Bismillahir Rohmanir Rohiym
Doktor Atsushi Kamal Okuda Tokiodagi Keyo universitetida siyosiy tizimlardan dars beradi. Doktor Okuda Qur’oni karimning bir oyati sababli Islomni qabul qildi. Musulmon bo‘lguniga qadar o‘z hayoti haqida bunday dedi: “Islomdan oldin hayotim juda tartibsiz edi. Musulmon bo‘lganimdan keyin yaratilishimizning asl haqiqatini angladim. Alloh taolo meni hidoyatiga boshlagani hayotimdagi eng baxtli kundir”.
Doktor Atsushi Kamal hayot haqiqatini izlab ko‘plab dinlarni o‘rgandi, lekin ular uning savollariga javob bera olmas, bundan uning hafsalasi pir bo‘lardi.
Kunlarning birida bir musulmon olimning maqolasini o‘qib qoladi. Maqoladagi insoniyatning kelib chiqishi haqidagi oyatlar Okudaning e’tibori tortadi, chunki u hech qachon bunga o‘xshash ma’lumotlarni o‘qimagan edi. Doktor Atsushi Kamal Okudaning Islomni qabul qilishiga ushbu oyat sabab bo‘lgandi: “Batahqiq, Biz insonni quruq loydan, o‘zgartirilgan qora balchiqdan yaratdik” (Hijr surasi, 26-oyat).
Doktor Okuda Islom tenglikni targ‘ib qiluvchi din ekanini tushunib yetadi. Islom dinini yaxshiroq o‘rganadi va nihoyat Islomni qabul qiladi.
Bugungi kunda doktor Atsushi Yaponiyada Islom dinini yoyishga xizmat qilmoqda. Islomni qabul qilish Alloh taoloning eng ulug‘ ne’mati ekanini hamisha ta’kidlab keladi. Doktor Okuda: “Alloh taolo menga Islomni berdi va buni boshqalar bilan baham ko‘rishni o‘zimning burchim deb bilaman” deya ko‘p bora takrorlaydi va ushbu oyatni eslatadi: “Albatta, bu Mening to‘g‘ri yo‘limdir. Bas, unga ergashing. Va boshqa yo‘llarga ergashmang. Bas, sizni Uning yo‘lidan adashtirmasinlar. Mana shu sizga qilgan amrki, shoyad, taqvo qilsangiz” (An’om surasi, 153-oyat).
Davron NURMUHAMMAD
Payg‘ambarimiz solallohu alayhi vasallamning vafotlaridan keyin shariatga bog‘liq barcha masalalar sahobalardan so‘raldi. Yosh sahobalar o‘zlaridan kattalardan, yangi musulmonlar avval musulmon bo‘lgan sahobalardan o‘zlari tushunmagan turli masalalar yechimini so‘rardilar.
Imom ibn Ahmad Sha’roniy o‘zlarining “Al-Miyzan ash-Sha’roniya” asarida mazhablar haqida quyidagi fikrlarni zikr qilgan. “Aslida sahoba va tobe’inlar davrida mazhablarning soni o‘n sakkizta bo‘lgan. Ularning barchasi o‘z vaqtida amalda bo‘lgan. Lekin vaqt o‘tishi bilan ular orasida to‘rt yirik: hanafiy, molikiy, shofe’iy va hanbaliy mazhablari ajralib chiqdi. Mazkur to‘rt mazhabning saqlanib qolishining asosiy omili bu mazhablarning ta’limotlari boshqa mazhablardan kuchliroq bo‘lgani uchun emas, balki to‘rt mazhab boshqa o‘n to‘rt mazhab ta’limotini ham qamrab olganidir”.
Demak, ko‘plab mazhablar orasidan faqat to‘rttasining saqlanib qolgani asrlar davomida insonlarni turli ziddiyatlar va ixtiloflardan himoya etishda asos bo‘lgan.
Samatov Jaloliddin,
Davlatabod tumani "Yusufxon o‘g‘li Qosimxon"
jome masjidi imom noibi