dinda g‘uluvga ketish haqida so‘z yuritilganda aqidaparast oqimlarning aqidaviy masalalarda g‘uluvga ketganlari va ularning xatolari hamda bu e’tiqodlari sof islomiy ta’limotlarga naqadar zid ekanini eslamasdan iloji yo‘q.
G‘uluvga ketish, sarkashlik, itoatsizlik, manmansirash kabi illatlardan xoli bo‘lgan o‘tmish ajdodlarimiz dinimizni asrab-avaylab, bizgacha yetkazdilar. Shunday ekan, dinning musaffoligini asrash va uni kelajak avlodga asl xolicha yetkazish bizning vazifamizdir.
Abdug‘offor Hakimov, Mingbuloq tumani "Qo‘sh qishloq" jome masjidi imom-xatibi