Sayt test holatida ishlamoqda!
04 Iyul, 2025   |   9 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:11
Quyosh
04:55
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:04
Xufton
21:40
Bismillah
04 Iyul, 2025, 9 Muharram, 1447

Qur’on – oson yod olinadigan va tez yoddan ko‘tariladigan kitob

14.11.2016   17447   16 min.
Qur’on – oson yod olinadigan va tez yoddan ko‘tariladigan kitob

Qur’oni karimning yodlanishi, tilovati va tushunishning oson bo‘lishi ham Alloh taolo tomonidan bandalariga ikrom, rahmat va fazilatidir. Alloh taolo «Qamar» surasining 17, 22, 32 va 40-oyatlarida:

 وَلَقَدْ يَسَّرْنَا الْقُرْآَنَ لِلذِّكْرِ فَهَلْ مِنْ مُدَّكِرٍ

 «Darhaqiqat, Biz Qur’onni zikr uchun oson qildik. Bas, eslatma oluvchi bormi?!» deya marhamat qilganidek, Qur’onni zikr uchun oson qilib qo‘ymaganida, uni to‘liq yodlash, o‘rganish tugul, bitta harfini ham o‘qishga biror kishining qudrati yetmas edi.

 Mujohid rahmatullohi alayh «Darhaqiqat, Biz Qur’onni zikr uchun oson qildik» oyati «uning qiroatini yengil qildik» degan ma’noni anglatishini ta’kidlagan. Suddiy esa: «Agar Alloh taolo odamzodga Qur’onni yengil qilmaganida, biror kishi Yaratganning kalomini gapira olmas edi», degan. Imom Qurtubiy yuqorida o‘tgan oyat tafsirida: «Biz Qur’onni yodlashga yengil qildik va uni yodlamoqchi bo‘lgan kishiga yordam berurmiz. Uni yod oluvchi kishi bormi? Unga yordam beriladi»- degan.

 Qur’oni karim uni yodlash va o‘qishni odatiy vazifa qilib olgan kishi tomonidan tez va yengil yodlanishi, uni takrorlash va qayta o‘qishga beparvo bo‘lgan kishining esa zehni va xotirasidan tez unutilishida boshqa kitob va (zikr, lafz)lardan butkul farq qiladi. Chunki Alloh taolo Qur’oni karimda:

 وَإِنَّهُ لَكِتَابٌ عَزِيزٌ

 «Albatta, u aziz Kitobdir», degan. (Fussilat surasi, 41-oyat).

 عن أبي موسى الأشعري رضي الله عنه عن رسول الله صلى الله عليه وسلم : قال تَعَاهَدُوا هَذَا الْقُرْآنَ فَوَالَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ لَهُوَ أَشَدُّ تَفَلُّتًا مِنْ الْإِبِلِ فِي رواه البخاري ومسلم

 Abu Muso Ash’ariy roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qiladilar: “Qur’on bilan bog‘lanib turinglar. Nafsim Uning qo‘lida bo‘lgan zotga qasamki, u (Qur’on) tushovida turgan tuyadan ham ko‘ra qochuvchiroqdir”-deganlar. (Imom Buxoriy va Muslim rivoyati.)

 وعن ابن عمر رضي الله عنهما أن رسول الله صلى الله عليه وسلم : قال نَّمَا مَثَلُ صَاحِبِ الْقُرْآنِ كَمَثَلِ الْإِبِلِ الْمُعَقَّلَةِ إِنْ عَاهَدَ عَلَيْهَا أَمْسَكَهَا وَإِنْ أَطْلَقَهَا ذَهَبَتْ رواه مسلم والبخاري

 Yana boshqa bir hadisda Ibn Umar roziyallohu anhudan Payg‘ambarimiz alayhissalom: “Qur’on sohibi tushovlangan tuya egasi kabidir. Agar u bilan bog‘lanib tursa, ushlab turadi. Agar uni qo‘yib yuborsa, qochib ketadi”, dedilar. (Muttafaqun alayh).

 Qur’oni karimning mo‘jizakorligi qiyomatgacha davom etadi. Uning tez yod olinib, takrorlab turmasa esdan chiqib qolishi ham ana o‘sha mo‘jizalardan hisoblanadi. Biror she’r yoki baytni yodlab ko‘rgan inson buni xis qiladi. Uni yodlash uchun ancha muncha takror qiladi va yod olgandan so‘ng esa uni yoddan ko‘tarilishi ham sekin joriy bo‘ladi.

