Sayt test holatida ishlamoqda!
25 May, 2025   |   27 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:17
Quyosh
04:56
Peshin
12:25
Asr
17:30
Shom
19:47
Xufton
21:20
Bismillah
25 May, 2025, 27 Zulqa`da, 1446

Otasining ismi bilan mashhur bo‘lgan qori

13.11.2024   3481   2 min.
Otasining ismi bilan mashhur bo‘lgan qori

Misrda Xalil degan bir bo‘yrachi inson bo‘lgan ekan. Bilamizki, hozir bo‘yra kabi narsalar ishlatilmaydi. Oldingi vaqtlarda bo‘yradan joynamoz sifatida foydalanishgan. O’sha vaqtlarda kunning issig‘ida yerga solib namoz o‘qishgan.

Bo‘yrachi Xalil bo‘yradan joynamoz to‘qib o‘tirib, har kuni masjidga kelayotgan namozxonlarni kuzatar ekan. Joynamoz topolmagan, qiynalib qolgan bir namozxonni ko‘rsa, to‘qib qo‘ygan bo‘yrasidan bittasini olarkan-da, o‘sha namozxonga sovg‘a qilib yuborarkan. Odamlar xursand bo‘lib, bo‘yrani olib ketarkan. Xalil savobli ishida bardavom bo‘libdi. U bir kuni tush ko‘ribdi. Tushida umurtqasidan tok-uzum daraxti o‘sib chiqqanmish. Mevasidan  odamlar yermish, uzum aslo tugamasmish. Xalil bu tushni bir necha marta ko‘ribdi. Bundan ajablanib, ulug‘ bir  shayxning yoniga boribdi. Bo‘lgan voqeani aytib, tushining ta’birini so‘rabdi. Shayx:

- O‘g‘ling bormi? deb so‘rabdi.

- Ha, 2 yoshli o‘g‘lim bor.

- Shu o‘g‘lingni  Azharga ber, o‘sha yerda o‘qisin, debdi shayx.

- Xalil xo‘p, deb shayxning aytganini qilibdi. 8 yoshida o‘g‘li qori bo‘libdi.

Dunyoda birinchi bo‘lib qiroatini tasmaga, ya’ni yozuvga tushirgan qori shu inson bo‘lgan. Bu inson imom Hafsning Osimdan qilgan rivoyatini boshdan oyoq chiroyli bir holatda o‘qib bergan, 55 yil Qur’oni Karimga  xizmat qilgan, dunyoning ko‘p qismida qiroatlari bilan mashhur bo‘lgan Mahmud Xalil Xusoriy edi. Allohning mehribonligini qarangki, otaning qilgan bir yaxshiligini farzandi orqali bildirib qo‘ydi.

Alloh karim Zot. Har qanday ishni qiladigan bo‘lsak, oz bo‘lsa-da, oz  demaydi.

Aslida ismi Mahmud bo‘lgan bu inson hozir butun dunyoga otasining ismi Xalil bilan mashhur. Kichik bo‘lsa ham, Alloh roziligi yo‘lida qilgan ehsonning mukofotini Buyuk zot berib qo‘ydi. Kimki xolis yaxshilik qilsa, mehribon va rahmli Zot albatta, uni mukofotlaydi.

Xoh ulug‘ olim bo‘lsin, xoh sarkarda bo‘lsin, qo‘yingki barcha buyuk zotlar siz-u bizga o‘xshagan oddiy insonlarning farzandlari bo‘lgan!

TII 4-kurs talabasi Sirojiddinov Muhammadali

Boshqa maqolalar

Hajga ketgan odam qurbonlikni qanday qiladi?

23.05.2025   11675   2 min.
Hajga ketgan odam qurbonlikni qanday qiladi?

Cavol: Men har yili qurbonlik qilar edim, bu yil ham qurbonlik qilishni niyat qilgan edim. Ammo bu yil muborak haj ibodatini ado qilish nasib qilib haj qilish uchun ketayapman. Shu holatda qurbonligimni qanday ado qilaman?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym.

Alloh taolo safaringizni O‘zi oson qilsin. Qurbonlik vojib bo‘lishi uchun kishi muqim bo‘lishi kerak, safarda yurgan musofirlarga qurbonlik qilish vojib bo‘lmaydi.

Musofir kishi qurbonlik qilinadigan kunlar o‘tib ketishidan avval muqim bo‘lib qolsa, bu holatda unga qurbonlik qilish vojib bo‘ladi.

Zimmasiga qurbonlik qilish vojib bo‘lgan boy kishi qurbonlik qilish maqsadida qo‘y sotib olib qurbonlik qilinadigan kunlar kelishidan avval safarga chiqib ketsa, uning zimmasidan qurbonlik soqit bo‘ladi. Ammo boyligi nisobga yetmagan va shu sababli unga qurbonlik qilish vojib bo‘lmagan kishi qurbonlik qilish maqsadida qo‘y sotib olsa, qurbonlik qilish uchun qo‘y sotib olish bilan qurbonlik qilishni nazr qilgan hisoblanadi va bunday kishi qurbonlik qilinadigan kunlari safarga chiqsa ham uning zimmasidan qurbonlik soqit bo‘lmaydi. Nomidan qurbonligini so‘yish uchun biror kishini vakil qilib tayinlaydi (Fatavoi Hindiya).

Demak, agar sizni nisob miqdorida molingiz bo‘lib sizga qurbonlik qilish vojib bo‘lgan bo‘lsa va hox qurbonlik qilish uchun qo‘y sotib olgan bo‘lsangiz ham yoki sotib olmagan bo‘lsangiz ham bu kunlarda safarda bo‘lganingiz sabab sizdan qurbonlik soqit bo‘ladi.

Agar sizni nisobga yetgan molingiz bo‘lmasa va sizga qurbonlik qilish vojib bo‘lmagan bo‘lsa, qurbonlik qilish uchun qo‘y ham sotib olmagan bo‘lsangiz sizga qurbonlik vojib emas. Lekin qurbonlik qilish uchun qo‘y sotib olgan bo‘lsangiz nomingizdan qurbonligingizni so‘yish uchun biror kishini vakil qilasiz.

Bu o‘rinda yana bir jihatga e’tibor qaratishingiz lozim. Agar haj safarida muqimlik holatini topsangiz ya’ni Makkada unga borganingizdan boshlab Minoga chiqadigan kuningizgacha yoki Minodan qaytganingizdan keyin 15 kun tursangiz qurbonlik vojib bo‘ladi. Uni o‘sha yerda yoki vakil orqali o‘z uyingizda so‘ydirishingiz vojib bo‘ladi.

Yana shuni ta’kidlaymizki, mazkur qurbonlik va hajdagi jonliq so‘yish masalalari boshqa-boshqa masalalardir. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.