Bismillahir Rohmanir Rohiym
Cavol: Hajarul asvad ro‘parasida qo‘l qay shaklda ko‘tariladi. Odamlarda har xilini ko‘ramiz. Aslida qanday bo‘lishi kerak?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Tavofni boshlashda Hajarul asvadni istilom qilish (o‘pish yo silash) sunnat hisoblanadi.
Istilom agar hech kimga va o‘ziga ham aziyat bermaydigan bo‘lsa, Hajarul asvadni o‘pish bilan bo‘ladi. Buning imkoni bo‘lmasa, qo‘li bilan ushlaydi va qo‘lini o‘padi. Bunga ham imkon bo‘lmasa, hassaga o‘xshash biror narsani Hajarul asvadni tekkizib, o‘shani o‘padi. Agar uning ham iloji bo‘lmasa, uzoqdan turib, ikki qo‘lini xuddi namozga takbir aytib qo‘l ko‘tarayotgandek ko‘tarib, bismillah, takbir (Allohu akbar), tahlil (Laa ilaha illalloh), hamd (Alhamdulillah) va Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga salavot aytadi. Ba’zi ulamolar bundan keyin ikki kaftini o‘padi deyishgan.
“Irshodus soriy” kitobida istilomning sifati to‘liq aytilib, uzoqdan turib, istilom qilishni quyidagicha tushuntirilgan: “Hajarul asvadga yuzlanib, Allohu akbar deyish vaqtida ikki qo‘lini yelkasi yoki quloqlari barobariga ko‘taradi. Namozda ko‘targandek ko‘taradi. Ikki kaftini hajarul asvadga qaratadi”. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi
- Avvalo, ijtimoiy tarmoqlarga kirishdan maqsadingiz shunchaki vaqt o‘tkazish, ermak emas, balki boshqalarga manfaat ulashish, ulardan manfaat olish, ilmni oshirish, yaxshilikka chorlab, yomonlikdan qaytarish;
- Fahsh, harom, boshqalarga tegishli rasm va videolarini tarqatish tiyilish;
- Dinni, ulamolarni, shaxslarni, xalqlarni kamsitadigan, obro‘ to‘kishga qaratilgan maqola, rasm va videolarni post qilib qo‘ymang;
- Foydasiz tortishuvlarga kirishmang;
- Mish-mish aytuvchi, tarqatuvchi bo‘lmang! Ma’lumotlarni tarqatishdan oldin tekshirib, aniqlashtiring;
- Postlaringiz bilan odamlarga ilm-ma’rifat, yaxshilik ulashishga intiling va bu ishlarning barchasini Alloh taoloning roziligi uchun qiling;
- Yozayotgan, yuborayotgan, ulashayotgan har bir so‘zingiz oxiratda sizning zararingizga emas, foydangizga guvohlik beradigan so‘z bo‘lishiga diqqat qiling;
- Ijtimoiy tarmoqlardan me’yorida foydalaning! Ibodatni ado etish, oilaning nafaqasi, silai rahm, qo‘shniga yaxshilik qilish kabi zimmangizdagi mas’uliyatlaringizni unutib qo‘ymang;
- Postlarga “yoqdi” tugmasidan bosishdan oldin bu ish iymoningizga futur yetkazadimi yoki yo‘qmi, aniqlab oling! Gunoh bo‘lgan postlarga “yoqdi” tugmasini bosish iymonga salbiy ta’sir etadi;
- Ijtimoiy tarmoqlardagi sahifalaringizni oxiratda Alloh taoloning huzurida, Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning oldilarida xijolat bo‘lib qolmaydigan tarzda yuriting!
Norin tumani “Abu Iso at-Termiziy” jome masjidi
imom-xatibi Maxmudov Yosinxon.
Manba: @SOFTALIMOTLAR