Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.
1. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Sahifasida ko‘p istig‘for topgan kishiga tubo – jannat bo‘lsin», dedilar (Ibn Moja rivoyati).
2. Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Nafsim qo‘lida bo‘lgan Zot ila qasamki, agar gunoh qilmasangiz, Alloh sizlarni ketkazib, o‘rningizga gunoh qilib, istig‘for aytadigan bir qavmni keltirur va ularni mag‘firat qilur», dedilar (Muslim va Ahmad rivoyati).
3. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Qaysi banda gunoh qilib, so‘ngra tahorat qilsa, tahoratini mukammal qilsa, so‘ng turib ikki rak’at namoz o‘qisa, keyin o‘sha gunohiga istig‘for aytsa, Alloh albatta uni kechiradi», dedilar (Ahmad, Nasoiy va Termiziy rivoyati).
4. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Oisha roziyallohu anhoga qarab: «Agar bir gunoh bilan alamlansang Allohga istig‘for ayt va tavba qil. Albatta gunohdan tavba nadomat va istig‘for aytishdir» dedilar (Bayhaqiy rivoyati).
5. Nabiy sollallohu alayhi vasallamning mavlolari Zayddan rivoyat qilinadi: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kim «Astag‘firullohallaziy laa ilaha illaa huval hayyul qoyyumu va atuubu ilayh» desa, hatto jangdan qochgan bo‘lsa ham, uning gunohlari kechiriladi», dedilar (Abu Dovud rivoyati).
Ma’nosi: O‘zidan o‘zga iloh yo‘q, Hayyul Qoyyum bo‘lgan Allohga istig‘for aytaman va U Zotga tavba qilaman.
6. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Gunoh qilgan har bir musulmon yaxshilab tahorat qilib, ikki rak’at namoz o‘qib, so‘ngra istig‘for aytsa, albatta, Alloh uni kechiradi», dedilar va ushbu oyatni o‘qidilar: «Va fahsh ish yoki o‘zlariga zulm qilib qo‘yganlarida Allohni eslab, gunohlarini mag‘firat qilishini so‘rarlar» (Oli Imron surasi, 135-oyat) (Termiziy rivoyati).
7. Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi: «Bir majlisda Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning «Robbig‘firliy va tub ’alayya, innaka antat tavvaabur rohiym» deb yuz marta aytganlarini sanaganmiz» (Abu Dovud rivoyati).
Ma’nosi: Robbim! Meni mag‘firat qil, tavbamni qabul qil, axir Sen tavbalarni qabul qiluvchisan, rahmlisan.
8. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kimni (amal) sahifasi xursand qilishini yaxshi ko‘rsa, bas, unda istig‘forni ko‘paytirsin», dedilar (Bayhaqiy rivoyati).
9. Anas ibn Molik roziyallohu anhu aytadi: «Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning shunday deganlarini eshitganman: «Alloh tabaroka va taolo shunday deydi: «Ey Odam bolasi! Modomiki Menga duo qilar ekansan, Mendan umidvor bo‘lar ekansan, Men sendagi jamiki narsani mag‘firat qilaman, parvo qilmayman. Ey Odam bolasi! Agar gunohlaring osmonning tepasiga yetgan bo‘lsa ham, keyin Menga istig‘for aytsang, seni mag‘firat qilaman, parvo qilmayman. Ey Odam bolasi! Menga yer yuzi to‘la gunoh bilan ro‘baro‘ kelsang ham, Menga shirk keltirmagan holda Menga yo‘liqsang, Men senga uni (yerni) to‘ldiradigan mag‘firat bilan ro‘baro‘ kelaman» (Termiziy rivoyati).
Anvar Tursunov
«Hilol» jurnali 4 (61) son
Ramazon hayiti va Qurbon hayiti Islomning ikki ulug‘ bayramidir. Ularning har birida ulkan ma’naviy ma’nolar bo‘lib, musulmonlar hayotida alohida o‘rin tutadi. Xususan, Qurbon hayiti Islomda fidokorlik, sadoqat va bag‘rikenglik ramzi hisoblanadi.
Ushbu muqaddas bayram oldidan Davlatimiz rahbarining maxsus qarorlari qabul qilinishi, Ramazon va Qurbon hayiti sanalari dam olish kuni sifatida belgilanishi xalqimizning diniy ehtiyojlarini ta’minlash, milliy va diniy qadriyatlarni asrab-avaylash hamda ma’naviy birdamlikni mustahkamlashga xizmat qilmoqda.
