Payg‘ambar alayhissalomning sahobalarining ichida U zotning mavlolari Savbon roziyallohu anhu bo‘lib, Nabiy alayhis salomga g‘oyat muhabbatli, u zotni ko‘rmasa turolmas edi.
Bir kuni Savbon Payg‘ambar alayhis salomning huzurlariga rangi bo‘zargan xolda keldi. Yuzida chuqur mahzunlik bor edi. Rosululloh sollallohu alayhi vasallam unga: “Ey Savbon, senga nima bo‘ldi, bemormisan?”, dedilar. Savbon: “Yo‘q, men bemor emasman, hech qayerim og‘rimayapti. Buning sababi sizni sog‘inchingiz, yo Rasulullh. Agar sizni ozgina ko‘rmasam qattiq sog‘inaman, hatto sizni ko‘rmagunimcha bu sog‘inch-iztirobim bosilmaydi.
Bugun ana shunday sog‘inch ortidan oxiratni o‘ylab qattiq qo‘rqib kettim. Siz jannatda baland darajaga, nabiylar bilan ko‘tarilib ketsangiz. Men ham jannatga kirsamu, ammo meni darajam siznikidan past bo‘lib, u yerda sizni sog‘insam ko‘rolmaymanmi?” dedi. Payg‘ambar alayhissalom jim turib qoldilar.
Shunda Jabroil alayhissalom mana bu oyatni olib keldilar: “Kim Allohga va Rosulga itoat qilsa, bas, ana o‘shalar Alloh ne’mat bergan nabiylar, siddiqlar, shahidlar va solihlar bilan birgadirlar. Va ularning rafiqlari qanday ham yaxshi” (Niso surasi, 69-oyat).
Bu oyat Savbon roziyallohu anhuning sevgisi sabab ummatga baraka oyati bo‘ldi. Sizu biz ham Allohga itoat qilib, Rosulullohni sevib u zotni sunnatlariga ergashsak, jannatda u zot bilan birga bo‘lamiz. Payg‘ambar alayhissalom boshqa bir hadislarida: “Kishi (jannatda)sevgani bilan birga bo‘ladi”, deb marhamat qilganlar.
Zohidjon qori No‘monov,
Namangan shahridagi “Mulla bozor oxund”
jome masjidi imom xatibi
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
Ro‘za tutish uchun saharlikka turish mustahab amal ekanligiga butun ummat ijmo’ qilgan. Uni tark qilgan gunohkor bo‘lib qolmaydi, albatta.
Imom Buxoriy va Imom Muslim Anas roziyallohu anhudan qilgan rivoyatlarida Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam bunday deb marhamat qilganlar:
تسحروا فانّ السحور بركة
«Saharlik qilinglar! Zero, shak yo‘qki, saharlik barakadir!».
Miqdom ibn Ma’dikaraba roziyallohu anhu rivoyatida Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: «Bu saharlikni o‘zingizga lozim tutinglar! Zero, bu muborak oziqdir», dedilar.
Imom Nasoiy rivoyat qilgan.
Barakaning sababi ro‘zador quvvatli bo‘ladi, xursand bo‘ladi, ro‘za tutishi oson bo‘ladi. Boz ustiga, oxiratdagi savobi ham bor.
Shuning uchun saharlik qilish kerak. U ozgina taom, garchi bir qultum suv bo‘lsa ham kifoya qiladi.
Imom Ahmad Abu Said al-Xudriy roziyallohu anhudan rivoyat qilishicha, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam marhamat qilganlar:
السحور بركة فلا تدعوه ولو ان يجرع احدكم جرعة ماء فانّ الله وملائكته يصلون على المتسحرين
«Saharlik barakadir. Shuning uchun, hech biringiz uni bir qultum suv ichib bo‘lsa ham tark qilmanglar. Zero, Alloh taolo va uning farishtalari saharlik qiluvchilarga salovot ayturlar».
Saharlik qilishning vaqti tun yarmidan boshlab to tong otgungachadir. Lekin, kechiktirib saharlik qilish avlodir. Ya’ni, tong otishidan sal oldin saharlik tugatilishi yaxshiroq.
Zayd ibn Sobit roziyallohu anhu aytadilar: Biz Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan birga saharlik qilar edik. So‘ng namozga turar edik. «Ikkovining orasi qancha vaqt edi?» – deb so‘raldi.
U: «Ellik oyat o‘qish miqdoricha edi», dedi.
Imom Buxoriy va Muslim rivoyat qilgan.
Tobeinlardan Amr ibn Maymunadan rivoyat qilinadi:
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning as'hoblari odamlar ichida iftorga eng shoshadigani, saharlikni eng kechiktiradigani bo‘lgan ekanlar.
Imom Bayhaqiy rivoyat qilgan.
Ammo, shuni bilmoq kerakki, saharlikni kechiktirganda, agar tong otib ketdi, degan gumon bo‘ladigan bo‘lsa, unda yeb-ichib o‘tirish makruh bo‘ladi. Tong otgani aniq bo‘lganda yeyish esa, ro‘zani buzadi.