Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Iyul, 2025   |   18 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:20
Quyosh
05:01
Peshin
12:34
Asr
17:40
Shom
20:00
Xufton
21:33
Bismillah
13 Iyul, 2025, 18 Muharram, 1447

Jannat kaliti: “Laa ilaha illalloh”

18.10.2024   13496   4 min.
Jannat kaliti: “Laa ilaha illalloh”

“Laa ilaha illalloh” jannat kalitidir. Har bir kalitning tishlari bo‘lganidek, tavhid kalimasi – “Laa ilaha illalloh”ning ham tishlari mavjud. Ular quyidagilardir.

1. Ilm. Alloh taolo bunday buyuradi: “Allohdan o‘zga iloh yo‘q ekanini biling” (Muhammad surasi, 19-oyat).

Usmon roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim Allohdan boshqa iloh yo‘qligini bilib vafot etsa, jannatga kiradi”, dedilar (Imom Muslim rivoyati).

 

2. Shubhadan holi bo‘lgan to‘liq ishonch. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Haqiqiy mo‘minlar Alloh va uning payg‘ambariga imon keltirib, so‘ngra shubha qilmagan va mollari va jonlari bilan Alloh yo‘lida jihod qilgan zotlardir. Aynan o‘shalargina (imonlarida) sodiqdirlar” (Hujurot surasi, 15-oyat).

Muoz ibn Jabal roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kimning oxirgi so‘zi “Laa ilaha illalloh” bo‘lsa, jannatga kiradi», dedilar (Imom Abu Dovud, Imom Hokim rivoyati).

 

3. Kibrdan yiroq bo‘lish. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Chunki ularga: «Allohdan o‘zga iloh yo‘q», deyilganda, kibrlangan edilar” (Soffot surasi, 35-oyat).

Rasululloh sollalohu alayhi vasallam: «Kim “Yolg‘iz Allohdan o‘zga iloh yo‘q, Uning sherigi yo‘qdir, Muhammad Uning Rasulidir deb guvohlik bersa”, Alloh unga do‘zaxni xarom qiladi», deganlar (Imom Muslim rivoyati).


4. Itoat etish va buysunish. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Sizlarga azob kelib, so‘ngra yordam berilmay qolishidan ilgari Robbingizga qaytingiz va Unga bo‘yin suningiz!” (Zumar surasi, 54-oyat).

Uboda ibn Somit roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kim “Ashhadu an laa ilaha illallohu vahdahu laa sharika lahu va anna Muhammadan ’abduhu va rasuluhu…”, deb guvohlik bersa hamda jannat va do‘zaxni haq deb bilsa, Alloh taolo jannatdagi sakkiz eshikning xohlaganidan kirgizadi», dedilar.
 

5. Chin ixlos. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: Holbuki, ular faqat yagona Allohga, Uning uchun dinni (shirkdan) xolis qilgan, to‘g‘ri yo‘ldan og‘magan hollarida ibodat qilishga va namozni barkamol ado etishga hamda zakot berishga buyurilgan edilar. Mana shu to‘g‘ri (haqqoniy) dindir(Bayyina surasi, 5-oyat).

Abu Hurayra roziyallohu anhu aytadilar: “Yo Rasululloh sollallohu alayhi vasallam odamlar ichida qiyomat kuni shafoatingiz bilan eng saodatmand bo‘ladigan kishi kim?” dedim. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Ey Abu Hurayra, aniqki, shu gapni sendan oldin hech kim so‘ramasligini bilar edim, chunki hadisga o‘ta harisligingni ko‘rganman. Odamlar ichida qiyomat kuni shafoatim bilan eng saodatmand bo‘ladigan kishi “Laa ilaha illalloh”ni qalbidan ixlos bilan aytgan kishidir», dedilar (Imom Buxoriy rivoyati).

 

6. Allohga muhabbat. Alloh taolo bunday marhamat qiladi: “Odamlar orasida Allohdan o‘zga narsalarni (soxta ma’budalarni) Unga teng bilib, ularni Allohni sevgandek sevadigan kimsalar ham bordir. Imon keltirganlarning Allohga bo‘lgan sevgilari esa (ularnikidan) kuchliroqdir” (Baqara surasi, 165-oyat).

Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: Uchta (xislat) borki ular kimda bo‘lsa, u imon ta’mini his qiladi. Kimgaki Alloh va Uning Rasuli boshqa barcha narsalardan sevimli bo‘lsa, yaxshi ko‘rgan kishisini Alloh uchun yaxshi ko‘rsa, kufrga qaytishni olovga uloqtirilishni yomon ko‘rgandek yomon ko‘rsa, dedilar (Imom Termiziy rivoyati).

