Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Iyul, 2025   |   16 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:18
Quyosh
05:00
Peshin
12:34
Asr
17:41
Shom
20:01
Xufton
21:35
Bismillah
11 Iyul, 2025, 16 Muharram, 1447

Hadis talab qilish va sunnatga amal qilishning fazli

01.02.2017   14284   5 min.
Hadis talab qilish va sunnatga amal qilishning fazli

Mening Bani Umayya ibn Zaydlik – u yer Madinaning chekka mahallalaridan biri – ansoriylardan bir qo‘shnim bor edi. Biz Rasululloh sollallohu alayhi va sallam oldilariga tushishga navbatlashar edik. Bir kun u tushsa, bir kun men tushar edim. Men tushganimda o‘sha kungi vahiy va boshqa xabarlarni olib kelardim. U ham tushganda shunday qilardi.

Umar ibn Xattob roziyallohu anhu

*     *     *

Madomiki insonlar orasida hadis talab qiladigan kishilar bor ekan, ular salohiyatda bardavom bo‘ladilar. Agar ilmni hadissiz talab qilsalar buziladilar.

Imom Abu Hanifa rahmatullohu alayh

*     *     *

Alloh taoloning dini borasida o‘z fikringiz asoslanib biror so‘z aytishdan saqlaninglar. Sunnatga ergashishni lozim tutinglar. Kim sunnatdan chiqsa adashadi.

Imom Abu Hanifa rahmatullohu alayh

*     *     *

Agar sunnat bo‘lmaganda, hech birimiz Qur’onni tushunmas edik.

Imom Abu Hanifa rahmatullohu alayh

*     *     *

Qachon hadis sahih bo‘lsa, u mening mazhabimdir.

Imom Shofe’iy rahmatullohu alayh

*     *     *

Rasululloh sallollohu alayhi va sallamdan bir hadisni rivoyat qilib, so‘ng boshqa gapni aytsam, qaysi osmon meni soyalantiradi va qaysi yer meni ko‘taradi?..

Imom Shofe’iy rahmatullohu alayh

*     *     *

Agar men muhaddislardan biror kishini ko‘rsam, go‘yo Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallamning as'hoblaridan birini ko‘rgandek bo‘laman.

Imom Shofe’iy rahmatullohu alayh

*     *     *

Sunnatlar Nuhning kemasi kabidir. Kim unga minsa najot topadi. Kim undan ortda qolsa, g‘arq bo‘ladi.

Imom Molik rahmatullohu alayh

*     *     *

Kishilarning ijmo’ qilinmagan fikrlaridan saqlaninglar. Robbingizdan nozil qilingan Qur’on va Payg‘ambaringiz keltirgan hadisga ergashinglar. Agar ma’nolarini tushunmasangiz ulamolaringizga havola qilinglar. Ular bilan tortishmanglar. Albatta, dinda tortishish munofiqlik qoldiqlaridandir.

Imom Molik rahmatullohu alayh

*     *     *

Mana shu zamon kabi hadis talab qilishga muhtoj bo‘lingan zamonni bilmayman. Bid’atlar zohir bo‘lib ketdi. Kimning huzurida hadis bo‘lmasa, bid’atlarga voqe’ bo‘ladi.

Imom Ahmad rahmatullohu alayh

*     *     *

 Sizlarning hech biringiz Rasululloh sollallohu alayhi va sallam bilan gaplashishni istamaydimi?!

Imom Ahmad rahmatullohu alayh

*     *     *

Mujtahid va muhaddis imomlarga ergashinglar. Chunki ular o‘zlarining foyda va zararlariga qaramasdan nima bo‘lsa yozadilar. O‘z nafsi xohishiga va fikriga ergashganlar esa, o‘zlaring zararlariga bo‘lgan biror narsani xech ham yozmaydilar.

Vaki’ rahmatullohu alayh

*     *     *

Agar mening nazdimda hadis tasbehdan afzal bo‘lmaganda edi, hadis aytmas edim.

Vaki’ rahmatullohu alayh

*     *     *

Alloh (roziligini) istab hadis talab qilgan kishidan afzalroq amal qilgan kishini bilmayman.

Sufyon Savriy rahmatullohu alayh

*     *     *

Kim hadis talab qilsa, batahqiq Alloh azza va jallaga bay’at qilibdi.

