Cavol: Iso alayhissalomning osmonga ko‘tarilganlari va Qiyomatga yaqin tushishlari haqida to‘liq ma’lumot bersangiz. Chunki hozirda ayrim kishilar bunga shubha qilishmoqda.
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Iso alayhissalomning ko‘tarilishlari va Qiyomatga yaqin tushishlariga har bir mo‘min inson imon keltirishi farz hisoblanadi. Bu aqidaga shubha qilish – kishining imoniga putur yetkazib qo‘yadi, Alloh asrasin . Chunki u zotning osmonga ko‘targanlari va Qiyomat oldidan tushishlari borasidagi hadislar ma’naviy mutavotir - inkor qilib bo‘lmas darajaga yetgan. Jumladan, Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: “Jonim qo‘lida bo‘lgan Zot ila qasamki, albatta, kelajakda ichingizga Ibn Maryam alayhissalom odil hakam bo‘lgan holda nozil bo‘lur...”, dedilar (Imom Buxoriy, Imom Muslim va Imom Termiziy rivoyat qilganlar).
Iso alayhissalomning osmonga ko‘tarilganlari va Qiyomat oldidan yerga qaytib tushishlariga Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam zamonlaridan boshlab hozirgacha barcha musulmonlar birdek e’tiqod qilib, ishonib keladigan aqidaviy masaladir.
Iso alayhissalomning osmonga ko‘tarilishlari quyidagi oyatda keladi: “Biz ularning “Allohning Rasuli Masih Iso ibn Maryamni o‘ldirdik”, deganlari uchun (ularni la’natladik). Holbuki uni o‘ldirmadilar ham, osmadilar ham, lekin ularga shunday tuyuldi. U haqida ixtilofga tushganlar uning o‘limidan shak-shubhadadirlar. U to‘g‘risida ularning bilimlari yo‘q, faqatgina gumonga ergasharlar. Uni o‘ldirmaganlari aniqdir. Balki uni Alloh O‘ziga ko‘tardi. Alloh mulkida g‘olib va o‘ta hikmatli zotdir” (Niso surasi, 157-158-oyatlar). Iso alayhissalom ham jasad, ham ruhlari bilan osmonga ko‘tarilganlar va Qiyomatga yaqin tushadilar.
Qur’oni karimda Iso alayhissalomning osmondan tushishlari Qiyomat alomatlari ekani ta’kidlangan. Alloh taolo bunday marhamat qiladi:
“Albatta, u (Iso) qiyomat soati belgisidir. Bas, siz u (Qiyomat) haqida hech shubha qilmang va Menga ergashing. Mana shu to‘g‘ri yo‘ldir” (Zuxruf surasi, 61-oyat).
Zamondosh ulamolardan Doktor Hamza Bakriy “Iso alayhissalomning tushishlarini inkor qilish Ahli sunnada ham, mo‘tazila yoki boshqa turli firqalarda uchragani ma’lum emas, bu buzuq aqida yaqinda paydo bo‘ldi”, deydi.
Alloma Kashmiriy rahimahulloh Iso alayhissalomning tushishlari haqida alohida kitob yozib, Iso alayhissalomning osmonga ko‘tarilganlari va tushishlari borasidagi dalillar inkor etib bo‘lmas darajada ko‘p ekanini ta’kidlaganlar va unda Iso alayhissalomning Qiyomatga yaqin tushishlari haqida 100 dan ortiq hadislar keltirgan. Tavfiq Allohdan.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
O‘tgan solih zotlar jamoat bilan namoz o‘qiyolmay qolsalar, bir-birlariga ta’ziya izhor qilishar ekan. Shunday zotlardan biri Hotamul Asom aytadi: “Men jamoatga ulgurmay qoldim, shunda menga Abu Is'hoq Buxoriyning bir o‘zi ta’ziya bildirdi. Agarda o‘g‘lim o‘lib qolsa minglab odamlar ta’ziya izhor qilishadi. Buning sababi odamlar nazdida din musibati dunyo musibatlaridan ko‘ra arzimas sanalganidandir”.
Bugungi kunda oramizda qanchalab odamlar jamoat namozlarini o‘tkazib yuboradilar, jiddiy e’tibor qaratmaydilar. Ba’zida ish, g‘am-tashvishlarning ko‘pligini bahona qilamiz, to‘g‘rimi?! Yana ko‘plar tuni bilan uxlamasdan, bomdod namoziga yaqin uxlab qolishlari ham bor gap.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning “Zimistonda masjidlar sari odim tashlovchilarga qiyomat kunidagi tamomiy nurning xushxabarini beringlar”[1] deganlarini nahot eshitmagansiz?!
Shayton sizning ustingizdan g‘alabaga erishib, namozda xotirjamligingizni ketkazishiga imkon bermang!
Omir ibn Abdulloh o‘lim to‘shagida yotganlarida azon ovozini eshitib: “Meni qo‘limdan tutinglar”, dedilar. Omir ibn Abdullohga “Axir siz betobsiz-ku”, deyishganida: “Allohning chaqirig‘ini eshitib turib, unga rioya qilmaymanmi”, dedilar. Keyin u kishini qo‘lidan ushlab turg‘izishdi. Masjidda imom bilan shom namozining bir rakatini o‘qidilar va jon taslim qildilar.
Yana bir misol: Sufyon ibn Uyayna azon aytilishidan ilgari namozga borishga ishtiyoqmand bo‘lganlar va doim: “Namozga azon aytilmagunicha masjidga kelib turmaydigan yomon qul bo‘lma. Chunki yomon qul chaqirmaguningcha kelmaydi”, der edilar.
Oisha roziyallohu anho onamiz aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan suhbatlashib o‘tirardik, u zot ham biz bilan gaplashib o‘tirardilar. Bordi-yu, namoz vaqti kirib qolsa, bir-birimizni tanimaganday bo‘lib olardik”[2].
Shukrki, oramizda masjidda birinchi safga joylashish uchun g‘ayrat qiluvchilar ko‘payib bormoqda. Nabiy alayhissalom: “Agarda odamlar azonda va birinchi safda nimalar borligini bilishsa edi, unga erishish uchun qur’a tashlashdan boshqa chora bo‘lmasa, albatta, qur’a tashlagan bo‘lardilar”, deganlar.
Said ibn Musayyab aytadi: “Men ellik yildan beri biror marta birinchi takbirni o‘tkazib yubormaganman. Ellik yildan buyon namozda birorta kishining boshining orqasiga qaragan emasman”.
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Imom Termiziy va Imom Abu Dovud rivoyati.
[2] Mursal hadis. Iroqiyning “Ihyo”ga yozgan taxrijiga qarang (1, 205).