Navro‘zi olam mazmuni yangi kun, yangi fasl, yangi yil yoki xalq tilida yil avvali degan ma’nolarni ifoda etadi. Aslida Navro‘z qaysi nom bilan atalmasin, u millatning ulug‘ kuni, yangilanish, poklanish, yasharish, yuksalish bayrami deb qaralgani ma’qul. U – kun bilan tun teng bo‘lgan kun. Tarixda yil taqvimi, ya’ni fasllar almashinuvini qutblar orqali bilish kishilar hayot tarzidan salmoqli o‘rin olgan. Chunki ajdodlarimiz oy, yulduz, quyosh kabi osmon jismlaridagi o‘zgarishlarni kuzatib, ular to‘g‘risida muayyan bilimlarni o‘zlashtirganlar. Keyin esa yumushlarini ana shu xisob-kitobga qarab rejalashtirgan.
Hozirda Navro‘zi olam tadbirlariga nazar solsangiz, ajdodlar ruhiga ehtiromni ko‘rasiz. Aynan shuning uchun ham Navro‘z bayrami oldidan umumxalq xayriya hashari o‘tkaziladi, atrof-muhitning tozaligi, ozodaligiga e’tibor qaratiladi, ajdodlar duolarda eslanib ularning ruhiga hurmat-ehtirom ko‘rsatiladi.
Navro‘z nafaqat tabiatning o‘zgarishi, yangilanishi, balki u inson ruhiyatida ham yangilash sodir bo‘lishidir. Tabiiyki, tabiatning yangilanishi inson qalbiga nur baxsh etadi. Ana shunda insonga kelajakka bo‘lgan umidi va istagi hamroh bo‘ladi. Aynan shu jihati bilan Navro‘z ayyomi tinchlik-osoyishtalik, totuvlik, do‘stlik, muhabbat tuyg‘usini baxshida etadi.
Shukrlar bo‘lsinki, O‘zbekistonimizda Navro‘z kuni umumxalq bayramlaridan biri sifatida nishonlanmoqda. Har yili shu kuni bayram sayillari tashkil qilinadi. Bayram kuni erta tongdan karnay-surnaylar chalinadi. Sayilgohlarda kurashchilar, baxshilar, chavandozlar, qo‘shiqchi-hofizlar o‘z mahoratlarini namoyish etishadi. Joylarda Navro‘zga bag‘ishlab sumalak, halim va boshqa tansiq taomlar tayyorlanadi. Xayriyalar tashkil etilib, imkoniyati cheklanganlar holidan xabar olinadi. “Mehribonlik”, “Saxovat” va “Muruvvat” uylari, yolg‘iz keksalar, urush va mehnat faxriylariga sovg‘a-salomlar olib boriladi.
Bahor bayrami Navro‘zi olam haqidagi bayramona tomoshalar, tadbirlar xalqimizning qadim tarixi va ruhiyati bilan uzviy bog‘liqdir. Bu borada muhtaram yurtboshimiz Shavkat Mirziyoyevning 28 fevraldagi “2017 yilgi Navro‘z umumxalq bayramiga tayyorgarlik ko‘rish va uni o‘tkazish to‘g‘risida”gi qaroriga binoan bu yilgi Navro‘z bayrami Toshkent, Qoraqalpog‘iston va viloyatlar markazlari, shahar, tuman va qishloqlarda umumxalq sayillari shaklida nishonlanadi.
Furqat JUMAYEV,
Qarshi shaharidagi “Qum qishloq” jome masjidi imom-xatibi
Nuqtayi nazar
Bugun yurtimizda 130 dan ortiq millat va elat hamda 16 ta konfessiya vakillari bag‘rikenglik tamoyili asosida tinch-totuv yashab kelmoqda. 2174 ta islomiy va 198 ta noislomiy diniy tashkilot faoliyat ko‘rsatapti. So‘nggi sakkiz yilda O‘zbekistonda jami 130 ta – 3 ta oliy va 1 ta o‘rta maxsus islom bilim yurti, 102 ta masjid hamda turli konfessiyaga taalluqli 24 ta noislomiy diniy tashkilot davlat ro‘yxatidan o‘tkazildi.
Joriy yil 25 fevral kuni qabul qilingan qonun asosida tasdiqlangan O‘zbekiston Respublikasida fuqarolarning vijdon erkinligini ta’minlash va diniy sohadagi davlat siyosati konsepsiyasi bu borada amalga oshirilayotgan ishlarga huquqiy asos bo‘lib xizmat qilyapti.
Mazkur hujjat vijdon erkinligiga bo‘lgan huquq va O‘zbekiston dunyoviy davlat ekaniga oid konstitutsiyaviy qoidalarni ro‘yobga chiqarish hamda diniy sohadagi davlat siyosatining maqsadi, vazifalari, prinsip va ustuvor yo‘nalishlarini belgilab berdi.
O‘tgan qisqa vaqt ichida mamlakatimizda O‘zbekistondagi islom sivilizatsiyasi markazi, Imom Buxoriy, Imom Moturidiy, Imom Termiziy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi, Samarqandda Hadis ilmi maktabi, Buxoroda Mir Arab oliy madrasasi tashkil etildi.
2017 yilga qadar mamlakatimizda 3 ta oliy (1 ta islomiy, 2 ta noislomiy) hamda 9 ta o‘rta maxsus diniy ta’lim muassasasi faoliyat yuritgan. Bugun esa 16 ta diniy ta’lim muassasasi bor, ularning 6 tasi oliy o‘quv yurtidir.
Mazkur sohadagi ishlarni yanada rivojlantirish maqsadida Prezidentimizning joriy yil 21 apreldagi "Fuqarolarning vijdon erkinligi huquqi kafolatlarini yanada mustahkamlash hamda diniy-ma’rifiy sohadagi islohotlarni yangi bosqichga olib chiqish chora-tadbirlari to‘g‘risida"gi farmoni nafaqat diniy-ma’rifiy soha, balki keng jamoatchilik tomonidan ham mamnuniyat bilan kutib olindi.
Sodiq Toshboyev,
Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisi
Manba: "Yangi O‘zbekiston" gazetasi 2025 yil 25 aprel, 84-son