Markaziy davlat arxivida faoliyat olib borayotgan qozog‘istonlik olim Umirbek Kanay Istanbulda kutilmagan kashfiyot qildi: u Oltin O‘rda xoni Jonibek uchun mo‘ljallangan qadimiy qo‘lyozmani topdi, deb yozadi “Milliard.tatar” telegram-kanali.
Hujjatning 96 sahifasida Chingizxondan boshlab, O‘zbekxongacha bo‘lgan Jonibekning ajdodlariga bag‘ishlangan xikmatlar tilla bilan o‘yib bitilgan. Qo‘lyozmaning ichki muqovasiga Usmonlilar sultoni Boyazid II muhri tushirilgan. “Islam today” xabariga ko‘ra, bu kashfiyot Kanaining tadqiqot ishlari tufayli amalga oshirildi, u ilgari bunday materiallarga duch kelmagan.
1342–1357 yillarda hukmronlik qilgan Jonibek O‘zbekxonning uchinchi o‘g‘li edi. Uning hukmronligi 1347 yilda Rossiyaga bir marta bosqin va Fors bilan muvaffaqiyatli jangi bilan ajralib turdi, buning natijasida Oltin O‘rda o‘z hududlarini sezilarli darajada kengaytirdi. Biroq uning hukmronligi vaboning ham shohidi bo‘ldi, bu uning G‘arbiy Yevropadagi Qora o‘lim pandemiyasiga aloqadorligi haqidagi mish-mishlarni keltirib chiqardi.
Qo‘lyozmaning bir nusxasi Qozog‘istonga yetkazilgan bo‘lib, hozirda mutaxassislar qadimgi usmonlilar tilining elementlari bilan murakkab fors-chig‘atoy tilida yozilgan ushbu qimmatli hujjatni o‘rganish ustida ishlamoqda.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
Bugun, 19 sentyabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari juma namozini Toshkent shahri Yakkasaroy tumanidagi "Rakat" jome masjidida ado etdilar.
Muftiy hazratlari juma namozidan oldin yig‘ilgan jamoatga mav’iza qilib berdilar. Musulmonning musulmonga ehtiromi mavzusida qilingan go‘zal suhbat davomida Alloh taolo inson zotini azizu mukarram etib, borliqdagi barcha narsani insonga xizmat qildirib qo‘ygani, shunday ekan, insonlar ham o‘zaro ahl-inoq, mehr-muhabbatli, bir-birlariga doimo yordamchi bo‘lib hayot kechirishlari dinimiz amri ekani eslatib o‘tildi.
Ma’ruza asnosida Qur’oni karim va hadisi shariflar keltirib o‘tildi. Jumladan, mashhur sahobiy Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhudan keltirilgan hadisda bunday deyiladi: “Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning Ka’ba atrofida tavof qilayotganlarini ko‘rdim. U zot Ka’baga qarab bunday der edilar: "Sen va sening hiding qanday ham go‘zal! Sen qanday ulug‘san va sening hurmating qanday buyuk! (Lekin) Muhammadning joni qo‘lida bo‘lgan Zotga qasamki, Alloh nazdida mo‘minning hurmati sening hurmatingdan ham ulug‘dir" (Imom Ibn Moja rivoyati).
Musulmon kishining Alloh nazdidagi hurmati mana shunday baland ekan, o‘zaro hurmat-ehtiromi ham shunga monand bo‘lishi ta’kidlandi. Manfaatli suhbat yakunida butun dunyo musulmonlari, xususan, xalqimizning o‘zaro ahil-inoqligi bundan ham ziyoda bo‘lishini so‘rab xayrli duolar qilindi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati