Bismillahir Rohmanir Rohiym
Turkiya diyonat vaqfi Islom tadqiqotlari markazi (ISAM) rahbari Doktor Murtazo Bedir 1968 yili Turkiyaning markaziy qismidagi Sivas viloyatida tavallud topgan.
1992 yil Marmara universiteti ilohiyot fakultetida bakalavriat ta’limini tamomlagan.
1993 yili Turkiyaning Sakarya universitetida ilmiy xodim sifatida ish faoliyatini boshlagan.
1996 yil London universiteti Sharq va Afrika tadqiqotlari maktabining huquq fakultetida magistratura bosqichini tamomlagan.
1999 yil Manchester universiteti san’at va fanlar fakultetining Yaqin Sharq tadqiqotlari bo‘limida “Hanafiy fiqhi nazariyasining dastlabki rivojlanishi (Usul al-fiqh)” nomli doktorlik dissertatsiyasini yoqlagan.
2000 yilda Sakarya universiteti ilohiyot fakulteti dots.nti lavozimida ish boshladi.
2002-2003 yillarda Suriya Milliy Ta’lim Vazirligi stipendiyasi bilan ushbu mamlakatda tadqiqot olib borgan.
2005 yilda Sakarya universiteti Islom huquqi kafedrasining dots.nti bo‘ldi va 2010 yil oxirigacha ushbu ta’lim dargohida faoliyatini davom ettirdi.
2007-2008 yillarda Garvard universiteti huquq fakultetida tadqiqot olib bordi.
2011 yildan Istanbul universiteti ilohiyot fakulteti professori sifatida faoliyat yuritib kelmoqda. 2013-2020 yillarda shu fakultet dekani lavozimida ishlagan.
2015 yilda Islom Konferensiyasi Tashkilotiga qarashli Xalqaro Fiqh Akademiyasining Turkiya jumhuriyati vakili etib tayinlangan. Shu yili Din ishlari bo‘yicha Oliy Kengash a’zosi etib saylangan.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati
O‘tgan solih zotlar jamoat bilan namoz o‘qiyolmay qolsalar, bir-birlariga ta’ziya izhor qilishar ekan. Shunday zotlardan biri Hotamul Asom aytadi: “Men jamoatga ulgurmay qoldim, shunda menga Abu Is'hoq Buxoriyning bir o‘zi ta’ziya bildirdi. Agarda o‘g‘lim o‘lib qolsa minglab odamlar ta’ziya izhor qilishadi. Buning sababi odamlar nazdida din musibati dunyo musibatlaridan ko‘ra arzimas sanalganidandir”.
Bugungi kunda oramizda qanchalab odamlar jamoat namozlarini o‘tkazib yuboradilar, jiddiy e’tibor qaratmaydilar. Ba’zida ish, g‘am-tashvishlarning ko‘pligini bahona qilamiz, to‘g‘rimi?! Yana ko‘plar tuni bilan uxlamasdan, bomdod namoziga yaqin uxlab qolishlari ham bor gap.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning “Zimistonda masjidlar sari odim tashlovchilarga qiyomat kunidagi tamomiy nurning xushxabarini beringlar”[1] deganlarini nahot eshitmagansiz?!
Shayton sizning ustingizdan g‘alabaga erishib, namozda xotirjamligingizni ketkazishiga imkon bermang!
Omir ibn Abdulloh o‘lim to‘shagida yotganlarida azon ovozini eshitib: “Meni qo‘limdan tutinglar”, dedilar. Omir ibn Abdullohga “Axir siz betobsiz-ku”, deyishganida: “Allohning chaqirig‘ini eshitib turib, unga rioya qilmaymanmi”, dedilar. Keyin u kishini qo‘lidan ushlab turg‘izishdi. Masjidda imom bilan shom namozining bir rakatini o‘qidilar va jon taslim qildilar.
Yana bir misol: Sufyon ibn Uyayna azon aytilishidan ilgari namozga borishga ishtiyoqmand bo‘lganlar va doim: “Namozga azon aytilmagunicha masjidga kelib turmaydigan yomon qul bo‘lma. Chunki yomon qul chaqirmaguningcha kelmaydi”, der edilar.
Oisha roziyallohu anho onamiz aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan suhbatlashib o‘tirardik, u zot ham biz bilan gaplashib o‘tirardilar. Bordi-yu, namoz vaqti kirib qolsa, bir-birimizni tanimaganday bo‘lib olardik”[2].
Shukrki, oramizda masjidda birinchi safga joylashish uchun g‘ayrat qiluvchilar ko‘payib bormoqda. Nabiy alayhissalom: “Agarda odamlar azonda va birinchi safda nimalar borligini bilishsa edi, unga erishish uchun qur’a tashlashdan boshqa chora bo‘lmasa, albatta, qur’a tashlagan bo‘lardilar”, deganlar.
Said ibn Musayyab aytadi: “Men ellik yildan beri biror marta birinchi takbirni o‘tkazib yubormaganman. Ellik yildan buyon namozda birorta kishining boshining orqasiga qaragan emasman”.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Imom Termiziy va Imom Abu Dovud rivoyati.
[2] Mursal hadis. Iroqiyning “Ihyo”ga yozgan taxrijiga qarang (1, 205).