 

Davron NURMUHAMMAD

Boshqa maqolalar

Ummatimga tahdid qilingan narsa keladi

11.07.2025   4233   4 min.
Ummatimga tahdid qilingan narsa keladi

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

عَنْ أَبِي مُوسَى t قَالَ: صَلَّيْنَا الْمَغْرِبَ مَعَ رَسُولِ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، ثُمَّ قُلْنَا نَجْلِسُ حَتَّى نُصَلِّيَ الْعِشَاءَ، فَخَرَجَ عَلَيْنَا رَسُولُ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَ: مَا زِلْتُمْ هَاهُنَا، قُلْنَا: نَعَمْ يَا رَسُولَ اللهِ، قُلْنَا نَجْلِسُ حَتَّى نُصَلِّيَ الْعِشَاءَ، قَالَ: أَحْسَنْتُمْ أَوْ أَصَبْتُمْ، ثُمَّ رَفَعَ رَأْسَهُ إِلَى السَّمَاءِ وَكَانَ كَثِيرًا مَا يَفْعَلُهُ فَقَالَ: النُّجُومُ أَمَنَةٌ لِلسَّمَاءِ فَإِذَا ذَهَبَتِ النُّجُومُ أُتِيَ السَّمَاءَ مَا تُوعَدُ، وَأَنَا أَمَنَةٌ لِأَصْحَابِي فَإِذَا ذَهَبْتُ أُتِيَ أَصْحَابِي مَا يُوعَدُونَ، وَأَصْحَابِي أَمَنَةٌ لِأُمَّتِي فَإِذَا ذَهَبَتْ أَصْحَابِي أُتِيَ أُمَّتِي مَا يُوعَدُونَ. رَوَاهُ مُسْلِمٌ.

Abu Muso roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:

«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan Shom namozini o‘qidik. So‘ngra «Xuftonni o‘qigunimizcha o‘tirib turaylik», dedik. Bas, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam oldimizga chiqdilar va:

«Hali ham shu yerdamisizlar?» dedilar.

«Ha, yo Allohning Rasuli. Xuftonni o‘qigunimizcha o‘tirib turaylik, dedik», deb javob berdik.

«Yaxshi qilibsizlar» yoki «To‘g‘ri qilibsizlar», dedilar u zot. So‘ngra boshlarini osmonga ko‘tardilar. Ko‘pincha shunday qilar edilar. Ke­yin u zot:

«Yulduzlar osmon uchun omonlikdir. Qachon yulduzlar ketsa, osmonga unga tahdid qilingan narsa keladi. Men sahobalarim uchun omonlikdirman. Qachon men ketsam, sahobalarimga ularga tahdid qilingan narsa keladi. Sahobalarim ummatim uchun omonlikdirlar. Qachon sahobalarim ketsalar, ummatimga ularga tahdid qilingan narsa keladir», dedilar».

Muslim rivoyat qilgan.

Ushbu hadisi sharifda Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning masjidlarida bo‘ladigan suhbatlardan birining mazmuni haqida so‘z ketmoqda. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning masjidlari o‘sha paytdagi Islom jamiyatining qalbi – yuragi ekanligi hammaga ma’lum. Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallamning shaxslari musulmonlarga o‘rnak bo‘lganidek, u zotning masjidlari ham o‘zga masjidlarga o‘rnakdir. Islom jamiyatida har bir masjid o‘z qavmidan tashkil topgan kichik jamiyatning tinimsiz urib turgan yuragi bo‘lishi kerak.

Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam mazkur suhbatda sahobai kiromlarga ajoyib o‘xshatish ila o‘zlarining fazllarini bayon qilib bermoqdalar:

«Yulduzlar osmon uchun omonlikdir».

Yulduzlar osmonda tursalar, osmon omon bo‘ladi. Ular osmonning omonlik ishonchlaridir.

«Qachon yulduzlar ketsa, osmonga unga tahdid qilingan narsa keladi».

Osmonga tahdid qilingan narsa uning nizomining buzilishi va qiyomat qoim bo‘lishidir.

«Men sahobalarim uchun omonlikdirman».

Osmon yulduzlar bilan omon turganidek, sahobai kiromlar ham Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam bilan tinch-omon yashar ekanlar.

«Qachon men ketsam, sahobalarimga ularga tahdid qilingan narsa keladi».

Sahobai kiromlarga tahdid qilingan narsa ularning oralarida xilof va kelishmovchiliklar kelib chiqishidir.

«Sahobalarim ummatim uchun omonlikdirlar».

Osmon yuduzlar bilan, sahobai kiromlar Payg‘ambar sollallohu alayhi vasallam bilan tinch-omon yashaganlaridek, Islom ummati ham sahobai kiromlar bilan tinch yashar ekanlar.

«Qachon sahobalarim ketsalar, ummatimga ularga tahdid qilingan narsa keladir».

Islom ummatiga tahdid qilingan narsa havoi nafsga ergashish va molu dunyoga o‘ch bo‘lish kabi nuqsonlarga mubtalo bo‘lishdir.

Ushbu hadisi sharifdan sahobai kiromlarning fazllari qanchalik ulug‘ ekanligini bilib olishimiz kerak. Ana shunday ulug‘ fazl egalari bo‘lgan zotlarni hurmatlash va ulardan o‘rnak olish musulmon ummatining burchidir.


«Hadis va hayot» kitobining 21-juzidan olindi