Cavol: Jamoat namozida ba’zan namozxonlardan birining tobi qochib, yiqilib, unga yordam ko‘rsatish kerak bo‘ladi. Shu holatda boshqa namozxon unga yordam berishi uchun namozini buzishi mumkinmi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Ha, bunday holatda namozni buzishga ruxsat berilgan. Bu haqda “G‘unyatul mustamliy” kitobida shunday deyiladi:
“Og‘ir ahvolga tushib qolgan insonga yordam berish, balanddan tushib ketish, g‘arq bo‘lish, yong‘in kabi halokatga sabab bo‘ladigan ishlardan qutqarish uchun namozni buzishga ruxsat bor. Shuningdek, o‘zining yoki o‘zganing bir dirham (bugungi kunda taxminan ikki yuz ming)ga teng moli yo‘qolishdan xavf qilsa ham namozni buzish mumkin”.
Hatto “Raddul muhtor” kitobida “Cho‘kayotgan, yong‘in ichida qolgan, ahvoli og‘irlashgan kishini qutqarish uchun namozni buzish vojib bo‘ladi”, deyilgan.
Demak, namozda biror kishining tobi qochib yiqilsa, uning yonidagi kishilar unga yordam berish uchun namozini buzishi kerak bo‘ladi. Chunki shariatning maqsadlaridan biri inson jonini muhofaza qilishdir. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi
#Maqola #Ixtilof #G‘uluv
Islomda "g‘uluv" din ilmini anglashda haddan oshishdir. Alloh taolo bunday ogohlantiradi: "Ayting: "Ey ahli kitoblar! Diningizda haddan oshmangiz va oldindan adashgan va ko‘plarni adashtirgan hamda to‘g‘ri yo‘ldan chalg‘iganlarning havoyi nafslariga ergashmangiz!" (Moida surasi, 77-oyat).
Rasululloh alayhissalom "Alloh taolo shariatda ziyoda chuqur ketuvchilar halok bo‘ldilar", deb uch marta aytishlarida, dinda haddan tashqari ziyodalik qilish insonni halok qilish bilan teng ekanligidan ogohlantirmoqdalar.
Dinda g‘uluvga ketish musulmon jamiyatlarida ixtilof va guruhbozlikka, fitnaga va oxir-oqibat aqidaning buzilishiga olib keladi. Islom tarixida xavorij, mo‘tazila va boshqa oqim va toifalarning vujudga kelishi ham, asosan, dinda g‘uluvga ketish natijasida sodir bo‘lgan.
Ayni vaqtda, g‘uluvga berilganlar dinni o‘ta og‘ir va mashaqqatli tushuntirganlari bois odamlar to‘g‘ri yo‘ldan adashib, undan bezib qoladilar. Dinda g‘uluvga ketish haqida so‘z yuritilganda aqidaparast oqimlarning aqidaviy masalalarda g‘uluvga ketganlari va ularning xatolari hamda bu e’tiqodlari sof islomiy ta’limotlarga naqadar zid ekanini eslamasdan iloji yo‘q.
G‘uluvga ketish, sarkashlik, itoatsizlik, manmansirash kabi illatlardan xoli bo‘lgan o‘tmish ajdodlarimiz dinimizni asrab-avaylab, bizgacha yetkazdilar. Shunday ekan, dinning musaffoligini asrash va uni kelajak avlodga asl xolicha yetkazish bizning vazifamizdir.
Abdug‘offor Hakimov, Mingbuloq tumani "Qo‘sh qishloq" jome masjidi imom-xatibi