Qurbon hayiti Zulhijja oyining avvalgi o‘n kunida nishonlanadi. Ulamolar ta’kidlaganidek, Zulhijjaning avvalgi o‘n kuni Allohning eng mahbub kunlaridan biri bo‘lib, bu kunlarda qilinadigan amallar, ibodatlar, xayru saxovatlar juda ham ulug‘ hisoblanadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taolo huzurida yaxshi amallar Zulhijjaning birinchi o‘n kunida qilinadigan amallardek afzalroq amal yo‘q”, — deb marhamat qilganlar. Shunday ekan, ushbu kunlarda yaxshi amallarga shoshilish, savobli ishlarga ulgurib qolish ayni muddaodir.
Qurbon hayitining fazilatlari amallaridan biri – qurbonlik qilish hisoblanadi. Qurbonlik, Islom dinida ahamiyati katta bo‘lgan amallardan biri bo‘lib, u Qurbon hayiti kunlarida Allohning roziligi uchun fidoiylik ifodasi o‘laroq jonliq so‘yishdir. Bu amal hazrati Ibrohim alayhissalom va payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam sunnatlariga amal qilish, fidokorlik, sabr va taqvo kabi tushunchalarni ifoda etadi.
Qurbonlik qilish nafaqat insonning taqvosi, balki ijtimoiy mehr-oqibat, muhtojlarga g‘amxo‘rlik belgisidir. Qurbonlik go‘shti faqirlarga, qarindoshlarga, qo‘shnilarga tarqatilishi, ahillik va mehr-muhabbatni yanada mustahkamlaydi.
Qurbon hayiti — bu ahillik va mushtaraklikning ramzi bo‘lib, bu kunda musulmonlar o‘z qarindoshlari, qo‘shnilari, do‘stlarining holidan xabar oladilar, uzoqdagi yaqinlarini yo‘qlab borishga harakat qiladilar. Ayniqsa, keksa, bemor, yolg‘iz kishilar holidan xabar olish — dinimizda yuksak ajr hamda e’tiborga sazovor amal hisoblanadi.
Qurbon hayiti insonlarni bir-biriga yaqinlashtiradi, mehru shafqatni uyg‘otadi, bayram munosabati bilan ehson qilish, bolalar va keksalarni xursand qilish kabi amallar nafaqat shaxsiy savob, balki jamiyatdagi yaxshilik muhitini yanada mustahkamlaydi.
Bu kunda imkoni bor insonlar kam ta’minlangan oilalar, yetimlar, ehtiyojmandlar holidan xabar olib, ularga xursandchilik ulashsalar, bu amalning savobi beqiyosdir. Zero, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Mo‘minlarning o‘zaro do‘stliklari, rahm qilishlari va mehr ko‘rsatishlari xuddi bir jasadga o‘xshaydi. Undan bir a’zo xasta bo‘lsa, jasadning qolgani unga qo‘shilib bedor bo‘ladi va isitmalaydi”, — dedilar (Imom Muslim rivoyati).
Azizlar, ayni kunlarda yurtimizdan 15 ming nafardan ziyod yurtdoshlarimiz Islomning besh ustunidan biri bo‘lgan Haj ibodatini ado etishga taraddud ko‘rmoqdalar. Ular orasida yuzlab nuroniylar, onalarimiz, ustoz va ziyolilar bor. Bu har bir yurtdoshimizning qalbida quvonch uyg‘otadi. Ayniqsa, mamlakatimiz rahbari muhtaram Prezidentimiz O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy hazrat bilan telefon orqali muloqot qilib, hojilarimiz ahvolidan xabar olganelari, ularga muborak safarda to‘liq sharoit yaratilishi, Haj ibodatini xotirjam va mukammal ado etishlari uchun zarur ko‘mak va duolarini izhor etganlari katta voqea bo‘ldi.
Bu voqelik yurtimizda din va davlat munosabatlari yangi, barqaror va hamjihat zaminda qurilayotganidan dalolatdir. Bu – xalqimizning muqaddas qadriyatlariga hurmat, Islomning pok ta’limotiga bo‘lgan ehtirom namunasidir.
Bu kabi yuksak e’tiborlar yurtimizda din va davlat o‘rtasidagi muvozanatli munosabatning, xalqning e’tiqodi va qadriyatiga nisbatan hurmat va e’zozning amaliy namunasidir.
Muhtaram yurtdoshlar! Fursatdan foydalanib barchalaringizni iyd al-Azxo – Qurbon hayiti bilan samimiy muborakbod etaman. Yurtimiz tinchlikligi barqaror, xalqimiz totuvligi bardavom bo‘lsin, dinimiz yanada ravnaq topsin, xonadoningizdan fayzu baraka arimasin!
Qurbon hayitingiz muborak bo‘lsin!
Ubaydulloh Abdullayev,
Farg‘ona viloyati bosh imom-xatibi