Sayt test holatida ishlamoqda!
19 Iyun, 2025   |   23 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:50
Peshin
12:29
Asr
17:40
Shom
20:02
Xufton
21:41
Bismillah
19 Iyun, 2025, 23 Zulhijja, 1446

Alloh taoloning roziligiga olib boruvchi 2 qadam

13.11.2024   4905   2 min.
Alloh taoloning roziligiga olib boruvchi 2 qadam

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Kamtarlik libosining qiyosi yo‘q, uni hech narsaga taqqoslab bo‘lmaydi. Allohga duo qilishning eng samarali yo‘li bu – kamtarlikdir. Imom Ahmad Rifoiy o‘zining kitoblaridan birida bunday deydilar: “Allohga olib boradigan yo‘l ikkita qadamdan iboratdir. Birinchi qadamda, oyoqingizni bo‘yningizga qo‘yasiz, ikkinchisida esa, Alloh taologa to‘g‘ridan to‘g‘ri murojaat qilasiz. Bo‘yingga oyoqni qo‘yish nima degani? Ya’ni bu kamtar bo‘lishni anglatadi. Kamtarlik odamlar uchun emas, balki Alloh azza va jalla uchundir.

Yana boshqa olimlardan biri, hozir ismlari esimda yo‘q, aytadilar: Alloh taologa olib boradigan yo‘llarni ko‘rdim. Ularning aksariyati tirband ekan. Kamtarlik yo‘liga nazar soldim, uning bo‘sh, ochiq va qisqa ekanini ko‘rdim. Nima uchun?

Agar siz amallaringiz bilan mag‘rurlanish yo‘lidan o‘tmoqchi bo‘lsangiz, qanchadan-qancha odamlar o‘zlarining amallari bilan mag‘rurlanishining guvohi bo‘lasiz.

Agar siz Alloh rizoligi uchun kurashish, jang qilish yo‘lidan o‘tsangiz, o‘zingizdan faxrlanishni sezasiz. Albatta har bir inson bundan faxrlanishi mumkin. Bunday qiladiganlar ko‘p.

Agar siz Alloh roziligi uchun mol-dunyo, mablag‘ sarflash, exson, xayriya qilish yo‘lidan o‘tmoqchi bo‘lsangiz. Yo Allohim men falon narsalarni berganman, kambag‘allarga million pul sarfladim deyishingiz mumkin. Bunda ham nafs o‘zini-o‘zi mag‘rur his qiladi va bunday qiladiganlar ham ko‘p.

Ammo kamtarlik yo‘li bilan Allohning roziligini izlaydigan kishi o‘zini ojiz va kuchsiz his qiladi. Allohning haqlarini, ibodatlarini bajarishda o‘zining nuqson, kamchiliklarini ko‘radi. Bu ajoyib tuyg‘u, ajoyib. Bu tuyg‘uni kim sezishi mumkin? Qalbi kirlardan xoli bo‘lganlar. Ular o‘zini hech narsaga, hech narsaga qodir emasliklarini anglaydilar. Ammo Alloh taolo ular uchun hamma narsani paydo qiladi.

Doktor Muhammad Said Ramazon Butiy
rahimahulloh ma’ruzalaridan Davron Nurmuhammad tarjimasi

Boshqa maqolalar

Jamoat namozini o‘tkazib yuborganning ta’ziyasi

13.06.2025   9164   2 min.
Jamoat namozini o‘tkazib yuborganning ta’ziyasi

O‘tgan solih zotlar jamoat bilan namoz o‘qiyolmay qolsalar, bir-birlariga ta’ziya izhor qilishar ekan. Shunday zotlardan biri Hotamul Asom aytadi: “Men jamoatga ulgurmay qoldim, shunda menga Abu Is'hoq Buxoriyning bir o‘zi ta’ziya bildirdi. Agarda o‘g‘lim o‘lib qolsa minglab odamlar ta’ziya izhor qilishadi. Buning sababi odamlar nazdida din musibati dunyo musibatlaridan ko‘ra arzimas sanalganidandir”.

Bugungi kunda oramizda qanchalab odamlar jamoat namozlarini o‘tkazib yuboradilar, jiddiy e’tibor qaratmaydilar. Ba’zida ish, g‘am-tashvishlarning ko‘pligini bahona qilamiz, to‘g‘rimi?! Yana ko‘plar tuni bilan uxlamasdan, bomdod namoziga yaqin uxlab qolishlari ham bor gap.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning “Zimis­tonda masjidlar sari odim tashlovchilarga qiyomat kunidagi tamomiy nurning xushxabarini beringlar”[1] deganlarini nahot eshitmagansiz?!

Shayton sizning ustingizdan g‘alabaga erishib, namozda xotirjamligingizni ketkazishiga imkon bermang!

Omir ibn Abdulloh o‘lim to‘shagida yotganlarida azon ovozini eshitib: “Meni qo‘limdan tutinglar”, dedilar. Omir ibn Abdullohga “Axir siz betobsiz-ku”, deyishganida: “Allohning chaqirig‘ini eshitib turib, unga rioya qilmaymanmi”, dedilar. Keyin  u kishini qo‘lidan ushlab turg‘izishdi. Masjidda imom bilan shom namozining bir rakatini o‘qidilar va jon taslim qildilar.

Yana bir misol: Sufyon ibn Uyayna azon aytilishidan ilgari namozga borishga ishtiyoqmand bo‘lganlar va doim: “Namozga azon aytilmagunicha masjidga kelib turmaydigan yomon qul bo‘lma. Chunki yomon qul chaqirmaguningcha kelmaydi”, der edilar.

Oisha roziyallohu anho onamiz aytadilar: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bilan suhbatlashib o‘tirardik, u zot ham biz bilan gaplashib o‘tirardilar. Bordi-yu, namoz vaqti kirib qolsa, bir-birimizni tanimaganday bo‘lib olardik”[2].

Shukrki, oramizda masjidda birinchi safga joylashish uchun g‘ayrat qiluvchilar ko‘payib bormoqda. Nabiy alayhissalom: “Agarda odamlar azonda va birinchi safda nimalar borligini bilishsa edi, unga erishish uchun qur’a tashlashdan boshqa chora bo‘lmasa, albatta, qur’a tashlagan bo‘lardilar”, deganlar.

 Said ibn Musayyab aytadi: “Men ellik yildan beri biror marta birinchi takbirni o‘tkazib yubormaganman. Ellik yildan buyon namozda birorta kishining boshining orqasiga qaragan emasman”.

 

Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Imom Termiziy va Imom  Abu Dovud rivoyati.
[2]  Mursal hadis. Iroqiyning “Ihyo”ga yozgan taxrijiga qarang (1, 205).