 Shuning uchun yod olgan suralarimizni doimiy tarzda takror qilib turishimiz va uning har biriga o‘ntadan to yetmish barobargacha savobga sazovor bo‘lishga intilishimiz lozim. Alloh taolo barchalarimizni O‘z Kalomiga muhabbatli insonlardan qilsin. Omiin!

Jaloliddin Hamroqulov

 

Qur'oni karim
Boshqa maqolalar

ANKASAM: “Yangi O‘zbekiston: Diniy sohadagi islohotlarning muvaffaqiyat formulasi”

03.07.2025   2976   2 min.
ANKASAM: “Yangi O‘zbekiston: Diniy sohadagi islohotlarning muvaffaqiyat formulasi”

Turkiyaning nufuzli tahlil markazi ANKASAM (Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi) mamlakatimizda vijdon erkinligini ta’minlash, diniy ta’limni takomillashtirish, islom merosini ilmiy asosda o‘rganish va jahonga tanitishga qaratilgan keng qamrovli ishlarga yuqori baho berdi.

Turkiyaning nufuzli tahlil markazi ANKASAM (Ankara Kriz ve Siyaset Araştırmaları Merkezi) O‘zbekistonda so‘nggi yillarda diniy-ma’rifiy sohada amalga oshirilayotgan islohotlarga bag‘ishlangan tahliliy maqola e’lon qildi. 


“Yangi O‘zbekiston: Diniy sohadagi islohotlarning muvaffaqiyat formulasi” deb nomlangan ushbu tahliliy maqolada mamlakatimizda vijdon erkinligini ta’minlash, diniy ta’limni takomillashtirish, islom merosini ilmiy asosda o‘rganish va jahonga tanitishga qaratilgan keng qamrovli ishlarga yuqori baho berilgan.


ANKASAMga ko‘ra, O‘zbekistonda qabul qilingan yangi siyosat va inson qadrini ustuvor qiymat sifatida belgilagan yondashuv so‘nggi yetti yilda diniy sohada chuqur, tizimli islohotlarni amalga oshirishga poydevor bo‘ldi. Xususan, tahlilchilarning tomonidan davlat va din munosabatlarini demokratiya va ma’rifat asosida qayta yo‘lga qo‘yish, diniy ta’lim muassasalarini xalqaro andozalarga mos ravishda rivojlantirish, ilm-fan va ma’rifatni islom dini bilan uyg‘unlashtirish yo‘lidagi sa’y-harakatlar e’tirof etilgan.

Maqolada ayni paytda O‘zbekistonda faoliyat yuritayotgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi, Imom Buxoriy va Imom Moturidiy  xalqaro ilmiy-tadqiqot markazlari, Hadis ilmi maktabi, Mir Arab oliy madrasasi, O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasi kabi muassasalarning faoliyati, ular orqali islom dinining haqiqiy insonparvarlik va ma’rifiy mohiyati keng yoritilayotgani ta’kidlangan. Ushbu markazlar faqat diniy emas, balki ilmiy-tadqiqot, madaniy-tarixiy merosni saqlash va ommalashtirish vazifasini ham bajarmoqda.

ANKASAM tahliliga ko‘ra, Yangi O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan diniy-ma’rifiy islohotlarning muvaffaqiyati – bu siyosiy iroda, strategiyali yondashuv, ilmiy asos va xalqaro hamkorlikni o‘zida uyg‘unlashtirgan modeldir. Shu jihatdan, O‘zbekiston tajribasi mintaqa davlatlari va islom olami uchun o‘rganishga arziydigan namunalardan biri sifatida e’tirof etilmoqda.

ANKASAM kabi xalqaro nufuzga ega tahlil markazlari tomonidan bu kabi tahliliy maqolalar e’lon qilinishi O‘zbekistonda amalga oshirilayotgan islohotlarning ochiqligi, xalqaro standartlarga mosligi va jahon hamjamiyati tomonidan e’tirof etilayotganini yana bir bor tasdiqlaydi.

https://cisc.uz/ky/news-item/328/