Joriy yilning 21-31 oktyabr kunlari O‘zbekiston musulmonlari idorasi tasarrufidagi oliy va o‘rta maxsus diniy ta’lim muassasalari talabalari va pedagog-o‘qituvchilari, ishchi-xodimlari ishtirokida “Xususiy tartibda diniy ta’lim berishning huquqiy oqibatlari: nazariy asoslari va amaliy jihatlari” mavzusida davra suhbatlari tashkil etildi.
Mazkur tadbirlar ta’lim muassasalarning “Yoshlar bilan ishlash, ma’naviyat va ma’rifat bo‘limi” mas’ullari hamda O‘zbekiston Respublikasi Ichki ishlar vazirligi xodimlarini ishtirokida tashkil etildi. Davra suhbatlarida yoshlarning ekstremistik va turli oqimlarning yot g‘oyalari ta’siriga tushib qolishini oldini olish bo‘yicha so‘z yuritildi.
Shu bilan birga ta’lim muassasalar kesimida “Sog‘lom e’tiqod – ekstremizmga qarshi kurashning ma’naviy asosi”, “Vijdon erkinligi qonunda diniy ta’lim olish tartibi”, “Missionerlik va prozelitizmning ma’naviy barqarorlikka tahdidi hamda uni oldini olish masalalari”, “Biz terrorizmga qarshimiz” mavzularida ham qo‘shimcha ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar o‘tkazildi.
Tadbirlarga Din ishlari bo‘yicha qo‘mita, O‘zbekiston musulmonlari idorasi xodimlari, huquq-tartibot organ mas’ullari va O‘zbekiston xalqaro islom akademiyasining mintaqaviy filiallari o‘qituvchilari taklif etildi.
Davra suhbatlar davomida mamlakatimizda diniy sohada amalga oshirilayotgan islohotlar, O‘zbekiston Respublikasida qonuniy litsenziya asosida faoliyat olib borayotgan oliy va o‘rta maxsus diniy ta’lim muassasalar va ularda yaratilgan shart-sharoitlar bilan bir qatorda ta’lim muassasasi pedagog-o‘qituvchilari, ishchi-xodimlari hamda talabalariga xususiy tartibda diniy ta’lim berishning huquqiy oqibatlari haqida atroflicha ma’lumotlar berildi.
Shuningdek, mavzular yuzasidan tayyorlangan videoroliklar taqdim etish barobarida voyaga yetmagan shaxslarning qonuniy haq-huquqlarini himoya qilish maqsadida yangi qonun loyihasi ishlab chiqilgani, unga ko‘ra endilikda ota-onalar yoxud ularning o‘rnini bosuvchi shaxslar tomonidan voyaga yetmagan farzandini noqonuniy diniy ta’limga jalb etish ma’muriy javobgarlikka tortishga asos bo‘lishi mumkinligi haqida ma’lumotlar taqdim etildi.
Tadbirlar yakunida mavzu yuzasidan ishtirokchilar tomonidan berilgan savollarga mutaxassislar tomonidan batafsil javoblar berildi.
Abdunosir Bobamirzayev,
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
mas’ul xodimi
Muharram oyi qanday oy?
Muharram oyi – musulmonlar taqvimining birinchi oyidir. Bu oy Alloh taolo urush, qon to‘kishni harom qilgan (Zulhijja, Zulqa’da, Muharram, Rajab) to‘rt oyning biri bo‘lib, uning o‘ninchi kuni ya’ni, ashuro kuni alohida fazilatlarga ega.
Ashuro qanday kun?
Bu kun haqida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Bu shunday yaxshi kundirki, bu kunda Alloh Bani Isroilni dushmanlaridan qutqargan. Shu bois Muso alayhissalom bu kunda ro‘za tutgan. Men Musoga ko‘proq (yaqin bo‘lishga) haqliroqman”, dedilar va u kunda ro‘za tutib, odamlarni ham uning ro‘zasini tutishga buyurdilar” (Imom Buxoriy rivoyati).
Ashuro kuni ro‘za tutish o‘tgan bir yillik gunohlarga kafforat bo‘ladi.
Bu haqda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ashuro kunining ro‘zasi – Allohdan umid qilamanki – bir yil oldingi gunohlarga kafforat bo‘ladi”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).
Bu kun yaqinlarga kengchilik qilish, bir yillik kengchilikka sabab bo‘ladi.
Abu Sa’d roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Kim Ashuro kuni ahli ayoliga kenglik yaratsa, Alloh unga yil bo‘yi kenglik yaratadi”, dedilar (Imom Bayhaqiy rivoyati).
Ashuro kunini Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qanday o‘tkazardilar?
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bu kunni o‘tkazib yubormaslik uchun qattiq harakat qilardilar, uning savobiga erishish uchun bu kunning kelishini intiqlik bilan kutardilar. Bu haqda Ibn Abbos roziyallohu anhu aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni Ashuro kuni ro‘zasini Ramazon oyi ro‘zasini kutib sog‘ingandek, boshqa kun va oy ro‘zasini kutganlarini ko‘rmadim” (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).
Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ashuro kuni ro‘zasini tutib, odamlarni ham bu kunning ro‘zasini tutishga buyurganlarida, sahobalar: “Yo, Rasululloh! Bu kun yahudiy va nasroniylar ulug‘laydigan kun-ku!” deyishdi. Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh xohlasa kelasi yil to‘qqizinchi kuni ham tutamiz”, dedilar. Ammo, kelasi yil kelmasidan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam vafot etdilar (Imom Muslim rivoyati).
Alloh taolo ushbu oyning fazilatlaridan barcha mo‘min-musulmonlarni to‘liq bahramand etsin. O‘zining roziligini topadigan amallarda bardavom qilsin.
Davron NURMUHAMMAD