Ibn Uyayna rahmatullohu alayh

*     *     *

Men ushbu hadislarni senga bekorga, shundoq aytib bermoqdaman. Bizlardan bir kishi bundan oz narsa uchun ham Madinaga safar qilar edi.

Shu’ba rahmatullohu alayh

*     *     *

Men bir hadis uchun bir necha kecha-kunduzli masofaga safar qilar edim.

Sa’id ibn Musayyab

Qaysi bir so‘zim Qur’on va hadisga muvofiq kelsa uni olinglar. Muvofiq kelmaganini tark qilinglar.

Molik ibn Anas rahmatullohu alayh

*     *     *

Sunnatni lozim tutinglar va yosh farzandlaringizga o‘rgatinglar. Zero ulg‘ayganda odamlarga dinni o‘rgatadigan kishilar o‘shalar bo‘ladilar.

A’mash rahmatullohu alayh

*     *     *

Eng afzal musulmon Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning (amalda) yo‘q bo‘lib ketayotgan sunnatlarini amalga tatbiq qilgan kishidir. Ey sunnat egalari (muhaddislar) sabr qilinglar.

Imom Buxoriy rahmatullohu alayh

*     *     *

Mujtahidlik da’vosida bo‘lgan qozi va muftiyga hukmlarga bog‘liq hadislarni bilish shart ekaniga barcha ittifoq qilgan.

Ulamolar so‘zidan

 

Toshkent islom instituti Diniy fanlar kafedrasi o‘qituvchisi

Farhod Jo‘rayev.

 

 

 

 

 

 

Hadisi sharif
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur!

09.07.2025   6006   2 min.
Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur!

7 iyul kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari ishtiroklarida Oliy va o‘rta maxsus islom ta’lim muassasalari uchun 2025-2026 o‘quv yili qabul imtihonlariga tayyorgarlik ishlari muhokama qilindi.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari, professor  Muhammadolim domla Muhammadsiddiqov diniy ta’lim muassasalari uchun yangi o‘quv yili kirish imtihonlarini tartibli o‘tkazish yuzasidan amalga oshirilgan ishlar to‘g‘risida axborot berdi.

Muftiy hazratlari imtihonlarni adolatli va xolisona o‘tkazish, tartib-qoidalarga rioya etish, jarayonlar shaffof bo‘lishiga erishish hamda tegishli xonalar xavfsizligini ta’minlash, videokuzatuv kameralari bilan jihozlash kabi muhim jihatlarga diqqat qaratdilar. Shuningdek, imtihondan oldin abituriyentlar bilan o‘tkaziladigan suhbatlar ham belgilangan tartibda bo‘lishiga urg‘u berdilar.  
Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari imtihonlarni ochiq-oshkora va adolatli o‘tkazish orqali yosh avlod haq-huquqlarini ta’minlash, iqtidorli yoshlarga bilimlarini namoyon etishga imkoniyat berishni qayd etdilar. Shuningdek, imtihon olishga mas’ul ustoz va mutaxassislar Alloh taolo huzurida ham, xalqimiz oldida ham ulkan mas’uliyatni chuqur his etishi hamda nomaqbul illatlardan saqlanishlariga katta diqqat qaratdilar. 

Madrasalarga kirish imtihon savollari umumta’lim maktab dasturlari asosida, Oliy diniy ta’lim muassasalari uchun kirish imtihon savollari esa madrasa ta’lim dasturlari asosida bo‘lishi ham alohida ta’kidlandi.

Yig‘ilish yakunida quyidagi muhim vazifalar belgilab olindi:
– Qabul jarayonlarini namunali tashkil etish;
– Yuqori darajada xavfsizligi ta’minlangan elektron dasturlardan foydalanish;
– Abituriyentlar uchun munosib sharoitlarni yaratish;
– Abituriyentlarga test sinovlaridagi huquq va majburiyatlarini tushuntirish;
– Imtihon jarayonini videokuzatuv qurilmalari orqali nazorat qilish;
– Ota-onalar uchun kutish joylarini tayyorlash;
– Imtihon jarayonlarini namoyish etish uchun ekranlar o‘rnatish.

Qabul imtihonlari muvaffaqiyatli o‘tishini tilab duolar qilindi.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati

Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur! Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur! Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur! Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur! Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur!
O'zbekiston yangiliklari