Bismillahir Rohmanir Rohiym
Biz harakatsiz yashash tarzi to‘g‘risida salbiy ma’nodagi gaplarni ko‘p eshitamiz, u yomon kayfiyatga sabab bo‘lishi yoki hatto kasalliklar ham qo‘zg‘atishi mumkinligi to‘g‘risida aytishadi. Haqiqatan ham nima uchun harakatsiz yashash tarzi shunchalik zararli?
Jismoniy harakat miyada yangi hujayralar paydo bo‘lishi va boshqa o‘zgarishlar yuz berishini ta’minlash bilan uning holatiga amaliy ta’sir o‘tkazadi. Yangi tadqiqodlar shuni ko‘rsatadiki, harakatsizlik bosh miyadagi ayrim neyronlarning deformatsiyasiga olib keladi, bu esa o‘z navbatida yurakka ham ta’sir qiladi.
Bundan 20 yil oldin ko‘pchilik olimlar qarilik boshlanishi bilan miya tuzilishi butunlay mahkamlanib qoladi deb hisoblashgan. Lekin oxirgi nevrologik tadqiqodlar natijasiga ko‘ra, butun hayotimiz davomida miya o‘z harakatchanligini saqlab qolar ekan. Olimlar miya rivojlanishi uchun ayniqsa jismoniy mashqlar samarali bo‘lishini aytishmoqda.
Olimlar taxmin qilishlaricha simpatik asab tizimi miyaning rostral bo‘limidagi neyronlar tomonidan haddan tashqari ko‘p xabar olishi natijasida tartibsiz va xavfli munosabat bildira boshlaydi.
Oddiy qilib aytganda, neyronlar simpatik asab tizimini ancha qattiqroq bezovta qila boshladi, bu esa o‘z navbatida uning faoliyat muvozanati buzilishiga olib keladi. Natijada qon bosimi oshishini va yurak-tomir kasalligini keltirib chiqaradi.
Xulosa: kamharakatli yashash tarzining juda ko‘p fiziologik oqibatlari bor, shu jumladan bosh miyaning tuzilishi va faoliyatiga ham ta’sir yetkazadi.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Kuchli mo‘min kuchsiz mo‘mindan Allohga sevimliroqdir, lekin har ikkisida ham yaxshilik bor", deganlar.
Shu yil 9 yanvar kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi va Din ishlari bo‘yicha qo‘mita hamkorligida o‘tkazib kelinayotgan namunaviy-amaliy tadbirlarning navbatdagisi Sirdaryo tumanida o‘tkazildi.
Mazkur tumandagi “Abu Bakr” masjididagi yig‘ilishda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Zayniddin domla Eshonqulov boshchiligida Sirdaryo viloyat vakilligi xodimlari, tumanlar bosh imom-xatiblari va tajribali imom-xatiblardan iborat Ishchi guruh tuzilib, ular hududdagi 7 ta masjid va 21 ta mahallaga biriktirildi. Shuningdek, mahallalardagi “Haj – 2024” ziyoratchilari ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarga jalb etildi.
Tadbir doirasida imom-xatiblar 105 ta oilaga, 21 ta oilaga, umumiy hisobda 126 ta oilaga kirib, targ‘ibot va amaliy yordam ishlarni olib bordi.
Xususan, 38 ta xonadonda yot g‘oyalar ta’siriga moyil bo‘lganlar bilan suhbatlashilib, ularning tushunchalari to‘g‘rilandi. 19 oila buzilishining oldi olindi. Nogironligi bor, ehtiyojmand va tabarruk yoshdagi qariyalar yashaydigan 5 ta oilaga kirib sovg‘a-salomlar ulashildi.
Shuningdek, ishchi guruh a’zolari imom-xatiblar faoliyatini o‘rgandi. Jumladan, ustav asosida ish yuritish, jamoani boshqarish, masjidni toza va ozoda saqlash, unda qulay sharoitlar hozirlash kabi jihatlar ko‘rib chiqildi. Natijada imom-xatib boshchiligidagi masjidlar jamoasining faoliyatiga ijobiy baho berildi.
Bundan tashqari, ishchi guruh a’zolari o‘zlariga biriktirilgan masjidlarda peshin namozini ado qilib, qavmga “Tinchlik ne’mati”, “Shukronalik”, “O‘zaro hamjihatlik”, “Oila muqaddasligi”, “Husni xulq”, “Qo‘shnichilik odoblari”, “Mazhabga ergashish va yot g‘oyalar ta’siridan saqlanish” kabi dolzarb mavzulardagi ma’ruza qilishdi. Ularda 1 300 nafardan ortiq namozxon qamrab olindi.
Tadbir so‘ngida Sirdaryo tumani imom-xatiblarining ma’naviy-ma’rifiy va masjid boshqaruvidagi faoliyatida kuzatilgan kamchiliklarni bartaraf etish yuzasidan ko‘rsatma va tavsiyalar berildi.
Ma’lumot o‘rnida Sirdaryo viloyati imom-xatiblari faoliyati samaradorligini oshirishga qaratilgan Ishchi guruh faoliyati 2025 yilning 28 yanvar kuni Xovos tumanida o‘tkazilishi reja qilindi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati