Sayt test holatida ishlamoqda!
13 Mart, 2025   |   13 Ramazon, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:20
Quyosh
06:38
Peshin
12:37
Asr
16:41
Shom
18:30
Xufton
19:43
Bismillah
13 Mart, 2025, 13 Ramazon, 1446

Zinoning 3 zarari

13.11.2024   3748   4 min.
Zinoning 3 zarari

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Alloh taolo Qur’oni karimda bunday ogoh etadi:

وَلَا تَقْرَبُوا الزِنَحَ إِنَّهُ كَانَ فَاحِشَةً وَسَاءَ سَبِيلًا 

«Zinoga aslo yaqinlashmang. Shubhasiz, u fahsh va eng yomon yo‘ldir» (Isro surasi, 32-oyat).

Zinoda uchta – shar’iy, ijtimoiy va aqliy qabohat jam bo‘lgan. Shuning uchun ham unga yaqin borish, uning sabablarini yuzaga keltirish qattiq man qilinyapti.

Haqiqat shuki, jamiyatning fasodi va izdan chiqishida zinoning ta’siri juda katta. Buzuqlik yaxshi axloq va madaniyatning asosiga nish uradi. Iffat va pokizalik mahkam turgan vaqtdagina jamiyat mustahkam bo‘ladi.

Solih jamiyatning asosi solih xonadondir. Solih xonadon yaxshi fitriy hislar bilan birga, toza qon, toza nasab va pok qarindoshlik asosiga qoim bo‘ladi. Agar unday bo‘lmasa, xonadon emas, balki fitriy, ma’naviy hislardan butkul mahrum hayvonlarning galasiga aylanadi. Qur’oni Karim zinoning zararlari kattaligi tufayli unga ko‘p ahamiyat bergan va shunday lafzlar ila man qilganki, u lafzlar buzuqlikning barcha yo‘llari va sabablariga to‘siq bo‘ladi.

Alloma Ibn Qayyim rahmatullohi alayh bunday deydilar: «Zino fasodlar va jinoyatlarning eng boshida turadi. U tufayli ommaviy intizom barbod bo‘ladi».

Zino sababidan nasab, iffat va poklikni saqlab bo‘lmaydi. O‘zaro adovat va fasod kuchayib boradi. Ayni shu sababdan Rasululloh sollallohu alayhi vasallam uni katta gunohlardan deb sanaganlar.

Imomi Ahmad rahmatullohi alayh shunday deydilar: «Birovni sababsiz o‘ldirishdan keyingi eng katta gunoh zinodir».

Zino barcha yomonliklarning o‘chog‘idir. U din, yaxshilik, isloh va taqvo – barchasiga zarar yetkazadi. Zinokor odam dindor bo‘lolmaydi, taqvodor, sodiq, vafodor, rashkli va omonatdor ham bo‘lolmaydi. Zino bilan bevafolik, dayuslik, yolg‘on, xiyonat va behayolik chambarchas bog‘liqdir. Inson qalbiga, dindorligiga zarar yetkazishda, Alloxdan va yaxshiliklardan uzoq qilishda shirkdan keyin zino turadi. Kur’onda zinokorlar «xobis» (nopok) deb hukm qilingan. Inson qalbini barbod qilish va tavhid asoslarini qulatishda zinoning ta’siri katta ekani ochiq-oydin bayon qilingan. Zino va yarim yalang‘ochlik odati insonni iymon va Allohning rahmatidan uzoq qilib qo‘yadi.

Zino naqadar og‘ir gunoh ekanini Nabiy sollallohu alayhi vasallam sahoba va sahobiyalardan bay’at olganlarida, zinodan saqlanish ahdini ham olganlaridan bilish mumkin. Qur’oni Karimda bunday deyiladi: «Ey Nabiy! Agar mo‘minalar senga Allohga hech narsani shirk keltirmaslik, o‘g‘rilik qilmaslik, zino qilmaslik, farzandlarini o‘ldirmaslik, qo‘llari va oyoqlari orasidan bo‘hton to‘qib keltirmaslik va senga ma’rufda isyon qilmaslikka bay’at qilib kelsalar, ularning bay’atlarini qabul qil. Va Allohdan ular uchun mag‘firat so‘ra. Albatta, Alloh o‘ta mag‘firatlidir, o‘ta rahmlidir» (Mumtahana surasi, 12-oyat).

Hazrati Uboda ibn Somit roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: «Sahobalarning bir jamoasidan Nabiy sollallohu alayhi vasallam bay’at qabul qildilar va shirk keltirmaslik, o‘g‘irlik qilmaslik, zino qilmaslik, farzandlarini qatl etmaslik, bo‘hton qilmaslik va itoatsizlik qilmaslikka ochiq-oydin ahd oldilar» («Mishkotul masobiyh»).

Hazrati Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhumo aytadilarki, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sahobai kiromlarga bunday dedilar: «Men sizlardan shirk keltirmaslik, Alloh mukarram qilgan biror jonni o‘ldirmaslik, zino qilmaslik, xamr ichmaslik sharti ila bay’at qabul qilaman. Kim bu gunohlardan birortasini qilmasa, men uning uchun jannat kafolatini beraman» («Sahihi Muslim»).

Hazrati Umayma binti Ruqayqa roziyallohu anho Nabiy sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga keldi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Men sendan shirk keltirmaslik, farzandlaringni o‘ldirmaslik, biror bo‘hton to‘qib keltirmaslik, azada diydiyo qilmaslik, johiliyatdagi kabi ziynatlaringni namoyon etmaslik sharti ila bay’at qabul qilaman», dedilar («Musnadi Ahmad»).

Bir hadisda Nabiy sollallohu alayhi vasallam: «Men sizlarga eng ko‘p qo‘rqadigan narsa zinodir», dedilar. Chunki zino la’natga mubtalo bo‘lishdir («At targ‘ibu vat tarhib»).

«Badnazarlik va zinodan saqlanish» kitobi asosida tayyorlandi

Boshqa maqolalar

Qur’on karimda zikr etilgan 26 ta jonzot

11.03.2025   2553   5 min.
Qur’on karimda zikr etilgan 26 ta jonzot

Bismillahir Rohmanir Rohiym

  • Hudhud. U qushlarni ko‘zdan kechirib: «Nega men hudhudni ko‘rmayapman, balki u (beruxsat) g‘oyib bo‘luvchilardandir?! (Naml surasi, 20-oyat).
     
  • Bedana. Alloh dedi: «Ey, Isroil avlodi! Biz sizlarga dushmaningizdan najot berdik va sizlarga (Musoga Tavrot nozil qilish uchun) Tur (tog‘i)ning o‘ng tomonini va’dalashdik va sizlarga shirinlik va bedanalar yog‘dirdik (Toho surasi, 80-oyat).
     
  • Qarg‘a. Shundan so‘ng, Alloh unga birodari murdasini qanday ko‘mishni ko‘rsatish uchun yerni kavlovchi bir qarg‘ani yubordi. «Holimga voy! Nahot shu qarg‘achalik bo‘lishdan ojiz bo‘lsam? (Men ham) birodarim jasadini (tuproqqa) ko‘ma qolay», – dedi. Shunday qilib (u) pushaymon qiluvchilardan bo‘lib qoldi (Naml surasi, 31-oyat).
     
  • Asalari. (Ey, Muhammad!) Robbingiz asalarilarga vahiy (bo‘yruq) qildi: «Tog‘larga, daraxtlarga va (odamlar) barpo qiladigan narsalarga in quringiz (Nahl surasi, 68-oyat).
     
  • Ko‘rshapalak. U kuni odamlar to‘zitib yuborilgan ko‘rshapalaklar kabi bo‘lurlar (Qoria surasi, 4-oyat).
     
  • Chivin. Alloh chivin, balki undan ham «yuqori» narsalar haqida zarbulmasal aytishdan uyalmaydi. Imonli kishilar-ku, uni (masalni) haqiqatan o‘zlarining Rabbi tomonidan (yuborilgan) haq narsa deb biladilar (Baqara surasi, 26-oyat).
     
  • Pashsha. Ey, insonlar! (Sizlarga) zarbulmasal qilindi. Bas, unga quloq tutingiz! Aniqki, sizlar Allohni qo‘yib, sig‘inayotgan narsalaringizning barchasi birlashganda ham, bir pashshani yarata olmaslar, agar pashsha ulardan biror narsani tortib olsa, uni undan ayirib ololmaslar. Talab qiluvchi ham, talab etiluvchi (butlar) ham zaiflik qilurlar (Haj surasi, 73-oyat).
     
  • Chigirtka. (Ular) ko‘zlari (qo‘rquvdan) quyiga boqqan hollarida, go‘yo to‘zigan chigirtkalar kabi qabrlaridan chiqib kelurlar (Qamar surasi, 7-oyat).
     
  • Bit va baqa. Shundan keyin ular ustiga to‘fon, chigirtka, bit, baqalar va qon (balolari)ni aniq mo‘jizalar sifatida yubordik. (Shundan) so‘ng (ham ular) kibr qildilar. (Ular oldindan) jinoyatchilar qavmi edi (A’rof surasi, 133-oyat).
  •  
  • Chumoli. To ular chumolilar vodiysiga yetganlarida, bir chumoli: «Ey, chumolilar! Uyalaringizga kiringiz, yana Sulaymon va uning lashkarlari o‘zlari sezmagan hollarida sizlarni ezib ketmasinlar!» – dedi (Naml surasi, 18-oyat).
     
  • O‘rgimchak. Allohdan o‘zgalarni do‘st tutgan kimsalarning misoli xuddi in qurib olgan o‘rgimchakka o‘xshaydi. Zotan, inlarning eng nimjoni, albatta, o‘rgimchak inidir, agar bilsalar (Ankabut surasi, 41-oyat).
     
  • Nahang baliq. Bas, malomatga qolgan holida uni bir nahang baliq yutib yubordi. Bas, agar u (Allohga doimo) tasbeh aytuvchilardan bo‘lmaganida, albatta, u (baliq) qornida, to (odamlar) qayta tiriladigan kunlarigacha (qiyomatgacha), qolib ketgan bo‘lur edi (Soffot surasi, 142-144-oyat).
     
  • Qo‘y. (Ularning biri dedi:) «Darvoqe, mana bu mening birodarim, uning to‘qson to‘qqiz sovliq qo‘yi bor, mening esa birgina sovlig‘im bordir. Bas, u: «O‘shani ham menga topshirgin!» – dedi va meni bahsda yengib qo‘ydi» (Sod surasi, 23-oyat).
     
  • Echki. Sakkiz juft (hayvonlar) – qo‘ydan ikki (jins) va echkidan (ikki jins)ni (yaratdi) (A’nom surasi, 143-oyat).
     
  • Sigir. Eslang, Muso o‘z qavmiga: «Alloh sizlarni (biror) sigir so‘yishga buyurdi», – deganida, ular: «Bizni istehzoga tutyapsanmi?» – dedilar. (Muso) dedi: «Johillardan bo‘lib qolishimdan meni Alloh asrasin!» (Baqara surasi, 67-oyat).
     
  • Tuya. Axir, ular tuyalarga qarab, qanday yaratilganiga (G‘oshiya surasi, 17-oyat).
     
  • Ot. Qasamyod etaman pishqirib chopadigan, (chopganda tuyoqlaridan) chaqmoq chaqnatadigan, tong paytida (yov sari) bostirib boradigan, bas, o‘sha paytda (ortida) chang qoldiradigan, shu (chang) bilan (dushman) jamoasining o‘rtasiga kirib boradigan (ot)lar bilanki, haqiqatan, (kofir bo‘lgan) inson Parvardigori (ato etgan ne’matlar)ga noshukurdir! (Odiyot surasi, 1-6-oyat).
     
  • Xachir va eshak. U yana minishingiz uchun va ziynat sifatida otlar, xachirlar va eshaklarni (yaratdi). Yana, sizlar (hali) bilmaydigan narsalarni ham yaratur (Nahl surasi, 8-oyat).
     
  • Cho‘chqa. U sizlarga o‘limtik, qon, cho‘chqa go‘shti va Allohdan o‘zgaga atab so‘yilgan narsalarni (iste’mol qilishni qat’iy) harom qildi. Ammo, zulmkor va tajovuzkor bo‘lmagan holda, zaruratan, majbur bo‘lsa (ochlik tangligi yuzasidan tanovul  qilsa), unga gunoh yo‘qdir. Darhaqiqat, Alloh kechirimli va rahmlidir (Baqara surasi, 173-oyat).
     
  • Fil. (Ey, Muhammad!) Rabbingiz «fil egalari»ni ne qilganini ko‘rmadingizmi? (Fil surasi, 1-oyat).
     
  • Bo‘ri. (Ya’qub) dedi: «Uni olib ketishingiz meni juda tashvishlantirayapti, sizlar undan g‘aflatda bo‘lgan chog‘ingizda (nogoh) uni bo‘ri yeb ketishidan qo‘rqaman» (Yusuf surasi, 13-oyat).
     
  • It. Uxloq bo‘lsalar-da, (ko‘zlari ochiq bo‘lgani uchun) ularni uyg‘oq, deb o‘ylaysan. Biz ularni (chirib ketmasligi uchun) o‘ng tomon, so‘l tomonga aylantirib turarmiz. Ularning iti esa, ostonada ikki old oyoqlarini uzatib yotur. Agar ularni ko‘rib qolsangiz, dahshatga tushib, ulardan yuz o‘girib qochib ketgan bo‘lur edingiz (Kahf surasi, 18-oyat).
     
  • Maymun. Shanba (kuni)da sizlardan tajovuz qilganlarni bildingiz. Biz ularga: «Qadrsiz maymunlarga aylaningiz!», – dedik (Baqara surasi, 65-oyat).
     
  • Ajdaho. (Muso) asosini tashlagan edi, birdaniga u chin ajdahoga aylandi (Shuaro surasi, 32-oyat).

Davron NURMUHAMMAD