O‘zbekiston musulmonlari idorasi tashabbusi bilan joriy yil Haj ibodatini bajarib kelgan hojilar o‘zlari yashaydigan hududdagi mo‘min-musulmonlar holidan xabardor bo‘lish, ularga mehr-muruvvat ko‘rsatish, muammolari bo‘lsa homiylik qilish, yoshlarni ilmga qiziqtirish, ularni to‘g‘ri yo‘lga boshlash tavsiya etilgan.
Ushbu savobli tashabbus barcha imom-xatib va hojilarimiz tomonidan qo‘llab-qo‘vvatlanib, o‘zlari yashab turgan hududdagi 400 dan ortiq yordamga muhtoj oila holidan xabar olinib, ularga moddiy va ma’naviy yordam ko‘rsatildi.
Shunday yordamga muhtoj oilalar holidan xabar olish maqsadida 6 avgust kuni Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti qozisi B.Razov, Beruniy tumanining bosh imom-xatibi A. Tagayev hojilar bilan hamkorlikda tumandagi “Xorazm” MFYdagi kam ta’minlangan va nogironligi bo‘lgan fuqarolar bilan dildan suhbatlashib, ularga oziq-ovqat mahsulotlari ulashdi. Ular bunday mehr-muruvvat va homiylik tadbirini tashkil qilganlardan mamnun bo‘lib, o‘zlarining minnatdorchiligini bildirdi.
Shuningdek, Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti qozisi B.Razov Beruniy tumanidagi “Darvesh eshon” va “Xayrli bobo” jome masjidlaridagi qurilish va obodonlashtirish ishlari bilan yaqindan tanishib, imom-xatiblar bilan ish yuzasidan suhbatlashdi.
Safar davomida tumandagi “Madaniyat saroyida” tashkil qilingan “Jaholatga qarshi – ma’rifat” shiori astida “Aholi orasida aqidaparastlikning oldini olish” mavzusidagi tadbirda ishtirok etdi. Islom dini insonni ruhiy, jismoniy poklanish yo‘li bilan kamolatga yetaklab, muntazam ravishda ijtimoiy faollikka, ma’rifatli bo‘lishga da’vat etishi, dinimizda masalaga ko‘r-ko‘rona yondashuv, biryoqlama xulosalar keskin qoralanishi, jism va nafs halol mehnat tufayli poklanishi, halol mehnat ruh va jismdagi barcha illatlardan qutulishning yagona yo‘li ekanligi haqida ma’ruza qildi.
Qoraqalpog‘iston musulmonlari qoziyoti
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Savol: Ota-onam meni majburlab erga bermoqchi, bola bilan ko‘rishdim va ko‘nglim g‘ash bo‘lib qoldi. Keyin istixora o‘qishni boshladim va baribir ko‘nglim yumshamadi. Uydagilarga tushuntirdim, lekin meni eshitishmayapti. Men qanday yo‘l tutsam bo‘ladi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizda xotin-qizlarni majburlab erga berishdan man qilingan. Zero, nikoh ikki tomonning roziligi bilan tuziladi. Juvon bo‘lsa, u bilan ochiqcha gaplashiladi, bokira bo‘lsa, undan izn so‘raladi. Bokira (rozilik alomatlari bilan) sukut qilsa, bu uning nikohga izn bergani bo‘ladi.
Barcha fiqhiy manbalarimizda kelin va kuyov o‘z roziligini bildirishi (iyjob va qabul) nikohning asosiy rukni ekani bayon qilingan. Kelin-kuyovdan biri nikohga rozi bo‘lmasa, nikoh durust bo‘lmaydi.
Ota-onaning vazifasi esa farzandini boylik, mansab yoki boshqa g‘arazlar sababli ko‘r-ko‘rona uylanish yoki erga tegishga majburlash emas. Balki farzandiga juft bo‘layotgan yigit yo qizning diyonati, xulq-odobiga va kasb-hunariga e’tibor qilishdir.
O‘z o‘rnida turmush qurayotgan farzand ham ota-onasining tavsiyalari o‘rinli bo‘lsa, qabul qilishi, qaysarlik qilmay ularning hayotiy tajribalaridan foydalanishi kerak.
Xotin-qizlarni majburlab erga berish holatlarida Payg‘ambarimiz alayhissalomning ayolga nikoh yo ajralishni tanlash ixtiyorini berganlari ma’lum. Hatto bir holatda qiz kambag‘al yigitni, ota-ona esa boy yigitni tanlaganida, u zot qizning ixtiyorini ustun qo‘yib:
لم ير للمتحابين مثل النكاح
«Bir-birini yaxshi ko‘rganlar uchun nikohdan yaxshisi yo‘qdir", dedilar (Imom Ibn Moja rivoyati). Vallohu a’lam"
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.